Wykorzystanie sejsmostratygrafii do rozpoznania rozkładu mioceńskich facji zbiornikowych w północno-wschodniej części zapadliska przedkarpackiego

• Autorzy: Pietsch K. , Porębski S. J. , Marzec P.

Warianty tytułu

EN

The use of seismostratigraphy for exploration of Miocene gas-bearing reservoir facies in the NE part of the Carpathian Foreland Basin (Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Interpretacja sedymentologiczna i sejsmostratygraficzna, wykonana dla przekroju usytuowanego w północno-wschodniej części rowu Wielkich Oczu i przebiegającego poprzez wyniesienie Markowice - Lubliniec oraz dalej na NE, umożliwiła identyfikację spągowej niezgodności kątowej sarmatu (UN0) oraz wydzielenie w formacji z Machowa nie mniej niż siedmiu sekwencji genetycznych zbudowanych głównie z osadów deltowych. Niezgodność UN0 odzwierciedla epizod ekstensyjny nałożony na regionalną, fleksuralną rotację dna basenu w kierunku SW i jest przykryta zespołem frontalnych, podnoszących się w przeciwnym kierunku wyklinowań litosomów deltowych zasilanych ze źródła orogenicznego. Wyklinowania te mogą stanowić pułapki dla gazu generowanego i akumulowanego w heterolitach czoła delty i prodelty. W kierunku SE niezgodność ta przykryta jest lokalnie przez gazonośne, gruboławicowe arenity kwarcowe o proweniencji platformowej. Jest możliwe, iż podobne piaskowce występują także lokalnie na wyniesieniu Markowice - Lubliniec na powierzchni UNO, poniżej zespołu wspomnianych wyklinowań.

EN

Sedimentological and seismostratigraphic interpretation of a dip cross-section located in the northwestern part of the Wielkie Oczy Graben, across the Markowice - Lubliniec elevation and farther to the NE resulted in the identification of the base-Sarmatian angular unconformity (UNO) and allowed to subdivide the Machów Formation into seven genetic sequences composed mainly of deltaic deposits. The unconformity reflects extension episode superimposed on regional south-westward rotation of the basin floor and is overstepped and upplapped towards the NE by deltaic bodies fed from an southerly (orogenic) source. The upplaping pinchouts may form combined, structural-stratigraphic traps for methane generated in delta front-prodelta heteroliths. Unconformity UNO is farther to the SE overlain locally by gas-bearing massive sandstones of intrabasinal or northerly provenience, and similar sandstones may be expected to occur in the study area below the belt of upplapping pinch-outs.

Słowa kluczowe

PL

zapadlisko przedkarpackie; miocen; sejsmostratygrafia; stratygrafia sekwencji; pułapka stratygraficzna

EN

Miocene; Carpathian Foredeep; seismostratigraphy; sequence stratigraphy; stratigraphic trap

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 36, z. 2
• Strony: 173--186
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys.

Twórcy

autor

Pietsch K.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Porębski S. J.

• Instytut Nauk Geologicznych PAN, Ooerodek Badawczy w Krakowie; ul. Senacka 1, 31-002 Kraków

autor

Marzec P.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydzia³ Geologii, Geofizyki i Ochrony OErodowiska; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Borys Z., Madej K., Myśliwiec M. & Trygar H., 1999. Preliminary results of the new methodology of gas exploration in the North-Eastern part of the Carpathian Foredeep (Poland). Oil and Gas News from Poland, 9, 97-108.
• Borys Z., Myśliwiec M. & Trygar H., 2000. New gas discoveries in the Carpathian Foredeep, Poland, as the result of seismic anomalies interpretation. Oil and Gas News from Poland, 10, 69-81.
• Dziadzio P., 2000. Sekwencje depozycyjne w utworach badenu i sarmatu w SE części zapadliska przedkarpackiego. Przegląd Geologiczny, 48, 1124-1138.
• Dziadzio P., Maksym A. & Olszewska B., 2006. Sedymentacja utworów miocenu we wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Przegląd Geologiczny, 54, 413-420.
• Frankowicz E., Pietsch K. & Porębski S.J., 2005. Seismic modelling applied to the identification of sandstone lithosomes (Carpathian Foredeep). Proceedings of EAGE 67th Conference & Exhibition, 1-4.
• Jasionowski M., 1997. Zarys litostratygrafii osadów mioceńskich wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 375, 44-60.
• Karnkowski P., 1969. Formowanie się złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na tle geologii przedgórza Karpat Polskich. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• Karnkowski P.H. & Ozimkowski W., 2001. Ewolucja strukturalna podłoża mioceńskiego basenu przedkarpackiego (obszar pomiędzy Krakowem a Przemyślem). Przegląd Geologiczny, 49, 431-436.
• Krzywiec P., 1997. Large-scale tectono-sedimentary Middle Miocene history of the central and eastern Polish Carpathian Foredeep Basin - results of seismic data interpretation. Przegląd Geologiczny, 45, 1039-1053.
• Krzywiec P., Aleksandrowski P., Ryzner-Siupik B., Papiernik B., Siupik J., Mastalerz K., Wysocka A. & Kasiński J., 2005. Budowa geologiczna i geneza mioceńskiego zrębu Ryszkowej Woli w rejonie Sieniawy-Rudki (wschodnia część zapadliska przedkarpackiego) - wyniki interpretacji danych sejsmiki 3D. Przegląd Geologiczny, 53, 656-663.
• Kuciński T.M., 1982. Propozycja ramowego podziału stratygraficznego miocenu morskiego Polski południowej. Kwartalnik Geologiczny, 26, 471-472.
• Maksym A., Liszka B., Staryszak G. & Dziadzio P., 1997. Model sedymentacyjny badeńsko- -sarmackich utworów piaskowcowych (miocen autochtoniczny, obszar Husów - Albigowa - Krasne). Mat. Konf. „Zespolona analiza geologiczna źródłem postępu w poszukiwaniach naftowych”, 171-174.
• Mastalerz K., Wysocka A., Krzywiec P., Kasiński J., Aleksandrowski P., Papiernik B., Ryzner-Siupik B. & Siupik J., 2006. Sukcesja osadowa miocenu w rejonie zrębu Ryszkowej Woli (obszar Sieniawa-Rudka), zapadlisko przedkarpackie: wyniki facjalnej i stratygraficznej interpretacji danych wiertniczych oraz sejsmiki 3D. Przegląd Geologiczny, 54, 33-342.
• Myśliwiec M., 2004. Mioceńskie skały zbiornikowe zapadliska przedkarpackiego. Przegląd Geologiczny, 52, 581-592.
• Olszewska B., 1999. Biostratygrafia neogenu zapadliska przedkarpackiego w świetle nowych badań mikropaleontologicznych. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 168, 9-28.
• Oszczypko N., Krzywiec P., Popadyuk I. & Peryt T., 2006. Carpathian Foredeep Basin (Poland and Ukraine): Its Sedimentary, Structural, and Geodynamic Evolution. W: Golonka J. & Picha F. (Eds), The Carpathians and their foreland: Geology and hydrocarbon resources, American Association of Petroleum Geologists Memoir, 84, 293-350.
• Paszkowski M. & Kusiak M., 2000. Proweniencja minerałów ciężkich z utworów miocenu rejonu Biszcza-Księżpol (zapadlisko przedkarpackie). Przegląd Geologiczny, 49, 454-456
• Paszkowski M., Porębski S.J. & Warchoł M., 2009. Koncepcja projektu otworu kierunkowego w mioceńskich utworach zapadliska przedkarpackiego. Wiadomości Naftowe i Gazownicze, 3 (131), 4-13.
• Peryt D., 1999. Calcareous nannoplankton assemblages of the Badenian evaporites in the Carpathian Foredeep. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 387, 158-161.
• Pietsch K., Porębski S. & Hodiak R., 1999. Seismic representation of a Miocene Deep-Marine Depositional System in the Carpathian Foredeep, SE Poland. Proceedings of EAGE 61st Conference & Exhibition, 5-52.
• Pietsch K., Porębski S.J. & Tatarata A., 2007. Złożowa interpretacja wytypowanych przekrojów sejsmicznych. W: Pietsch K. (red.), Opracowanie i wdrożenie metodyki analiz anomalii sejsmicznych w miocenie zapadliska przedkarpackiego wiążących zależność zapisu sejsmicznego z występowaniem złóż węglowodorów, Projekt Ministerstwa Środowiska (nr 58/2005/Wn-06/FG-bp-tx/D), Katedra Geofizyki AGH, Kraków (opracowanie archiwalne).
• Porębski S.J., 1999. Środowisko depozycyjne sukcesji nadewaporatowej (górny baden) w rejonie Kraków - Brzesko (zapadlisko przedkarpackie). Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 168, 97-118.
• Porębski S.J., Doktor M., Gumulak K. & Łaptaś A., 2000. Określenie ciągów systemowych w rejonie Biszcza - Księżpol i ich facjalno-paleośrodowiskowa interpretacja. Państwowy Instytut Geologiczny (opracowanie archiwalne).
• Porębski S.J. & Warchoł M. 2006. Znaczenie przepływów hiperpyknalnych i klinoform deltowych dla interpretacji sedymentologicznych formacji z Machowa (miocen zapadliska przedkarpackiego). Przegląd Geologiczny, 54, 421-429.