Złoto w żyłach kwarcowo-siarczkowych z wiercenia DB-4 (rejon Doliny Będkowskiej, Południowa Polska)

• Autorzy: Mikulski S. Z. , Markowiak M. , Oszczepalski S.

Warianty tytułu

EN

Gold in quartz-sulphide veinlets from DB-4 drillhole (Będkowska Valley, Southern Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku aktualnie przeprowadzonych przez Państwowy Instytut Geologiczny badań materiału rdzeniowego z archiwalnego wiercenia DB-4 z rejonu Doliny Będkowskiej (południowa część bloku małopolskiego) udokumentowano występowanie złota w szarozielonych i brunatnych metasedymentach ediakaru. Podwyższone zawartości złota (maks. do 15 ppm) stwierdzono w próbkach punktowych kilku interwałów głębokościowych, przede wszystkim z głębokości 253,0 i 584,5 m. W strefach tych występują liczne żyłki kwarcowe (grubości do 10 cm), kwarcowo-kruszcowe oraz węglanowe. Złotonośna mineralizacja kruszcowa związana jest z żyłkowo-impregnacyjnymi wystąpieniami pirytu i sfalerytu, którym towarzyszy galena, chalkopiryt oraz podrzędnie arsenopiryt. Złoto i elektrum występująw postaci wrostków w pirycie, żyłek sfalerytowo-galenowych (tnących piryt), jak również w formie drobnoziarnistych wydzieleń (<0,1 mm średnicy) w kwarcu. Elektrum cechuje zmienna zawartość srebra, od 19,7 do 46,9% wag. W profilu otworu wyraźnie zaznacza się pozytywna korelacja ztota z arsenem, ołowiem i miedzią, a także z wysokimi koncentracjami cynku. W strefach złotonośnych oprócz sylifikacji stwierdzono epidotyzację, chlorytyzację oraz kalcytyzację skał klastycznych. Obecność intruzji granodiorytowej w pobliżu otworu oraz licznych górnokarbońsko-dolnopermskich dajek skał magmowych - dacytów, diabazów i andezytów, przecinających strukturalnie zdeformowane metasedymenty ediakaru, wskazuje na związek mineralizacji złotonośnej z rozwojem późnowaryscyjskich pomagmowych procesów hydrotermalnych w strefach oddziaływania intruzji i aktywności tektonicznej.

EN

Recent Polish Geological Institute investigations of the DB-4 drillhole cores from Będkowska Valley (southern part of Małopolska block) documented occurrence of gold in grey-greenish and brown Ediacaran metasedimentary rocks. Elevated concentrations of gold (up to 15 ppm) have been revealed in isolated samples from several intervals, mostly at depths of 253.0 and 584.5 m. Numerous quartz veinlets (up to 10 cm thick), quartz-sulphide and carbonate veinlets occur within those intervals. Gold-bearing mineralization coexists with pyrite and sphalerite veinings and impregnations in association with galena, chalcopyrite and minor arsenopyrite. Gold and electrum occur in a form of inclusions in pyrite, sphalerite-galena veinlets (which crosscut pyrite), and as fine-grained exsolutions(<0.1 mm in size) in quartz. Electrum is characterized by variable contents of silver, in a range from 19.7 to 46.9 wt %. In DB-4 profile, gold shows a positive correlation with arsenic, lead, copper, and zinc. Gold-hosted rocks display silification, epidotization, chloritization and calcitization. Granodiorite intrusion in the vicinity of drillhole and numerous intrusion-related Upper Carboniferous-Lower Permian dacite, diabase and andesite dikes which cut across the Ediacaran structurally-deformed metasediments implies that the formation of gold-bearing mineralization may relate to evolution of late-Variscan postmagmatic hydrothermal processes in zones affected by magmatic and tectonic activity.

Słowa kluczowe

PL

złoto; żyłki kwarcowo-kruszcowe; metasedymenty; skały magmowe; blok małopolski; Dolina Będkowska; ediakar

EN

gold; quartz-sulphide veinlets; metasediments; magmatic rocks; Małopolska Block; Będkowska Valley; Ediacaran

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 429
• Strony: 99--111
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., wykr., fot.

Twórcy

autor

Mikulski S. Z.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Markowiak M.

• Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Górnośląski, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

autor

Oszczepalski S.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• BUŁA Z., 2000 - Dolny paleozoik Górnego Śląska i zachodniej Małopolski. Pr. Państw. Inst. Geol., 171: 5-71.
• BUŁA Z. (red.), 2002 - Atlas geologiczny paleozoiku bez permu w strefie kontaktu bloków górnośląskiego i małopolskiego. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• GUILBERT J.M., PARK Ch.F., 1986 - The geology of ore deposits. W.H. Freeman and Company / New York: 406-411.
• HABRYN R., BUŁA Z., CHMURA A., INDYK A., JACHOWICZ M., MARKOWIAK M., MATYJA B. A., NOWAK J., OLSZEWSKA B., PIEŃKOWSKI G., POLECHOŃSKA O., SIKORA R., STADMULLER M., TRUSZEL M., ZIAJA J., ZIÓŁKOWSKI P., ŻABA J., 2007 - Dokumentacja geologiczna otworu badawczego Cianowice-2 - zintegrowany program płytkich wierceń badawczych dla rozwiązania istotnych problemów budowy geologicznej Polski. Problem 10. Geologiczno-strukturalne rozpoznanie strefy rozłamu Kraków-Lubliniec na odcinku krakowskim. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• HARAŃCZYK C, 1978 - Mineralizacja polimetaliczna w utworach paleozoicznych wschodniego obrzeżenia GZW. Pr. Inst. Geol., 83: 171-185.
• HARAŃCZYK C, 1979 - Metallogenic evolution of the Silesia-Cracow region. Pr. Inst. Geol., 95: 109-132.
• HARAŃCZYK C, 1983 - Paragenezy mineralne w złożach krakowidów i ich pokrywy. Rocz. Pol. Tow. Geol., 53, 1-4:91-126.
• HARAŃCZYK C, KURBIEL H., KULIG M, ZUBER K„ 1985-Projekt wstępnego rozpoznania mineralizacji polimetalicznej w obszarze Pilicy-Kwaśniowa-Krzywopłotów wraz ze sprawozdaniem z dotychczasowych badań. Arch. Przeds. Geol. S.A., Kraków.
• HARAŃCZYK C, LANKOSZ M., 1990 - Sprawozdanie z badań geologicznych w Dolinie Będkowskiej. Arch. Przeds. Geol. S.A., Kraków.
• KOSZOWSKA E., WOLSKA A., 2000 - Mineralogical and geochemical study of thermally altered country rocks of granodioritic intrusion in the Będkowska Valley near Kraków (S Poland). Ann. Soc. Geol. Pol., 70: 261-280.
• LASOŃ K., 2003 - Geochemia molibdenowo-wolframowego złoża porfirowego Myszków. Biul. Państw. Inst. Geol., 405: 87-108.
• MARKOWIAK M., 1999- Wstępna ocena możliwości występowania Au w strefie kontaktu bloku górnośląskiego i bloku małopolskiego. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MARKOWIAK M., HABRYN R., 2003 - Kompleksowa ocena polimetalicznej mineralizacji kruszcowej w utworach paleozoiku i prekambru w obszarze krakowsko-lublinieckim. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MIKULSKI S.Z., MARKOWIAK M., OSZCZEPALSKI S.,2007-Preliminary results of geochemical and ore-microscopic studies of Mo-Cu mineralization from the Będkowska Valley near Kraków (Poland). W: Digging deeper (red. J.A. Colin i in.). Proc. of the Ninth Biennial SGA Meeting: 447-450. Dublin.
• NIEĆ M., 1986 - Geologiczno-górnicza ocena rezultatów poszukiwań i perspektyw występowania rud polimetalicznych w NE obrzeżeniu GZW. AGH, Kraków.
• OSZCZEPALSKI S., MARKOWIAK M., BUŁA Z., LASOŃ K., MIKULSKI S., HABRYN R., TRUSZEL M., PAŃCZYK M., SIKORA R., WOŹNIAK P., MUCHA J., WASILEWSKA M., KARWOWSKI Ł., MARKIEWICZ J., WOJCIECHOWSKI A, URBAŃSKI P., SATERNUS A., CUDAK J., BRAŃSKI P., 2008 - Prognoza złożowa podłoża paleozoiczno-prekambryjskiego NE obrzeżenia GZW. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• PARACHONIAK W., MIŁKOWSKI R., MUSZYŃSKI M., 1988 -Badania petrograficzne próbek z rdzeni otworów wiertniczych wykonanych w utworach podłoża obrzeżenia GZW (rejon Zawiercia, Doliny Będkowskiej). Stow. Nauk.-Techn. Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego. Zespół Rzeczoznawców. Arch. Przeds. Geol., Kraków.
• PODEMSKI M. (red.), 2001 - Palaeozoic porphyry molybdenum-tungsten deposit in the Myszków area, southern Poland. Pol. Geol. Inst., Spec. Papers, 6.
• SOKOŁOWSKA G., WOJCIECHOWSKI A., 1995 - Geochemiczna ocena złotonośności perspektywicznych utworów geologicznych Polski. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• SZOSTEK L., LANKOSZ M., JANOTA E., HARAŃCZYK C. i in. 1977 - Projekt badań geologicznych mineralizacji polimetalicznej (Cu, Mo, Au) w rejonie Doliny Będkowskiej oraz sprawozdanie z badań geologicznych wykonanych na obszarze Żurada, Przeginia, Dębnik. Arch. Przeds. Geol. S.A., Kraków.
• TRUSZEL M., KARWOWSKI Ł., LASOŃ K., MARKIEWICZ J., ŻABA J., 2006 - Magmatyzm i metamorfizm strefy tektonicznej Kraków-Lubliniec jako przesłanki występowania złóż polimetalicznych. Biul. Państw. Inst. Geol., 418: 55-103.
• ŻABA J., 1999 - Ewolucja strukturalna utworów dolnopaleozoicznych w strefie granicznej bloków górnośląskiego i małopolskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 166.