Funkcje i znaczenie utwardzania nawierzchni w terenach zabudowanych

• Autorzy: Duda J.

Warianty tytułu

EN

Functions and importance of paved surfaces on the built-up areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Utwardzanie nawierzchni głównie dróg, ulic i placów, nazywanych często powierzchniami komunikacyjnymi, stosuje się od co najmniej 9 tysięcy lat. Początków tej technologii poszukują archeolodzy w badaniach pierwszych osad i "miast", szczególnie na obszarach uznanych za kolebkę cywilizacji. W dziejach miast istotną rolę powinna spełniać historia kamienia i wykonanych z niego nawierzchni brukowanych (z otoczaków, bruku, kostek, płyt), historia drewna i wykonanych z nich nawierzchni (moszczenia drewnem bruku, nawierzchni chodników z desek), historia wykorzystania do nawierzchni bituminów i asfaltu naturalnego oraz sztucznego, a także rozwoju technologii nawierzchni bitumicznej. Ulice i place są "kodem genetycznym" miasta, bowiem to one po zniszczeniach, po kataklizmach dają świadectwo o istnieniu miasta i jego rozplanowaniu. Odkrywane kolejne nawarstwienia z następujących po sobie okresów historycznych tworzą żywą historię miasta.

EN

Paving of roads, streets and squares, called often transport surfaces, is a continuous process lasting, at least, for 9 thousands of years. Its beginning is being searched by archaeologists within oldest settlements and "towns", particularly on areas recognized as the cradle of civilization. In the history of towns, the essential role play the history of stones used to pave their surfaces (cobbles, paving blocks, cubes or slabs), the history of trees and wooden elements (padding of the pavings with wood, pavements padded with boards), the history of usage to paving of both, natural and synthetic asfalt, as well as the development of bitumen paving technology. The streets and squares constitute "a genetic code" of the town. After damages and disasters, they give a testimony of the existence and the ley out of the town. Exploration, exposing the successive sequece layers become a living history.

Słowa kluczowe

PL

nawierzchnie ulic; bruki; utwardzanie nawierzchni

EN

pavement; cobblestone paving; paved surfaces

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2009
• Tom: T. 35, z. 1
• Strony: 29--39
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab.

Twórcy

autor

Duda J.

• Instytut Rozwoju Miast; ul. Cieszyńska 2, 30-015 Kraków;,

Bibliografia

• Alberti L.B., 1960. Ksiąg dziesięć o sztuce budowania. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1-213.
• Bohm A., 1979. Elementy synergii w urbanistyce - ulica. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, XIII, 107-116.
• Drexler J., 1920. Odbudowanie wsi i miast na ziemi naszej. Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów, 1-323.
• Duda J., 1987. Nawierzchnie… to też są zabytki. Spotkania z Zabytkami, 2, 26-30.
• Duda J., 1993. Pawiment i bruki w dziejach Krakowa. Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie, 26, 57-87.
• Duda J., 1998. Bruki w krajobrazie Krakowa. Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków, 1-140.
• Fillipoto W., 1981. Drogi… to też są zabytki. Spotkania z Zabytkami, 6, 38-41.
• Francic M., 1961. Krakowskie Komisje Boni Ordinis 1765-1790. Zeszyty Naukowe UJ, Prace Historyczne, 6, 79-103.
• Giedion S., 1968. Przestrzeń, czas i architektura. Warszawa, 73-94, 1-851.
• Ławicki M., 1825. O budowie dróg systemem MacAdama. Izys Polska, II, 278-290.
• Łuszczkiewicz W., 1899. Najstarszy Kraków na podstawie badania dawnej topografii. Rocznik Krakowski, II, 1-24.
• Maśliński A., 1954. Wtrosce o bruki miast zabytkowych. Ochrona Zabytków, 3, 208-211.
• Mączak A., 1984. Perygrynacje, wojaże, turystyka, Warszawa, 1-35.
• Myszka M., 1997. Bruki odkryte przy kościele św. Marka w Krakowie. Wiadomości Konserwatorskie Województwa Krakowskiego, 6, Kraków, 117-134.
• Palladio A., 1995. Cztery księgi o architekturze. PWN, Warszawa, 159-162, 1-338.
• Przybylski A., 1936. Ulice i mosty Warszawy. Warszawa, 1-224.
• Radwański F., 1824. Rozprawa o Trytfach Publicznych tak starożytnych jak i nowych. Rocznik Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Połączonego, IX, 27-75.
• Rosset A., 1971. Starożytne drogi i mosty. Wydział Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1-209.
• Sporny J., 1847. Asfalt i bituminy, zastosowanie ich w technice. Warszawa, 1-67.
• Sumień T., 1992. Forma miasta, kontekst i anatomia. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa, 1-191.
• Wielowiejski J., 1984. Na drogach i szlakach Rzymian. Warszawa, 1-318.