Mikrofacje i diageneza utworów dolomitu głównego (Ca2) w rejonie bariery Międzychodu (Półwysep Grotowa, Polska Zachodnia)

• Autorzy: Mikołajewski Z. , Słowakiewicz M.

Warianty tytułu

EN

Microfacies and diagenesis of the main dolomite (Ca2) strata in the Międzychód barrier area (Grotów Peninsula, Western Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Utwory dolomitu głównego stwierdzone w rejonie Międzychodu stanowią fragment dolomitowej bariery oolitowej obejmującej zachodnią część półwyspu Grotowa. Profile z otworów wiertniczych Międzychód-4, Międzychód-5 i Międzychód-6 składają się z bogatego spektrum odmian mikrofacjalnych, wskazujących na depozycję w zróżnicowanych subśrodowiskach szeroko pojętej strefy bariery węglanowej. Przeobrażenia diagenetyczne oraz rozwój przestrzeni porowej zachodziły wielostopniowo i związane były zarówno z etapem depozycyjno-diagenetycznym (eodiageneza), jak również z etapem pogrzebania (mezodiageneza). Niektóre z nich przyczyniły się do obniżenia potencjału zbiornikowego (kompakcja, cementacja, neomorfizm), inne w znacznym stopniu go poprawiły (rozpuszczanie, szczelinowatość). Najbardziej niekorzystnie na zabudowę przestrzeni porowej wpłynęła cementacja dolomitowa i anhydrytowa. Także halit, minerały ilaste oraz impregnacja bitumiczna przyczyniły się do jej ograniczenia. Neomorfizm doprowadził niekiedy do całkowitego zatarcia pierwotnych cech strukturalno-teksturalnych skały. Rozpuszczanie i szczelinowatość w znacznym stopniu polepszyły właściwości zbiornikowe (porowatość, przepuszczalność). W wyniku rozpuszczenia niestabilnych bioklastów oraz jąder ziarn węglanowych doszło do powstania porowatości moldycznej.

EN

The Main Dolomite rocks found in the Międzychód area are associated with a fragment of a dolostone oolite barrier comprising the western part of the Grotów Peninsula. The sections from the Międzychód-4, Międzychód-5 and Międzychód-6 wells contain diverse microfacies types characteristic of deposition in differentiated subenvironments within the carbonate barrier zone. Diagenetic transformations and development of pore space occurred as multistage processes. They were associated with both the diagenetic-depositional zones (eodiagenesis) and the burial stage (mesodiagenesis). Some of them lowered the reservoir potential (compaction, cementation, neomorphism), whereas others significantly improved it (dissolution, fracturing). Dolomite and anhydrite cementation, halite, clay minerals and bitumen impregnation reduced the pore space filtration properties. In some places neomorphism affected primary structural-textural features of the rocks. Dissolution and fracturing significantly improved reservoir properties (porosity, permeability). Dissolution of unstable bioclasts and cores of carbonate grains resulted in formation of moldic porosity.

Słowa kluczowe

PL

dolomit główny; mikrofacje; diageneza; właściwości zbiornikowe; Polska Zachodnia

EN

Main Dolomite; microfacies; diagenesis; reservoir properties; Western Poland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 429
• Strony: 91--97
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., wykr., fot.

Twórcy

autor

Mikołajewski Z.

• Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA w Warszawie, Oddział w Zielonej Górze, Dział Poszukiwania Złóż, Plac Staszica 9, 64-920 Piła

autor

Słowakiewicz M.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• CZEKAŃSKI E., DZIADKIEWICZ M., JANKOWSKI K., 2002 -Potencjał wydobywczy złóż ropy naftowej w dolomicie głównym. Konferencja Naukowo-Techniczna: 41-49. Piła.
• DYJACZYŃSKI K., MAMCZUR S., DZIADKIEWICZ M., 2006 -Od Rybaków do LMG - 45 lat wydobycia ropy naftowej na Niżu Polskim. Konferencja Naukowo-Techniczna: 59-76. Piła.
• GÓRSKI M, TRELA M, 1997 - Układ geometryczny i ocena właściwości zbiornikowych złoża Barnówko-Mostno-Buszewo (BMB) - największego złoża ropy naftowej w Polsce, na podstawie zdjęcia sejsmicznego 3D. Prz. Geol., 45, 7:685-692.
• JAWOROWSKI K., 2004 - Charakterystyka sedymentologiczna osadów dolomitu głównego z głównych stref paleogeograficznych. W: Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu (red. R. Wagner, M. Kotarba). Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• JAWOROWSKI K., MIKOŁAJEWSKI Z., 2007 - Oil- and gas-bearing sediments of the Main Dolomite (Ca2) in the Międzychód region: depositional model and the problem of the boundary between the second and third depositional sequences in the Polish Zechstein Basin. Prz. Geol., 55, 12/1: 1017-1024.
• MAMCZUR S., RADECKI S., WOJTKOWIAK Z., 1997-0 największym złożu ropy naftowej w Polsce Barnówko-Mostno-Buszewo (BMB). Prz. Geol., 45, 6: 582-588.
• MATERIAŁY ARCHIWALNE PGNiG SA - Niepublikowane.
• MIKOŁAJEWSKI Z., 2004 - Mikrofacje dolomitu głównego z wytypowanych obszarów badań. W: Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. (red. R. Wagner, M. Kotarba). Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• MIKOŁAJEWSKI Z., WRÓBEL M., 2005 - Petrografia i diageneza utworów cechsztyńskiego dolomitu głównego (Ca2) w rejonie złoża ropy naftowej Lubiatów (zachodnia Polska). Prz. Geol, 53,4: 335-336.
• SIKORSKI B., 2002 - Rezultaty poszukiwań w utworach dolomitu głównego. Konferencja Naukowo-Techniczna: 7-14. Piła.
• SIKORSKI B., 2006 - Rezultaty prac poszukiwawczych z perspektywy 50-lecia działalności Poszukiwań Nafty i Gazu „NAFTA" sp. zo.o. w Pile. Konferencja Naukowo-Techniczna: 5-13. Piła.
• WAGNER 2004 - Mapa paleogeograficzna dolomitu głównego (Ca2) - Półwysep Grotowa . W: Algowe skały macierzyste dolomitu głównego i ich potencjał węglowodorowy jako podstawa dla genetycznej oceny zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w strefie Gorzowa-Międzychodu. (red. R. Wagner, M. Kotarba). Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• WAGNER R., DYJACZYŃSK1 D., PAPIERNIK B., PERYT T.M., PROTAS A., 2000 - Mapa paleogeograficzna dolomitu głównego (Ca2) 1:500 000. W: Bilans i potencjał węglowodorowy dolomitu głównego basenu permskiego Polski (red. M.J. Kotarba). Arch. WGGiOŚ AGH, Kraków.
• WOLNOWSKI T., 2002 - Prognoza zasobności dolomitu głównego w basenie permskim Niżu Polskiego w świetle nowych technik poszukiwawczych. Konferencja Naukowo-Techniczna: 15-28. Piła.
• WOLNOWSKI T., 2006 - Perspektywy poszukiwań złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na Niżu Poskim (po 50 latach poszukiwań). Konferencja Naukowo-Techniczna: 15-33. Piła.
• WRIGHT V.P., 1992 - A revised classification of limestones. Sediment. Geol., 76: 177-185.
• ZDANOWSK1 P., 2003 - Lowstand systems tracts deposition of the Main Dolomite in the Gorzów Region (Polish Zechstein Basin). 22nd IAS Meeting of Sedimentology - Opatija 2003. Abstract book: 25.
• ZDANOWSKI P., 2004 - Wide restricted lagoons (salinas) of the main dolomite as a final stage deposition of carbonate low-stand systems tracts in the Gorzów Wielkopolski region. 23nd IAS Meeting of Sedimentology - Coimbra 2004. Abstract book: 291.