Kamienice - osobliwe złoże wapieni karbońskich

• Autorzy: Nieć M.

Warianty tytułu

EN

Kamienice - curious deposit of Carboniferous limestone

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Złoże Kamienice wyróżnia się warunkami występowania i unikatową budową geologiczną. Tworzą je ogromne bloki wapieni karbońskich zanurzone w utworach permskich. Wapienie budujące złoże odznaczają się wyjątkową czystością. Występują na obszarze parku krajobrazowego i część złoża stanowi pomnik przyrody nieożywionej. Istnieje tu zatem ostry konflikt między ewentualną chęcią zagospodarowania złoża a wymaganiami ochrony przyrody i krajobrazu. Wyjątkowa czystość wapieni skłania do zachowania złoża w bilansie zasobów jako rezerwy surowcowej dla niewielkiego ich wydobycia, dla przemysłu chemicznego, szklarskiego, farmaceutycznego lub do produkcji drobnej galanterii ozdobnej. Ich eksploatacja mogłaby być możliwa przy zachowaniu odpowiednich rygorów odnośnie ochrony środowiska i kształtowania krajobrazu jedynie w części złoża. Wyrobiska eksploatacyjne stworzyłyby unikatową możliwość ujawnienia szczegółów budowy geologicznej, a po zakończeniu eksploatacji odsłonięte ściany skalne wzbogacałyby krajobraz tego terenu i mogły stanowić atrakcję geoturystyczną. Mogłyby też stać się siedliskiem rzadkich, często chronionych gatunków ptaków.

EN

Kamienice deposit has unique geological structure. It is formed by huge Carboniferous limestone blocks immersed within Permian deposits (conglomerates and porphyry tuffs). Limestones are of high purity (over 55% CaO). The deposit occurs within Landscape Park and part of it is additionally protected as natural monument. Therefore the attempts of limestone quarrying is extremely restraint by landscape and nature protection exigencies. The extraordinary limestone purity advocates however to consider its resources as the possible reserve base for small scale mining, delivering high quality lime for chemical, ceramic, pharmaceutical industry or stone for small decorative objects. The quarrying, respecting environment protection exigencies is possible only on the southern part of deposit. The quarry face would reveal the details of geological structure of the site, improve its visual, landscape value and become the geotouristic hit. The new rock fences formed due to quarrying mabecame be habitat site of rare, often protected bird species.

Słowa kluczowe

PL

złoża wapieni; ochrona środowiska

EN

limestone deposit; environment protection

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 76
• Strony: 81--89
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nieć M.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• [1] Jarosz J., 1926 – Obecny stan badań nad stratygrafią dewonu i dolnego karbonu w okręgu krakowskim. Rocznik PTG, t. 3, s. 115–190.
• [2] Kotowski C., Ratajczak T., 2002 – Złoże wapieni karbońskich w Czatkowicach – charakterystyka geologiczna i surowcowa. W: Przeróbka i wykorzystanie surowców skalnych. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, s. 9–36.
• [3] Kurek S., Preidl M., 1993 – Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1 : 50000, ark. Olkusz. PIG, Warszawa.
• [4] Nieć M., Kawulak M., 1998 – Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej w kategorii C2 złoża wapieni Kamienice. PAN IGSMiE – UW Kraków.
• [5] Nieć M., Kawulak M., Salamon E., Radwanek-Bąk B., Bąk B., 1996 – Weryfikacja złóż kopalin pospolitych województwa krakowskiego. AGH, arch. UW Kraków.
• [6] Paszkowski M., 1987 – Facial variation of subaerial carbonates and their role in evolution of the Dinantian carbonate platform in the Krzeszowice area, Cracow Upland. W: IAS 7-th European Regional Meeting. Excursion Guidebook, Exc. B-10. Ossolineum, Wrocław.
• [7] Paszkowski M., 1988 – Basen dinantu w okolicach Krakowa – próba syntezy. Przegl. Geol. Nr 4, s. 200–207.
• [8] Płonczyński J., Łopusiński L., 1993 – Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1: 50000, ark. Krzeszowice. PIG, Warszawa.
• [9] Solarz W., 1997 – Environmental factors shaping bird communities in Quarries. Ochrona Przyrody 54, s. 141–153.
• [10] Zajączkowski W.A., 1953 – Dokumentacja geologiczna złoża wapienia węglowego w Kamienicach, pow. Chrzanów, woj. Kraków. Arch. PIG, Warszawa.
• [11] Zajączkowski W. A., 1975 – Stratygrafia i litologia wapieni dinantu w Czernej k. Krzeszowic. Biul. IG 282, s. 273–326.
• [12] Zaręczny S., 1894, 1953 – Mapa geologiczna okolic Krakowa i Chrzanowa. Atlas geologiczny Galicyi, tekst do z. 3, A.U., Kraków 1894, Wyd. Geol. Warszawa 1953.