Charakterystyczne wskaźniki nasycenia płynami porowatych ośrodków gruntowo-skalnych

• Autorzy: Twardowski K. , Traple J.

Warianty tytułu

EN

Characteristic indices of saturation of soil-ground media with fluids

• Konferencja: Polski Kongres Górniczy : górnictwo otworowe : XXI międzynarodowa konferencja naukowo-techniczna Oil-Gas AGH 2010 : Zakopane, 27-29 maja 2010
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy poddano analizie wykorzystywane w praktyce ilościowe wskaźniki nasycenia różnymi płynami (cieczami, gazami) trójfazowych wieloskładnikowych ośrodków porowatych. W analizie uwzględniono w szczególności: grunty - w odniesieniu do różnych stref głębokościowych: aeracji (napowietrzenia), wzniosu kapilarnego (podciągania kapilarnego) i saturacji (nasycenia); skały ropogazonośne - w warunkach statycznych i dynamicznych, z uwzględnieniem ich zwilżalności i struktury przestrzeni porowej. Omówiono wskaźniki nasycenia wykorzystywane od lat w hydrogeologii wraz z ich specyfiką i sposobem oznaczania. Objaśniono pojęcia nasyceń krytycznych i resztkowych, w tym tzw. nieredukowalnych.

EN

Quantitative indices of saturation of three-phase multicomponent porous media with various fluids (liquids and gases) are presented in the paper. The analysis mainly covered: - grounds - with respect to various depth zones: aeration, capillary uplifting and saturation; - gas-bearing rocks - in static and dynamic conditions, accounting for wettability and structure of porous space. Saturation indices, already used in hydrogeology, were discussed along with their specification and way of determining. The notion of critical and residual saturation, in that irreduceable ones, is defined.

Słowa kluczowe

PL

petrofizyka; inżynieria złożowa; ośrodki gruntowo-skalne; wskaźniki nasycenia

EN

petrophysics; reservoir engineering; soil-ground media; saturation indices

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 27, z. 1--2
• Strony: 437--447
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Twardowski K.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

autor

Traple J.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

Bibliografia

• [1] Ahmed T.: Reservoir Engineering - Handbook. Gulf Professional Publishing, Boston-London-Auckland-Johannesbourg-Melbourne-New Delhi 2001
• [2] Aksielrud G.A., Altszuler M.A.: Ruch masy w ciałach porowatych. Wyd. Nauk.- Techn., Warszawa 1987 (tłum. z ros.)
• [3] Azis K., Settari A.: Petroleum Reservoir Simulation. Applied Science Publishers Ltd., London 1979
• [4] Danekar A.Y.: Petroleum Reservoir Rock and Fluid Properties. CRC Taylor and Francis Group, Boca Raton-London-New York 2006
• [5] Derski W., Izbicki R., Kisiel I. (red.), Mróz Z.: Mechanika skał i gruntów. PWN, Warszawa 1982
• [6] Dobrynin V.M., Vendelstejn B.J., Kożevnikov D.A.: Petrofizyka. Izd. „Nedra”, Moskva 1991
• [7] Fedyshyn V., Nesterenko M.: Substantiation of Fluid Saturation of Reservoir-Rocks on the Basis of Petrophysical Studies. Wiertnictwo Nafta Gaz (półrocznik AGH), t. 25, z. 2, 2008
• [8] Hawkins J.T.: Comparison of Three Methods of Relative Permeability Measurement. The Log Analyst, vol. 30, no. 5, 1989.
• [9] Karniadakis G., Beskok A., Aluru N.: Microflows and Nanoflows. Fundamentals and Simulation. Springer Science + Business Media, Inc. 2005
• [10] Kowalski S.J.: Inżynieria materiałów porowatych. Wyd. Polit. Pozn., Poznań 2004
• [11] Liszka K., Rychlicki S.: Wtórne metody eksploatacji złóż ropy (wybrane zagadnienia). Mat. St. Podypl. z zakresu „Eksploatacja i ochrona złóż węglowodorów”, WWNiG AGH, Kraków 2002 (mat. niepublikowane)
• [12] Marynowicz A., Wyrwał J.: Badanie właściwości wilgotnościowych wybranych materiałów budowlanych w warunkach izotermicznych. Wyd. IPPT PAN, Warszawa 2005
• [13] Pisarczyk S.: Gruntoznawstwo inżynierskie. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2001
• [14] Plewa M., Plewa S.: Petrofizyka. Wyd. Geolog., Warszawa 1992
• [15] Polska Norma PN-86/G-01201: Geofizyka wiertnicza - Symbole
• [16] Polska Norma PN-98/B-02481: Geotechnika - Terminologia podstawowa, symbole literowe i jednostki miar
• [17] Rogoż M.: Hydrogeologia kopalniana z podstawami hydrogeologii ogólnej. Wyd. Główny Instytut Górnictwa, Katowice 2004
• [18] Ryncarz T.: Zarys fizyki górotworu. Śląskie Wyd. Techn., Katowice 1993
• [19] Slatt R.M.: Stratigraphic Reservoir Characterization for Petroleum Geologists, Geophysicists and Engineers. Handbook of Petroleum Exploration and Production, vol. 6, ELSEVIER, Amsterdam-Boston-Heidelberg-London-New York-Oxford- Paris-San Diego-San Francisco-Singapore-Sydney-Tokyo 2006
• [20] Słownik hydrogeologiczny (red. nauk.: J. Dowgiałło, A.S. Kleczkowski, T. Macioszczyk, A. Różkowski). Wyd. PIG, Warszawa 2002
• [21] Strzelecki T. (red.): Mechanika ośrodków niejednorodnych. Teoria homogenizacji. Dolnośl. Wyd. Edukacyjne, Wrocław 1996
• [22] Twardowski K., Traple J.: Charakterystyka ilościowa porowatości ośrodków gruntowo-skalnych a zjawiska molekularno-powierzchniowe. Wiertnictwo Nafta Gaz (rocznik AGH), t. 23, z. 1, 2006
• [23] Twardowski K.: Fizyka złóż węglowodorów. Mat. St. Podypl. z zakresu „Eksploatacja i ochrona złóż węglowodorów”, WWNiG AGH, Kraków 2002 (mat. niepublikowane)
• [24] Właściwości gruntów nienasyconych (pr. zbior. pod red. B. Grabowskiej-Olszewskiej). Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1998
• [25] Wyrwał J.: Termodynamiczne podstawy fizyki budowli. Wyd. Polit. Opol., Opole 2004