Wykorzystanie metod GIS do identyfikacji, katalogowania i oceny obiektów związanych z działalnością górnictwa uranowego w aspekcie zagrożeń dla środowiska

• Autorzy: Koszela J. , Grabas K. , Hartsch J.

Warianty tytułu

EN

Application of the GIS methods for identification, to catalog and assessment of hazard to the environment caused by uranium mine facilities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dziedzictwem zlikwidowanego górnictwa uranowego i powierzchniowej działalności zakładów górniczych są szkody górnicze i porzucone obiekty, które stwarzają zagrożenie dla środowiska. Dotychczas, zasadniczą przeszkodą wykonania remediacji terenu pogórniczego w Polsce był brak kompleksowej charakterystyki poszczególnych obiektów i zagrożeń z nimi związanych. W niniejszym artykule omówiono metodykę parametrycznej identyfikacji, katalogowania i oceny obiektów i szkód górniczych oraz zagrożeń z nimi związanych. Zastosowano ją praktycznie na terenie pięciu miejscowości, w trzech gminach SW Polski. Do tego celu wykorzystano narzędzia GIS i doświadczenia niemieckie. Ponadto, zwrócono uwagę na przydatność tych danych do przygotowania interwencji geotechnicznej, jako ważnej fazy remediacji terenu.

EN

The legacy of the liquidated uranium mine industry and its surface activity are mining damage and abandoned objects, hazardous to the environment. To date, the basic obstacle, which prevented remediation of such mine grounds, was lack of complex profile of particular objects and risks related. The paper presents methods for application of the Geographic Information Systems (GIS) for identification, to catalog and for assessment of hazard to the environment caused by uranium mine facilities and mining damage. The methods were implemented in five place, in three districts of SW Poland. Apart from the tools specific for GIS, there were utilized German experience. Moreover, it was pointed out that the data may be effectively used for geotechnical intervention, being an important part of the terrain remediation process.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo uranowe; szkody górnicze; obiekty pogórnicze; zagrożenia; GIS

EN

GIS; uranium mine industry; mining damage; mine facilities; hazard

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 33, z. 1
• Strony: 353--360
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Koszela J.

• Wydział Budownctwa Lądowego i Wodnego, Politechnika Wrocławska, Wrocław

autor

Grabas K.

• Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska, Wrocław

autor

Hartsch J.

• G.E.O.S. Freiberg Ingenieurgesellschaft mbH D-09633 Halsbrücke, Gewerbepark „Schwarze Kiefern“, Freiberg

Bibliografia

• [1] Grabas K: Zagrożenia środowiska na terenach poeksploatacyjnych rud uranu oraz ich likwidacja. Prace Naukowe Inst. Inż. Ochr. Środ. PWr. Nr 79, Ser.: Monografie Nr 46, Ofic. PWr., Wrocław, 2006
• [2] Hartsch J., Waage S., Grabas K, Koszela J.: Zwalczanie negatywnych następstw przedsięwzięć górniczych — postępowanie z kontaminantami radioaktywnymi w regionie Jeleniej Góry w Polsce południowo-zachodniej. PWr, Wydz. Inż. Środ., Inst. Inż. Ochr. Środ., Raporty ser. SPR nr 31/2007, Wrocław, 2007
• [3] Mazurski K.M.: Zagrożenia środowiska Dolnego Śląska. Oficyna Wyd. O. Dolnośl. PTTK SUDET'I', Wrocław, 1994
• [4] Piestrzyński A., Pieczonka J., Chruściel E., Jodłowski P., Kalita S.: Przemiany środowiska naturalnego jako skutek eksploatacji rud uranu i propozycje jego stabilizacji [w:] Kotarba M.L (red.), Przemiany środowiska naturalnego a ekorozwój, Kraków, wyd. TBPŚ „Geosfera", 2001, s. 259-270
• [5] Piestrzyński A., Pieczonka J.: Stan obiektów pozostałych po eksploatacji rud uranu w okolicach Góry, ich wpływ na środowisko i propozycje zabezpieczenia, [w:] Zdulski M. (red.): Człowiek Środowisko Zagrożenia, Jelenia Góra, 2000, s. 89-112
• [6] Piestrzyński A., Pieczonka J., Chruściel E., Jodłowski P.: Eksploatacja rud uranu na Dolnym Śląsku i jej wpływ na środowisko. Konf. „Problemy genezy złóż rud, mineralogia, petrografia, geochemia, wrzesień 2000, Po1.Tow. Mineral., Wyd. Nauk. AKAPIT, prace specjalne PTM, Kraków, 2000, s. 169-190
• [7] Rosikoń A.: Budownictwo komunikacyjne na terenach objętych szkodami górniczymi. WKŁ, Warszawa, 1979
• [8] Sztuk H., Adamski W., Gawor F.: Inwentaryzacja uszkodzeń środowiska na skutek prowadzenia poszukiwań i eksploatacji złóż uranowych. PWR, Instytut Górnictwa PWR. Raport nr I-11/s-5/94, Wrocław, 1994
• [9] Ettenhuber E., Gehrcke K.: Radiologische Erfassung, Untetsuchung und Bewertung bergbaulicher Altlasten. Abschlussbericht BfS—SCHR-22/Ol. Bundesamt fur Strahlenschutz, Salzgitter/Deutschland, Marz 2001
• [10] Zdulski M.: Źródła do dziejów kopalnictwa uranowego w Polsce. Nacz. Dyr. Archiwów Państwowych. Wyd. DiG, Warszawa, 2000