Nowe dane o kaolinie ze złoża łupków kwarcytowych Jegłowa

• Autorzy: Speczik S. , Gąsiński A. , Konopka G.

Warianty tytułu

EN

Kaolin from Jegłowa sericite-quartz schists deposit - new data

• Konferencja: XX Konferencja z cyklu: Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi : Krynica, 3-5 listopada 2010
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Unikalnemu w skali światowej złożu łupków kwarcytowych Jegłowa towarzyszą między innymi kopaliny kaolinowe. W ciągu ostatnich lat złoże było eksploatowane z różną intensywnością i w innych kierunkach, zostały odsłonięte nowe partie kopaliny głównej i kopalin towarzyszących. W odsłoniętych fragmentach złoża mogły zachodzić pewne niekorzystne zmiany jakościowe dotyczące w szczególności surowca kaolinowego. Stąd zaistniała potrzeba ponownego, precyzyjnego udokumentowania jakości kaolinu z tego złoża. W niniejszej pracy zaprezentowano badania nad składem chemicznym metodą fluorescencji rentgenowskiej (XRF), składem mineralnym metodą proszkowej dyfrakcji rentgenowskiej (XRD) i analizy termicznej (TG+DTA), charakterystyką uziarnienia metodą dyfrakcji światła laserowego (LD-PSA) oraz barwą i parametrami technologicznymi surowca kaolinowego z Jegłowej. Badania prowadzono nad uzyskaną po szlamowaniu frakcją technologicznie uzasadnioną. Wyniki badań wskazują, że szlamowany kaolin z Jegłowej jest surowcem bardzo wysokiej jakości, o charakterze niemal wyłącznie kaolinitowym. Jedyną niekorzystną cechą, wymagającą korekty jest stosunkowo niska wytrzymałość na zginanie. Nie stwierdzono również, by długa ekspozycja fragmentów złoża na warunki atmosferyczne obniżyła w znaczący sposób parametry jakościowe kopaliny kaolinowej. Niezwykle korzystną cechą jest bardzo mała zmienność jakości tej kopaliny. Wskazano również możliwe dziedziny aplikacji kopalin kaolinowych ze złoża łupków Jegłowa: przemysł ceramiczny, gumowy, papierniczy i kosmetyczny. Sugeruje się, by prowadzić dalej badania w kierunku rozpoznania złoża łupków kwarcytowych i obszarów do niego przylegających pod kątem zawartości kopaliny kaolinowej. Znalezienie nowych pokładów, gniazd i soczew kaolinów, przy założeniu małej zmienności parametrów jakościowych surowca i dużego uzysku kaolinu szlamowanego, może uczynić eksploatację tego surowca opłacalną.

EN

The unique refractory schists from Jegłowa deposit are accompanied, among others, by kaolin raw material. The deposit was exploited with various intensity and in different directions within last years. The new locations of minerals were uncovered. Alteration processes could change the quality of uncovered raw materials, what is especially important for kaolins. Thus there was a need to precisely investigate the quality of kaolins from Jegłowa beds. In this paper we present data on the mineral composition (X-Ray Diffraction and Differentia Thermal Analysis data) and chemical composition (X-Ray Fluorescence data) of the raw kaolin material. Also technological properties of kaolins were examined. All the analysis were carried out on the washed raw kaolin material. It was shown, that washed kaolin from Jegłowa has very high quality and kaolinite is almost its only mineral component. The possible fields of the application of this material were showed. The only unfavorable property of this material is its low dry strength. It has to be corrected by means of special additives. It was show that exposure of kaolin beds to atmospheric conditions in open-pit mine has no significant influence on the quality of this material. The low variability of the quality of washed kaolins from Jegłowa is a very favorable feature of the deposit. Washed kaolin from Jegłowa can be successfully using as a raw material for ceramics, rubbers, cosmetics and paper industry. It is suggested that finding of new lenses, veins and nests of kaolin near to Jegłowa deposit can make profitable exploitation of this raw material, taking high content of kaolin after washing and low variability of this material into account.

Słowa kluczowe

PL

kaolin; kopaliny towarzyszące; warstwy z Jegłowej

EN

kaolin; associated mineral raw material; Jegłowa beds

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 79
• Strony: 233--244
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Speczik S.

autor

Gąsiński A.

autor

Konopka G.

• Zakład Geologii Złożowej i Gospodarczej, Instytut Geochemii, Mineralogii i Petrologii, Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• [1] Galos K., 2008 – Analiza dotychczasowych badań krajowej bazy zasobowej głównych kopalin ceramicznych ze wskazaniem niezbędnego zakresu dalszych prac. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 24, z. 4/4, s. 53–73.
• [2] Konta J., 1995 – Clay and man: Clay raw material in the service of man. Applied Clay Science 10, 275–335.
• [3] Wyszomirski P., 1991 – Kaolin z Jegłowej na Dolnym Śląsku wartościowym surowcem mineralnym. Pr. Spec. PTMin. 1, s. 209–215.
• [4] Wyszomirski P., 1990 – Kaolin from Jegłowa near Strzelin (Lower Silesia): mineralogy, geochemistry and industrial application. Miner. Pol. vol. 21, 1–2, 23–44.