Modelowa ocena zasilania i drenażu wód podziemnych w dolinie Wisły

• Autorzy: Krogulec E.

Warianty tytułu

EN

Modelling assessment of groundwater recharge and drainage in Vistula River valley

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dolina Wisły tworzy system hydrogeologiczny zasilany wskutek infiltracji opadu atmosferycznego oraz dopływu lateralnego ze strony hydrogeologicznych jednostek otaczających. Zasilanie infiltracyjne warstwy wodonośnej w dolinie Wisły stanowi jeden z podstawowych dynamicznych czynników, od których zależy system krążenia wód, bilans wodny oraz podatność wód podziemnych na zanieczyszczenia. Ocenę wielkości zasilania i drenażu wód podziemnych przeprowadzono w rejonie Kampinoskiego Parku Narodowego (KPN) oraz Włocławka przy zastosowaniu modelowania numerycznego, co umożliwiło określenie intensywności tych procesów w wydzielonych podobszarach, uzyskanie wartości średnich dla całego obszaru badań oraz przeprowadzenie obliczeń bilansowych. Wyniki badań modelowych wskazują na różny udział zasilania infiltracyjnego w systemie krążenia wód w dolinie Wisły. Wielkość zasilania infiltracyjnego jest szczególnie zróżnicowana w poszczególnych hydrostrefach w rejonie KPN i wynosi 74,0-160,9 mm/r w pasach wydmowych, 10,5-43,9 mm/r w pasach bagiennych oraz 56,1-94,5 mm/r na tarasie zalewowym Wisły. Średnia wartość zasilania infiltracyjnego dla całego obszaru KPN wynosi 87 mm/r i jest zbliżona do rejonu Włocławka, gdzie osiąga wartość nieco ponad 110 mm/r.

EN

The Vistula River valley forms a hydrogeological system recharged by the infiltration of precipitation as well as lateral inflow from the surrounding hydrogeological units. Infiltration recharge of the aquifer in the Vistula River valley is one of the main dynamic factors influencing groundwater circulation, water balance and groundwater vulnerability to contamination. Evaluation of groundwater recharge and drainage has been carried out in the vicinity of the Kampinos National Park (KNP) and Włocławek with the application of numerical modelling, what allowed determining the intensity of these processes in selected sub-regions, obtaining mean values characterizing the entire area, as well as making balance calculations. The results of modelling indicate that infiltration recharge may vary between particular parts of the water circulation system in the Vistula River valley. The value of infiltration recharge differs mainly in the particular hydrozones in the KNP area, and reaches 74.0-160.9 mm/y in dune belts, 10.5-43.9 mm/yr in swamp zones, and 56.1-94.5 mm/y in the Vistula River floodplain. The mean value of infiltration recharge for the entire KNP area attains 79 mm/y and is similar to the value of infiltration recharge from the Włocławek area, where it reaches just over 110 mm/y.

Słowa kluczowe

PL

dolina rzeki; badania modelowe; zasilanie infiltracyjne; ewapotranspiracja; drenaż wód podziemnych; dopływ lateralny

EN

river valley; numerical modelling; infiltration recharge; evapotranspiration; groundwater drainage; lateral inflow

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 431, Hydrogeologia
• Strony: 105--110
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab.

Twórcy

autor

Krogulec E.

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, Instytut Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

Bibliografia

• BARANIECKA D.M., KONECKA-BETLEY K., 1987-Fluvial sediments of the Vistutian and Holocene in the Warsaw basin. Geograph. Stud., 4: 151-170.
• KLECZKOWSKI A.S. (red.), 1990 - Mapa obszarów głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony, skala 1:500 000. AGH, Kraków.
• KROGULEC E., 1997 - Numeryczna analiza struktury strumienia filtracji w strefie krawędziowej poziomu błońskiego. Wyd. UW, Warszawa.
• KROGULEC E., 2004a - Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia w dolinie rzecznej na podstawie przesłanek hydrodynamicznych. Wyd. UW, Warszawa.
• KROGULEC E., 2004b - Zasilanie wód podziemnych - wyniki badań modelowych. Acta Universitatis Wratislaviensis, Hydrogeologia, 2729: 121-128.
• KROGULEC E., ANDRZEJEWSKA A., 2005 - Zastosowanie automatycznych pomiarów stanów wód podziemnych w lokalnym systemie monitoringowym. W: Współczesne problemy hydrogeologii, t. 12: 397-405.
• KROGULEC E., MARCINIAK M., 2003 - Badania laboratoryjne i terenowe współczynnika filtracji na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. W: Współczesne problemy hydrogeologii, t. 11, cz. 1:361-368.
• KROGULEC E., POMIANOWSKI P., KROGULEC P., 2003 - Results of geophysical research in the Kampinoski National Park area. Ecohydrology & Hydrobiology, 3, 3: 267-272.
• KROGULEC E., SIKORSKA-MAYKOWSKA M., 2001 - Optymalne warunki dla projektowania monitoringu lokalnego wód podziemnych i powierzchniowych - na przykładzie Kampinoskiego Parku Narodowego. Gospodarka Wodna, 6: 251-255.
• MACIOSZCZYK T., KAZIMIERSKI B., 1984 - Struktura bilansu wód podziemnych centralnego regionu niecki mazowieckiej. Mat. Konferencji „Metody badań wód podziemnych, użytkowanie i ochrona. Tuczno.
• McDONALD M., HARBAUGH A., 1988-Amodular three-dimensional finite-difference ground-water flow model. U.S. Geological Survey. Washington.