Nowe technologie dostaw gazu ziemnego elementem jego dywersyfikacji

• Autorzy: Piwowarski A. J. , Rychlicki S.

Warianty tytułu

EN

New natural gas supply technologies as the diversification tools

• Konferencja: Polski Kongres Górniczy : górnictwo otworowe : XXI międzynarodowa konferencja naukowo-techniczna Oil-Gas AGH 2010 : Zakopane, 27-29 maja 2010
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przy obecnym rocznym zużyciu gazu ziemnego rzędu 14 mld m3, posiadaniu udokumentowanych zasobów gazu ziemnego wynoszących około 100 miliardów m3 oraz posiadaniu długoterminowego kontraktu na dostawy gazu z firmą Gazprom, Polska posiada całkiem dobrą sytuację zaopatrzeniową. Ta wydawałoby się komfortowa sytuacja nie zapewnia jednak pełnego bezpieczeństwa gazo-energetycznego szczególnie w przypadku kiedy nadmierna zależność od jednego dostawcy może doprowadzić w zmieniającej się sytuacji politycznej do zakłóceń w dostawach gazu ziemnego do naszego kraju. Od wielu lat występuje chęć zdywersyfikowania źródeł i dróg dostaw gazu ziemnego do Polski. Rozważano kilka opcji dostaw dywersyfikacyjnych włączając w nie dostawy podmorskimi gazociągami z Danii i z Norwegii. Z różnych powodów te projekty nie doczekały się realizacji. Zaburzenia i przerwy w dostawach gazu rosyjskiego przez Białoruś, a przede wszystkim przez Ukrainę stały się dodatkowym sygnałem dla nasilenia prac nad znalezieniem nowych dróg i źródeł dywersyfikacyjnych dostaw gazu ziemnego. Do rozpatrywanych opcji dostaw gazu ziemnego gazociągowych czy też morskich dołączono z inicjatywy nowego kierownictwa PGNiG S.A. w 2007 roku nowe technologie dostaw. Powrócono do przeanalizowania rozpoczętych już w 2001 roku możliwości dostaw drogą morską sprężonego gazu ziemnego, stosując innowacyjną technologię rozwiniętą w Kanadzie, Norwegii i w USA. Dodatkową zaletą jest na przykład fakt, że infrastruktura (boje czy też nabrzeża) stosowane dla dostaw CNG mogą z powodzeniem służyć do wyładunku regazyfikowanego na pokładzie metanowca LNG, co stwarza możliwość dostaw gazu ziemnego w dwu postaciach ciekłej i sprężonej. Technologią dostaw regazyfikowanego na metanowcu LNG zajęto się od marca 2005 roku, po udanym pierwszym na świecie wyładunku w Zatoce Meksykańskiej. Zbliżoną do tej technologii jest technologia regazyfikacji FSRU - Floating Storage Regasification Unit, gdzie LNG jest przeładowywane na zakotwiczony tankowiec lub na barkę z instalacjami regazyfikacyjnymi. W artykule zostaną przedstawione zarówno możliwości dostaw CNG do Polski jak i technologie regazyfikacji LNG przy wykorzystaniu tankowców zakotwiczonych na nabrzeżu portowym.

EN

With the present annual consumption of about 14 bm3, not negligible indigenous natural gas reserves (approx. 100 bm3) and long term natural gas supply contract with Gazprom, Poland is quite well endowed with natural gas resources. Nevertheless this apparently comfortable situation doesn't represent sufficient gas supply security especially in the future when the dependency on one main external gas supply source could have been increasing, and when the political factors can disturb the regular gas supply to the country. Since several years there is an intention and concern in Poland to diversify gas supply sources and routes in view of increasing not only gas supply security but also to improve the flexibility of gas transmission system, to deserve zones not supplied with gas, and to find less costly gas. Several options of gas supply diversification have been envisaged until now including off shore gas pipelines from Denmark and Norway but for various reasons political and economic couldn't be implemented until now. Some years ago LNG project has also arisen. Some troubles, but not really important in the Russian gas supplies throughout Belarus, and Ukraine occurred in the past, becoming an additional signal to intensify the search for a new solutions to enhance the gas supply security. Among several solutions the choice has been made for the shipping natural gas mainly from the North and Norwegian Sea Region to the Polish gas market using an innovative CNG sea transport technology developed in Norway, Canada, and in USA; this solution is being perceived as the most feasible and most interesting from the point of view of the flexibility, security, relatively modest investment costs, rapidity (short time of implementation), and good gas price, especially for gas from so called mature areas. However, an alternative solution to diversify gas supply to Poland remains LNG, when we have started with the project of LNG receiving terminal in North-Western part of the country (near Szczecin), which is expected to be operational in the middle of 2014 year. Another solution, that we are envisaging, constitutes the use of the new technology of gas supply i.e. LNG regasified on the LNG tanker offshore or onshore or regasified on the Floating Storage Regasification Unit - FSRU, which can be a cheap, second hand LNG carrier or a barge. The Regas LNG can be sent directly to the high pressure gas pipeline onshore; this solution is called alongside ship moored. We are taking into consideration two from four existing technologies of Regas LNG: (i) Energy Bridge Regasification Vessel - EBRV TM - owned by the American company, Energy Excelerate from Houston, and the Norwegian technology represented by Hoegh LNG company.

Słowa kluczowe

PL

transport morski gazu ziemnego; gaz skroplony (LNG); gaz sprężony (CNG)

EN

shipping natural gas; LNG; CNG

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 27, z. 1--2
• Strony: 333--348
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Piwowarski A. J.

• PGNiG S.A.

autor

Rychlicki S.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

Bibliografia

• [1] Piwowarski A.J.: Technologia transportu morskiego sprężonego gazu ziemnego w służbie dywersyfikacji dostaw gazu do Polski. GAZTERM'2004, 24-26 maja 2004, Międzyzdroje 2004
• [2] Informacja firmy norweskiej Hoegh LNG: Floating Midstream Solutions - new marine transportation and terminal concepts for natural gas. 22 lipca 2004
• [3] Piwowarski A.J.: Shipping Natural Gas to Poland; Compressed Natural Gas from the North Sea Region and Liquefied Natural Gas. Światowy Kongres Naftowy, 27 września 2005, Johannesburg (RPA) 2005
• [4] Tveitnes Trym: An expanding fleet of regas vessels. Middle East LNG Shipping Forum, 9-10 maja 2006, Doha (Katar) 2006
• [5] Piwowarski A.J.: Innowacyjna technologia dostaw skroplonego gazu ziemnego. GAZTERM'2006, 22-24 maja 2006, Międzyzdroje 2006
• [6] Proceedings - 2007 International Marine CNG Forum. 30-31 października 2007, St. John's - Newfoundland (Kanada) 2007
• [7] Hanrahan M., Young C.: Marine CNG - The New Stranded Gas Solution. GASTECH'2008, Bangkok (Tajlandia) 2008