Rola węgla w energetyce i strategia polskiego górnictwa węgla brunatnego w I połowie XXI wieku

• Autorzy: Tajduś A. , Czaja P. , Kasztelewicz Z.

Warianty tytułu

EN

The role of coal in the energy sector and the strategy of Polish lignite mining sector in the first half of XXI century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich kilkudziesięciu latach można było zaobserwować gwałtowny rozwój światowej gospodarki, połączony ze wzrostem zużycia energii elektrycznej zarówno w dojrzałych gospodarkach, jak i państwach rozwijających się. Bazując na dostępnych źródłach i prognozach autorzy artykułu przedstawili aktualne trendy w wykorzystywaniu różnych źródeł i paliw do produkcji energii elektrycznej na świecie i w Polsce. Światowy kryzys gospodarczy nieco zahamował wzrost zapotrzebowania na energię, ale należy przypuszczać, że będzie to efekt jedynie krótkotrwały. Świat, w tym szczególnie kraje rozwijające się, jak Indie czy Chiny, gwałtownie zwiększa swój popyt na energię. Wobec braku konsensusu w sprawie ograniczania emisji CO2 najbardziej realistyczne do spełnienia prognozy przewidują, że będzie następował dalszy wzrost znaczenia paliw kopalnych, w tym szczególnie węgla. Stawia to nasz kraj, posiadający duże zasoby tego surowca, w uprzywilejowanej pozycji wobec innych państw europejskich, w dużym stopniu uzależnionych od importu surowców. Tymczasem polityka energetyczna zakłada redukcję wydobycia węgla. Scenariusz ten, szczegółowo przedstawiony w artykule, ma obecnie duże szanse na ziszczenie się wobec zakładanej przez rząd rezygnacji z większego wykorzystania krajowych zasobów surowców energetycznych na rzecz opierania produkcji energii na technologiach i źródłach importowanych. Podejście takie powoduje eksport zarówno kapitału, jak i miejsc pracy poza granice Polski. Nie służy również budowaniu bezpieczeństwa energetycznego, wystawiając kraj na zwiększone ryzyko geopolityczne.

EN

In the last few dozens of years we have seen rapid growth of the global economy, coupled with the increase of electricity consumption, both in mature economies and developing countries. Basing on available sources and forecasts the author describes current trends in the use of different sources and fuels for electricity production in Poland and abroad. The global economic crisis slightly inhibited growth in the demand for energy, but it appears likely that this will only effect of short-lived. The world, especially developing countries like India and China, is rapidly increasing its demand for energy. In the absence of consensus on limiting CO2 emissions, the most realistic forecasts show that further increase of the importance of fossil fuels, especially coal, will follow. This puts our country, with large reserves of this fuel, in a privileged position in relation to other European countries, that depend heavily on imported minerals. Meanwhile, energy policy assumes a reduction in coal mining. This scenario, described in the article, now has a good chance of realization due to the assumption made by the Government to abandon the greater use of domestic energy resources for energy production and replace them with imported technologies and sources. This approach results in exports of both capital and jobs outside Polish borders. It is neither building energy security, nor reducing our exposure to increased geopolitical risk.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo energetyczne; górnictwo; energetyka

EN

mining; energy sector; energy security

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 35, z. 3
• Strony: 343--365
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Tajduś A.

• Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Czaja P.

• Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Kasztelewicz Z.

• Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Bednarczyk J.: Perspektywiczne strategie technologii wykorzystania energetycznego węgla brunatnego w warunkach dużego ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Polski Kongres Górniczy - Górnictwo Odkrywkowe w XXI wieku. Górnictwo Odkrywkowe Nr 5-6/2007. Poltegor-Instytut, Wrocław 2007
• [2] Bednarczyk J., Nowak A.: Strategie i scenariusze perspektywicznego rozwoju produkcji energii elektrycznej z węgla brunatnego w świetle występujących uwarunkowań. Górnictwo i Geoinżynieria. Rok 34. Zeszyt 4. Kraków 2010
• [3] Dubiński J.: Materiały dotyczące węgla kamiennego. Praca niepublikowana. GIG. Katowice 2010
• [4] Gabryś H.: Elektroenergetyka w Polsce. Raport z wyników roku 2009. Praca niepublikowana. Mysłowice 2010
• [5] Grudziński Z.: Konkurencyjność wytwarzania energii elektrycznej z węgla brunatnego i kamiennego. Polityka Energetyczna Tom 13. Zeszyt 2. Wyd. IGSMiE PAN Kraków 2010
• [6] Jurdziak L., Kawalec W.: Wpływ wzrostu sprawności elektrowni oraz polityki CCS na wielkość zasobów bilansowych węgla brunatnego w warunkach bilateralnego monopolu kopalni i elektrowni. Polityka Energetyczna. Tom 13. Zeszyt 2. Wydawca IGSMiE PAN. Kraków 2010
• [7] Kasiński J.R., Mazurek S., Piwocki M.: Waloryzacja i ranking złóż węgla brunatnego Polsce. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2006
• [8] Kasztelewicz Z.: Polskie górnictwo węgla brunatnego. Związek Pracodawców Porozumienie Producentów Węgla Brunatnego.[red.] „Górnictwo Odkrywkowe”, Bełchatów-Wrocław 2004
• [9] Kasztelewicz Z.: Węgiel brunatny - optymalna oferta energetyczna dla Polski. Związek Pracodawców Porozumienie Producentów Węgla Brunatnego [red.] „Górnictwo Odkrywkowe”, Bogatynia-Wrocław 2007
• [10] Kasztelewicz Z., Polak K., Zajączkowski M.: Metody wydobycia i przetwórstwa węgla brunatnego w I połowie XXI wieku. Węgiel Brunatny zeszyt nr 4(65), Porozumienie Producentów Węgla brunatnego, Bogatynia 2008
• [11] Kasztelewicz Z., Ptak M.: Wybrane problemy zabezpieczania złóż węgla brunatnego w Polsce dla odkrywkowej działalności górniczej. Polityka Energetyczna, Tom 12, zeszyt nr 2/2, Zakopane 2009
• [12] Kasztelewicz Z., Ptak M.: Dziesięć postulatów branży węgla brunatnego w Polsce na tle aktualnych uwarunkowań. AGH, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne Kwartalnik AGH, Górnictwo i Geoinżynieria 2009, rok 33. zeszyt nr 2, 2009
• [13] Kasztelewicz Z., Ptak M.: Dziesięć atutów branży węgla brunatnego w Polsce. Materiały konferencyjne. XIX Konferencja: Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi. Wydawnictwo IGSMiE PAN, Rytro 2009
• [14] Kasztelewicz Z., Kaczorowski Z., Mazurek S., Orlikowski D., Żuk S.: Stan obecny i strategia rozwoju branży węgla brunatnego w I połowie XXI wieku w Polsce. VI Międzynarodowy Kongres Górnictwo Węgla Brunatnego. Kwartalnik AGH, seria Górnictwo i Geoiżynieria, rok 33, zeszyt nr 2, Kraków 2009
• [15] Kasztelewicz Z., Tajduś A.: Węgiel brunatny optymalnym paliwem dla polskiej energetyki w I połowie XXI wieku. Konferencja nr 5: Bezpieczeństwo energetyczno-klimatyczne. Izba Gospodarcza Gazownictwa. Wydawnictwo AGH, Kraków 2009
• [16] Kasztelewicz Z.: Materiały na temat węgla brunatnego. Materiały niepublikowane. Kraków 2010
• [17] Kozłowski Z., Nowak Z., Kasiński, Kudełko, Sobociński J., Uberman R.: Techniczno-ekonomiczny ranking zagospodarowania złóż węgla brunatnego w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2010
• [18] Opracowanie Sejmu RP. Uwarunkowania rozwoju górnictwa węgla brunatnego w Polsce. Praca niepublikowana. Warszawa 2010
• [19] Paszcza H.: Materiały dotyczące węgla kamiennego. Praca niepublikowana. ARP. O/Katowice 2010
• [20] Polityka Energetyczna Polski do 2030. Materiały Ministerstwa Gospodarki z 2009 r.
• [21] Praca zbiorowa pod redakcją K. Jeleń i M. Cała: Zarys stanu i perspektyw energetyki polskiej. Studium AGH. Wydawnictwa AGH. Kraków 2009
• [22] Soliński J.: Światowy i Polski sektor energii, historia, teraźniejszość, prognoza do 2030 roku. Polski Komitet Światowej Rady Energetycznej. Warszawa 2010
• [23] Soliński J.: 85 lat Światowej Rady Energetycznej na tle rozwoju globalnego o polskiego sektora energii. Polski Komitet Światowej Rady Energetycznej. Warszawa 2010
• [24] Tajduś A., Czaja P., Kasztelewicz Z.: Stan obecny i strategia rozwoju branży węgla brunatnego w I połowie XXI wieku. Kwartalnik „Górnictwo i geologia”, Tom 5, Zeszyt 3. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice 2010
• [25] Żuk S.: Analiza wyników produkcyjnych polskiej branży węgla brunatnego za lata 2005-2009 oraz przegląd obecnej sytuacji w górnictwie węgla brunatnego krajów Unii Europejskiej. Górnictwo i Geoinżynieria. Rok 34. Zeszyt 4. Kraków 2010