Określenie stanu naprężeń w strefach zagrożenia sejsmicznego na podstawie parametrów mechanizmu ognisk wstrząsów

• Autorzy: Stec K.

Warianty tytułu

EN

Determination of the stress state in seismic hazard zones on the basis of parameters of tremor foci mechanism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Z eksploatacją górniczą w wielu kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW) związane jest zagrożenie sejsmiczne powodowane wieloma czynnikami naturalnymi i technicznymi determinujących zmianę stanu naprężeń w górotworze. W artykule przedstawiono metodę obliczenia względnych lokalnych zmian pola naprężeń, które można wyznaczyć opierając się na parametrach mechanizmu ognisk wstrząsów. Parametry mechanizmu ognisk są wielkościami, które szerzej opisują procesy zachodzące w ognisku i posiadają wyraźny związek z warunkami naprężeniowymi w danym rejonie. Jest to kolejny etap w badaniach dotyczących odtworzenia przyczyn występowania wysokoenergetycznych zjawisk sejsmicznych. Uzyskane wyniki mogą być źródłem istotnych informacji z geomechanicznego punktu widzenia, skutkujących poprawą efektywności prognozy i skuteczności zwalczania zagrożenia sejsmicznego.

EN

With mining exploitation in many mines in the Upper Silesian Coal Basin seismic hazard is connected caused by a number of natural and technical factors determining the change of the stress state in the rock mass. The article presents the calculation method of relative local changes of the stress field, which can be determined on the basis of parameters of tremor foci mechanism. The parameters of foci mechanism are quantities, which broader describe the process occurring in the focus and have a distinct connection with stress conditions in the given area. This is a successive stage in investigations concerning the reproduction of reasons of occurrence of high-energy seismic phenomena. The obtained results can be the source of essential information from the geomechanical point of view, resulting in the improvement of effectiveness of prediction and efficiency of seismic hazard.

Słowa kluczowe

PL

wstrząs górotworu; mechanizm ogniska; lokalny rozkład naprężeń

EN

rock mass tremor; focus mechanism; local stress distribution

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 68, nr 2
• Strony: 8--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Stec K.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Aki K., Richards P. G.: Quantitative Seismology – Theory and Methods, W. H. Frejman & Co., vol. 1, 2, San Francisco, 1980.
• 2. Backus G., Mulcahy M.: Moment Tensor and Other Phenomenological Description of Seismic Sources, Geophys. J. R. Astr. Soc., s. 341÷361, 1976.
• 3. Ben-Menahem A., Singh S. J.: Seismic Waves and Sources, Springer- Verlag, New York, 1981.
• 4. Brillinger D., Udias A., Bolt B.A.: A probability model for regional focal mechanism solutions. Bull. Seismol. Soc. Am. 70, s.149÷170, 1980.
• 5. Etchecopar A., Vasseur G., Daigniers M.: An inverse problem in microtectonics for the determination of stress tensors from fault striation analysis J. Struct. Geol., No 3, 51÷65, 1981.
• 6. Gephart J.W., Forsyth D., W.: An improved method for determining the regional stress tensor using earthquake focal mechanism data: application to the San Fernando Earthquake Sequence, J. of Geoph. Rsc., Vol.89, s.9305÷0320, 1984.
• 7. Heidbach O., Tingay M., Barth A., Reinecker J., Kurfeb D., Muller B.: „The World Stress Map database release 2008“, [publikacja internetowa www. world-stress-map.org.,] 2008.
• 8. Kwiatek G.: Foci – Tensor momentu sejsmicznego – Parametry Spektralne opis programu [publikacja internetowa www.sejsmologiagórnicza.pl,] 2009.
• 9. McKenzi D. P.: The relation between fault plane solution and the directions of the principal stresses, Bull. Seism. Soc. Am., Vol.59, no 2, 1969.
• 10. Pangaea Scientific: MyFault program, www.pangaeasci.com, 2007.
• 11. Stec K.: Metody wyznaczania mechanizmu ognisk wstrząsów, Prace Naukowe GIG Górnictwo i Środowisko Nr 4/1, s. 223÷236, 2009.
• 12. Stec K.: Informatywność metody określenia mechanizmu ognisk wstrząsów w przybliżeniu procesów destrukcji górotworu Prace Naukowe GIG Górnictwo i Środowisko Nr 4/2/2011, s.439÷450,2011.
• 13. Stiros S.C., Kontogianni V., A.: Coulomb stress changes: From earthquakes to underground excavation failures, Internationa Journal of Rock Mechanices and Mining Sciences 46, 182÷187, 2009.