Wgłębna budowa Karpat w strefie sigmoidy przemyskiej: interpretacja profili sejsmicznych i ocena prognoz naftowych

• Autorzy: Kuśmierek J. , Baran U.

Warianty tytułu

EN

Subsurface structure of the Carpathians in the zone of the Przemyśl Sigmoid: interpretation of seismic sections and assessment of hydrocarbon prospects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autorzy eksponują kilka nowych aspektów interpretacji wgłębnej tektoniki pokryw fliszowo- -molasowych i ich autochtonicznego podłoża w powiązaniu z oceną perspektywiczności odkrycia złóż węglowodorów w strefie sigmoidy przemyskiej (SP). Oparte są one na wynikach wierceń i geologicznych interpretacji profili sejsmicznych, poddanych reprocessingowi, którego metodyka przedstawiona jest w odrębnej publikacji. Wyniki interpretacji skłaniają do poglądu, że północny zasięg sedymentacji osadów fliszowych był ukośny w stosunku do nasunięć pokryw jednostek grupy brzeżnej. W tym kontekście uznać można, że przed sedymentacją molas budujących płaszczowinę stebnicką utwory fliszowe wypełniały podłużne przegłębienia skłonu platformy, a pozostałe po erozji płaty zostały odkłute i nasunięte łącznie z osadami miocenu. Przyjęcie tego rozwiązania koresponduje z poglądami o wyklinowywaniu fałdów wgłębnych jednostki borysławsko-pokuckiej wzdłuż SP. W świetle tych wyników i znikomego stopnia przeobrażenia termicznego materii organicznej, perspektywy odkrycia złóż węglowodorów w NE części Karpat polskich nie są optymistyczne. Potencjalne pułapki strukturalne zachowały się jedynie w autochtonicznej serii mioceńskiej, pod uszczelniającym nadkładem pokryw allochtonicznych. Odkrycie nowych złóż gazowych w ich obrębie uzależnione jest przede wszystkim od korzystnych cech zbiornikowych, szczególnie w strefach wyklinowywania się horyzontów piaszczystych autochtonu na wyniesieniach podłoża lub ich ekranowania powierzchniami nasunięć.

EN

The authors expose some new aspects of interpretation of the subsurface tectonics of flysch and molasse covers and their autochthonous basement in connection with assessment of prospects for hydrocarbon discoveries in the zone of the Przemyśl Sigmoid (PS). They are based on drilling results and geological interpretation of seismic sections which were reprocessed with application of a methodology presented in another publication. Interpretation results incline towards an opinion that the northern depositional extent of flysch sediments was oblique to overthrusts of the Marginal Group units. In this context, it can be accepted that before the deposition of the molasses that build up the Stebnik Nappe the flysch deposits had filled longitudinal depressions of the platform slope and the post-erosional patches had been detached and thrust together with Miocene sediments. Such a solution corresponds with views on pinching-out of deep-seated folds of the Boryslav-Pokutya Unit along PS. In the light of these results and insignificant thermal transformation of organic matter, prospects for hydrocarbon discoveries in the NE Polish Carpathians are not optimistic. Potential structural traps were preserved only in the autochthonous Miocene series overlain by the sealing overburden of the allochthonous covers. Discovery of new gas fields in the traps will depend mostly on favourable reservoir properties, particularly in zones of pinching-out of sandy horizons of the autochthonous series against the basement highs or in zones of their screening by thrust planes.

Słowa kluczowe

PL

Karpaty zewnętrzne; struktury wgłębne; pokrywy molasowo-fliszowe; tektonika podłoża; identyfikacja pułapek złożowych

EN

Outer Carpathians; subsurface structures; flysch and molasse covers; basement tectonics; identification of reservoir traps

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 34, z. 3
• Strony: 365--384
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., rys.

Twórcy

autor

Kuśmierek J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Surowców Energetycznych; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Baran U.

• Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Departament Poszukiwania Złóż; ul. Kasprzaka 2, 01-224 Warszawa

Bibliografia

• Capik M., Górecki W., Kuśmierek J., Maćkowski T., Karpash O., Karpenko A., Omelchenko V. & Machula Z., 2006. Polsko-ukraińska współpraca w prospekcji naftowej transgranicznej strefy Karpat: perspektywy i zamierzenia. Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój, 2(238), 103-108.
• Cisek B. & Czernicki J., 1988. Złoże gazu Przemyśl oraz perspektywy poszukiwania ropy i gazu w rejonie przemyskim. Przegląd Geologiczny, 36, 6, 334-338.
• Dziadzio P. & Jachowicz M., 1996. Budowa podłoża utworów miocenu na SW od wyniesienia Lubaczowa. Przegląd Geologiczny, 44, 11, 1124-1130.
• Glusko V.V., 1968. Tektonika i neftegazonosnost' Karpat i prilegajuscih progibov. Nedra, Moskva, 1-263.
• Glusko V.V., Lozynak P.U. & Petraskevic M.I., 1984. O strukture predkarpatskogo progiba. W: Geologia Sovetskih Karpat, Naukova Dumka, Kiev, 46-55.
• Głowacki E., 1964. Aktualny przekrój geologiczny przez jednostkę stebnicką na południe od Przemyśla. Geofizyka i Geologia Naftowa, 10-12, 319-324.
• Głowacki E., Jurkiewicz H. & Karnkowski P., 1966. Geologia rejonu Przemyśla w świetle głębokich wierceń. Kwartalnik Geologiczny, 10, 1, 211-249.
• Jankowski L., Kopciowski R. & Ryłko W., 2005. Geological Map of the Outer Carpathians: Borderlands of Poland, Ukraine and Slovakia (1: 200000). Wydawnictwo Państwowego Instytutu Geologicznego.
• Jawor E. & Baran U., 2008. Uskoki i ich rola w formowaniu pułapek i złóż ropy i gazu w platformowym podłożu przedgórza i Karpat. Nafta — Gaz, 2, 71-83.
• Jucha S., 1969. Utwory paleogenu w głębokich wierceniach w rejonie Przemyśla. Sprawozdanie z posiedzeń Komitetu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk Oddział Kraków, 563-565.
• Karnkowski P., 1991. Zagadnienie fałdów wgłębnych w Karpatach. Przegląd Geologiczny, 39, 9, 377-382.
• Karnkowski P., 1995. Problematyka poszukiwawcza w rejonie na południe od Przemyśla. Nafta — Gaz, 10, 377-389.
• Karnkowski P., 1993. Złoża ropy naftowej i gazu ziemnego w Polsce. T. 2: Karpaty i zapadlisko przedkarpackie. Wydawnictwo Geosynoptyków „Geos", Kraków, 1-256.
• Kolodij V.V., Bojko G.U., Bojcevs'ka L.E. et al., 2004. Karpats'ka naftogazonosna provincia. Ukrains'kij Vidavnicij Centr, L'viv — Kiiv, 1-387.
• Konarski E., 1972. Budowa geologiczna rejonu Przemyśla w świetle głębokich wierceń i ostatnich prac sejsmicznych wykonanych w 1969 i 1970 roku. Geofizyka i Geologia Naftowa, 1-2, 1-6.
• Kotlarczyk J., 1978. Stratygrafia formacji z Ropianki (fm), czyli warstw inoceramowych w jednostce skolskiej Karpat fliszowych. Prace Geologiczne Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, 108, 1-82.
• Kotlarczyk J., 1985. An outline of the stratigraphy of marginal tectonic units of the Carpathian orogen in the Rzeszów — Przemyśl area. Carpatho-Balkan Geological Association XIII Congress, Cracow, Poland, Guide to excursion, 4, 21-32, 39-64.
• Kotlarczyk J., 1988. Geologia Karpat przemyskich — Szkic do portretu. Przegląd Geologiczny, 36, 6, 325-333.
• Książkiewicz M., 1972. Budowa geologiczna Polski. T. IV.• Tektonika. Cz. 3: Karpaty. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, 228, 1-228.
• Kuśmierek J., 1984. Uzasadnienie perspektyw ropo- i gazonośności formacji fliszowej we wschodniej części Karpat Polskich i propozycje udokumentowania zasobów, Zagadnienia Surowców Energetycznych w Gospodarce Krajowej. Materiały na Konferencję Komitetu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk, 27-51.
• Maksym A., Liszka B., Pietrusiak M., Staryszak G. & Śmist P., 1998. Litostratygrafia i perspektywność dewonu w obszarze Bratkowice — Rzeszów. Nafta — Gaz, 54, 7-8, 289-293.
• Marecik T., Pieniądz K. & Smolarski L., 2008. Metodyka wybranych procedur przetwarzania danych sejsmicznych z obszaru sigmoidy przemyskiej. Geologia (kwartalnik AGH), 34, 3, 527-540.
• Ney R 1968. Rola rygla krakowskiego w geologii Zapadliska Przedkarpackiego i rozmieszczeniu złóż ropy i gazu. Prace Geologiczne Polskiej Akademii Nauk, 45, 1-82.
• Nowak J., 1927. Zarys tektoniki Polski. II Zjazd Słowiańskich Geografów i Etnografów w Polsce, Kraków, 1-160.
• Olewicz Z.R., 1978. Problem występowania fałdów wgłębnych w polskich Karpatach fliszowych i kierunki ich poszukiwań. Prace Instytutu Górnictwa Nafty i Gazu, 25, 49-58.
• Połtowicz S., 2004. Jednostka stebnicka i zgłobicka w budowie Karpat Polskich. Geologia (kwartalnik AGH), 30, 1, 85-120.
• Samojluk A.P., 1976. Zagadnienie tektoniki strefy borysławsko-pokuckiej Zapadliska Przedkarpackiego. Nafta, 9, 293-301.
• Świdziński H., 1971. O rozmiarach przesunięć poziomych w północnych Karpatach fliszowych. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, XLI, l, 181-21l.
• Wdowiarz S. & Jucha S., 1969. Zagadnienie fałdów wgłębnych w Karpatach Polskich. Zeszyty Naukowe AGH Geologia, 206, 15, 101-118.
• Wdowiarz S. & Jucha S., 1981. North-Western extension of the Borislav-Pokutse zon of deep-seated folds in the Polish Carpathians. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 335, 7-22.
• Wilczyński Z., 1961. Nasunięcie stebnickie w okolicy Przemyśla i jego element fliszowy. Nafta, 9, 241-246
• Zieliński J. J., 1963. Odkrycie fliszowego fałdu wgłębnego w rejonie Przemyśla, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, XXXIII, 3, 387-395
• Żytko K., 1965. Próba wyznaczenia strefy fałdów wgłębnych w Polsce na podstawie analizy powierzchniowej tektoniki Karpat. Kwartalnik Geologiczny, 9, 942-943
• Dokumentacje wynikowe otworów i materiały archiwalne Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa