Analiza wyników powierzchniowych badań geochemicznych w transgranicznej strefie Karpat polskich i ukraińskich

• Autorzy: Sechman H. , Dzieniewicz M.

Warianty tytułu

EN

Analysis of results of surface geochemical surveys in the transfrontier zone of the Polish and Ukrainian Carpathians

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki rozpoznawczych powierzchniowych badań geochemicznych wykonanych w latach 2007-2008 we wschodniej części polskich i zachodniej części ukraińskich Karpat Zewnętrznych, na północ od nasunięcia dukielskiego. Celem badań była ocena możliwości występowania wgłębnych akumulacji węglowodorów w obszarze cechującym się powszechnym występowaniem wycieków ropnych na wychodniach intensywnie sfałdowanych i głęboko rozciętych przez erozję warstw. Badania wykonano wzdłuż 11 profili przebiegających poprzecznie do rozciągłości fliszowych jednostek strukturalno-facjalnych. Ogółem pobrano 890 próbek gazu glebowego, w których określono stężenia węglowodorów gazowych i helu. Stężenia metanu, sumy wyższych alkanów, gazowych alkenów i helu dochodziły odpowiednio do 50% obj., 0.4% obj., 132 ppm i 52 ppm. Anomalne stężenia alkanów, przedstawione graficznie na tle głównych jednostek tektonicznych Karpat oraz udokumentowanych akumulacji złożowych, generalnie potwierdziły obecność tych ostatnich. Inne anomalie wskazują na możliwość występowania nieudokumentowanych dotąd, wgłębnych akumulacji węglowodorów.

EN

The paper presents results of reconnaissance surface geochemical surveys carried out in the years 2007 and 2008 in the eastern Polish Carpathians and western Ukrainian Carpathians between the Carpathian Foredeep and Dukla Overthrust. The surveys intended to assess the possibility of occurrence of subsurface hydrocarbon accumulations in the area characterized by common occurrence of oil seeps at outcrops of beds, which had been intensely folded and deeply dissected by erosion. The surveys were conducted along 11 profiles. The profiles were running transversally to the strike of flysch structural-facies units. The geochemical surveys consisted in taking 890 soil-gas samples, in which concentrations of gaseous hydrocarbons and helium were determined. Concentrations of methane, higher alkanes, gaseous alkenes and helium reached to nearly 50 vol.%, 0.4 vol.%, 132 ppm and 52 ppm, respectively. The anomalous alkanes concentrations, graphically presented against the background of major Carpathian tectonic units and documented hydrocarbon deposits, have confirmed, in general, the existence of the deposits, whereas some of the concentrations have indicated possible occurrence of other, still undocumented subsurface hydrocarbon accumulations.

Słowa kluczowe

PL

Karpaty fliszowe; Polska; Ukraina; prospekcja naftowa; powierzchniowe badania geochemiczne; gaz glebowy; alkany

EN

Poland; Ukraine; flysch Carpathians; oil and gas fields; surface geochemical survey; soil gas; alkanes

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2009
• Tom: T. 35, z. 4/1
• Strony: 109--127
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Sechman H.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Surowców Energetycznych; al. Mickiewicza 30,30-059 Kraków

autor

Dzieniewicz M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Surowców Energetycznych; al. Mickiewicza 30,30-059 Kraków

Bibliografia

• Belt J.Q. & Rice G.K., 2002. Application of statistical quality control measures for near-surface geochemical petroleum exploration. Computers & Geosciences, 28, 243–260.
• Celary M., Lenk T. & Szura T., 1961. Przykład powierzchniowego zdjęcia gazowego w warunkach karpackich. Nafta, 8, 209–211.
• Dzieniewicz M. & Rusta T., 1979. Możliwości prospekcyjne powierzchniowych metod geochemicznych dla określenia w Karpatach ropogazonośności stref o skomplikowanej budowie geologicznej. Biblioteka AGH, Kraków (praca doktorska).
• Dzieniewicz M. & Sechman H., 2004. Możliwości prospekcyjne gazowych przypowierzchniowych wskaźników geochemicznych w rejonie Radymna (zapadlisko przedkarpackie). Polish Journal of Mineral Resources, 8, 125–130.
• Dzieniewicz M. & Sechman H., 2008. Powierzchniowe badania geochemiczne w wybranych obszarach polskich i ukraińskich Karpat fliszowych. Geologia (kwartalnik AGH), 34, 3, 489–502.
• Dzieniewicz M., Kuśmierek J., Potera J. & Semyrka R., 1978. Perspektywy naftowe fałdu Suchych Rzek w świetle badań geochemicznych (Bieszczady). Geologia, 4, 3, 37–51.
• Dzieniewicz M., Kuśmierek J. & Rusta T., 1979a. Optymalizacja techniki prowadzenia zdjęć gazowych w świetle badań eksperymentalnych. Technika Poszukiwań Geologicznych, 1, 37–42.
• Dzieniewicz M., Kuśmierek J. & Rusta T., 1979b. Porównanie wyników powierzchniowych badań geochemicznych z budową struktur podmagurskich w południowo-zachodnim obrzeżeniu „okna tektonicznego” Mszany Dolnej. Nafta, 5, 145–149.
• Głogoczowski J.J., 1963. Zagadnienia i kierunki współczesnej geochemii naftowej. Nafta, 11, 252–254.
• Horvitz L., 1985. Geochemical exploration for petroleum. Science, 229, 821–827.
• Jones V.T. & Drozd R.J. 1983. Prediction of oil or gas potential by near-surface geochemistry. American Association of Petroleum Geologist Bulletin, 67, 6, 932–952.
• Karaskiewicz J., 1961. Współczesne zastosowanie mikrobiologii w poszukiwaniach złóż węglowodorów. Nafta, 8, 211–215.
• Karcew A.A., Tabasaranskij Z.M., Subbota M.I. & Mogilewskij G.A., 1954. Geochimiczeskije metody poiskow i razwiedki nieftianych i gazowych miestorożdienii. Gostoptiechizdat, Moskwa.
• Karnkowski P., 1999. Oil and Gas Deposits in Poland. Geosynoptics Society „Geos”, Cracow.
• Klusman R.W., 1993. Soil Gas and Related Methods for Natural Resource Exploration. John Wiley & Sons, New York.
• Krysicki W., Bartos J., Dyczka W., Królikowska K. & Wasilewski M., 1994. Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach. Część II. Statystyka matematyczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Maćkowski T., Kuśmierek J., Reicher B., Baran U., Kosakowski P., Łapinkiewicz A.P., Machowski G., Papiernik B., Szczygieł M., Zając A. & Zych I., 2009. Dwuwymiarowe modele termicznego przeobrażenia materii organicznej i ekspulsji węglowodorów w transgranicznej strefie Karpat polsko-ukraińskich. Geologia (kwartalnik AGH), 35, 4/1.
• Marcinkowski A. & Szewczyk E., 2008. Produktywność karpackich skał zbiornikowych w świetle wydobycia węglowodorów. Geologia (kwartalnik AGH), 34, 3, 405–421.
• Matyasik I., 1994. Badania geochemiczne realizowane w IGNiG dla potrzeb górnictwa naftowego. Sympozjum pt. „Badania geochemiczne i petrofizyczne w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego”, Balice k. Krakowa 27–28.06.1994, 140–152.
• Matyasik I. & Kupisz L., 1996. Geologiczno-geochemiczne uwarunkowania generacyjne warstw menilitowych depresji strzyżowskiej. Nafta-Gaz, 11, 649–480.
• Nikanov V.F., 1971. Distribution of methane homologs in gas and oil fields. Akademija Nauk SSSR Dokłady, 206, 234–246.
• Olewicz Z.R., 1965. Korelacja w warunkach karpackich obserwacji geologicznych ze zdjęciem geochemicznym w północno-wschodnim rozszerzeniu okna Mszany Dolnej. Geofizyka i Geologia Naftowa, 1–3, 2–9.
• Philp R.P., 1987. Surface Prospecting Methods for Hydrocarbon Accumulations. W: Brooks J. & Welte D. (Eds), Advances in Petroleum Geochemistry, 2, Academic Press, London, 209–250.
• Pixler B.O., 1969. Formation evaluation by analysis of hydrocarbon ratios. Journal of Petroleum Technology, 21, 665–670.
• Saunders D.F., Burson K.R. & Thompson C.K., 1999. Model for hydrocarbon microseepage and related near-surface alterations. American Association of Petroleum Geologist Bulletin, 83, 1, 170–184.
• Schumacher D., 2002. Managing exploration risks – lessons learned from surface geochemical surveys and post-survey drilling results. American Association of Petroleum Geologist Oral Presentation, AAPG Convention, Houston, TX.
• Sechman H., 2004. Wpływ wybranych parametrów środowiska opróbowania na gazowe wskaźniki przypowierzchniowe w prospekcyjnych naftowych badaniach geochemicznych. Biblioteka Główna AGH, Kraków (praca doktorska).
• Sechman H., Dzieniewicz M. & Górecki W., 2005. Results of surface geochemical survey in the Radymno area (the Carpathian Foredeep). 67th EAGE [European Association of Geoscientists & Engineers] conference & exhibition, Madrid 13–16.06.2005, P231.
• Sechman H. & Dzieniewicz M., 2007. Influence of soil moisture on the results of surface geochemical survey applied to petroleum exploration. Journal of Petroleum Science and Engineering, 56, 4, 267–282.
• Sundberg K.R., 1994. Surface geochemistry applications in oil and gas exploration. Oil and Gas Journal, 6, 47–58.
• Sokołow W.A. & Grigoriew G.G., 1962. Mietodika i riezultaty gazowych gieochimiczeskich nieftiegazopoiskowych rabot. Gostoptiechizdat, Moskwa.
• Starobiniec I.S., 1986. Gazochimiczeskije pokazatieli nieftiegazonosti i prognoz sostawa ugliewodorodnych skoplienij. Niedra, Moskwa.
• Strzetelski J., 1955. Wyniki i interpretacja doświadczalnych badań geochemicznych. Prace Instytutu Naftowego, 40, 9–20.
• Szura T. & Klewski F., 1949. Pierwsze badania geochemiczne. Nafta, 12, 342–347.
• Tedesco S.A. (Ed.), 1995. Surface Geochemistry in Petroleum Exploration. Chapman & Hall Int. Thomson Publ. Co., New York.