Identyfikatory
Warianty tytułu
Zawartość metali śladowych (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) w wybranych gatunkach roślin (mech rokietnik pospolity Pleurozium schreberi, mniszek pospolity Taraxacum officianale, świerk pospolity Picea abies) wzdłuż drogi Kraków – Zakopane
Języki publikacji
Abstrakty
The goal of the paper was to define the phytoindication ability of selected plant species in the conditions of the impact of traffic on the environment. The contents of the following trace metals were analysed: Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn in three plant species: moss Pleurozium schreberi (Brid.) Mitt., dandelion Taraxacum officianale F. H. Wigg. and in Norway spruce Picea abies (L.) H. Karst alongside the communication route Kraków-Zakopane. The plant samples (green parts of moss, leaves of dandelion, and two year old needles of common spruce) were taken in seven transects perpendicular to the road in the following distances from the edge of the road: 5 m, 10 m, 50 m and 100 m. The moss Pleurozium schreberi turned out to be the best indicator among the tested plant species because it accumulated trace metals in the highest concentrations. In the leaves of the dandelion lower concentrations of metals were found, while the lowest ones were in the needles of the spruce.
Celem pracy była ocena zdolności indykacyjnych wybranych roślin wskaźnikowych znajdujących się pod wpływem drogowych zanieczyszczeń komunikacyjnych. Oznaczono zawartości następujących metali śladowych: Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn w trzech gatunkach roślin: mchu rokietniku pospolitym Pleurozium schreberi, mniszku pospolitym Taraxacum officianale i w świerku pospolitym Picea abies pobranych wzdłuż drogi Kraków – Zakopane. Próbki roślin (zielone części mchu, liście mniszka pospolitego oraz dwuletnie igły świerka pospolitego) pobrane zostały w obrębie transeptów rozmieszczonych prostopadle do drogi w odległości 5, 10, 50 i 100 m od jej krawędzi. Rokietnik pospolity Pleurozium schreberi okazał się najlepszym indykatorem, bowiem kumulował największe ilości badanych metali. Niższe koncentracje metali stwierdzono w liściach mniszka pospolitego, a najmniejsze w igłach świerka.
Słowa kluczowe
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
43--50
Opis fizyczny
Bibliogr. 22 poz., tab.
Twórcy
autor
- AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering, Department of Management and Protection of Environment, Krakow, Poland
autor
- AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering, Department of Management and Protection of Environment, Krakow, Poland
Bibliografia
- [1] US Government: Control of emissions of hazardous air pollutants from mobile sources; final rule. Federal Register 40, CFR parts 80 and 86, US Government Printing Office, Washington 2001.
- [2] Schröder W., Pesch R., Englert C., Harmens H., Suchara I., Zechmeister H., Thöni L., Maňkovská B., Jeran Z., Grodzinska K., Alber R.: Metal accumulation in mosses across national boundaries: Uncovering and ranking causes of spatial variation. Environmental Pollution, 151, 2008, pp. 377–388.
- [3] Zimny H.: Ekologia ogólna. Warszawa 2002.
- [4] Berg T., Steinnes E.: Use of mosses (Hylocomium splendens and Pleurozium schreberi) as biomonitors of heavy metal deposition: from relative to absolute deposition values. Environmental Pollution, vol. 98 (1), 1997, pp. 61–71.
- [5] Rühling A., Tyler G.: Changes in the atmospheric deposition of minor and rare elements between 1975 and 2000 in south Sweden, as measured by moss analysis. Environmental Pollution, vol. 131, 2004, pp. 417–423.
- [6] Zechmeister H., Hohenwallner D., Riss A., Hanus-Illnar A.: Estimation of element deposition derived from road traffic sources by using mosses. Environmental Pollution, vol. 138, 2005, pp. 238–249.
- [7] Normandin L., Kennedy G., Zayed J.: Potential of dandelion (Taraxacum officinale) as a bioindicator of manganese arising from the use of methylcyclopentadienyl manganese tricarbonyl in unleaded gasoline. The Science of the Total Environment, vol. 239, 1999, pp. 165–171.
- [8] Królak E.: Accumulation of Zn, Cu, Pb and Cd by Dandelion (Taraxacum officinale Web.) in Environments with Various Degrees of Metallic Contamination. Polish Journal of Environmental Studies, 12 (6), 2003, pp. 713–721.
- [9] Heinrichs H., Mayer R.: The role of forest vegetation in the biogeochemical cycle of heavy metals. Journal of Environmental Quality, vol. 9 (1), 1980, pp. 111–118.
- [10] Maňkovska B., Steinnes E.: Mapping of forest environment loaded by selected elements through the leaf analyses. Ekologia Bratislava 14 (2), 1995, pp. 205–213.
- [11] Bylińska E.: Akumulacja pierwiastków śladowych w igłach świerka Picea abies (L.) KARST na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 22 (2), 2003, pp. 163–169.
- [12] Trimbacher C., Weiss P.: Norway spruce: a novel method using surface characteristics and heavy metal concentrations of needles for a large-scalemonitoring survey in Austria. Water, Air and Soil Pollution, vol. 152, 2004, pp. 363–386.
- [13] Mikos-Bielak M., Tujaka A.: Akumulacja metali ciężkich w glebach i roślinach z przygranicznego pasa środkowowschodniej Polski. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, nr 18, 1999, pp. 213–223.
- [14] Grodzińska K., Szarek-Łukaszewska G., Godzik B., Braniewski S., Budziakowska E., Chrzanowska E., Pawłowska B., Zielonka T.: Ocena skażenia środowiska Polski metalami ciężkimi przy użyciu mchów jako biowskaźników. PIOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1997.
- [15] Markert B., Breure A., Zechmeister H.: Definitions, strategies and principles for bioindication/biomonitoring. [in:] Markert B., Breure A., Zechmeister H. (Eds), Bioindicators and Biomonitors, Elsevier Science, Oxford 2003, pp. 3–39.
- [16] Dąbkowska-Naskręt H., Jaworska H., Malczyk P., Długosz J., Kobierski M.: Kadm w glebach i mniszku lekarskim z regionu pomorsko-kujawskiego. Zeszyty Naukowe Komitetu PAN „Człowiek i Środowisko”, nr 26, 2000, pp. 49–55.
- [17] Karczewska A.: Mniszek pospolity Taraxacum officianle F.H. WIGG. jako roślina wskaźnikowa całkowitych zawartości i form rozpuszczalnych Cu, Pb, Zn i Cd w glebach zanieczyszczonych Dolnego Śląska. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, nr 493, 2003, pp. 130–146.
- [18] Kabata-Pendias A., Dudka S.: Trace metal contents of Taraxacum officinale (dandelion) as a convenient environmental indicator. Environmental Geochemistry and Health, vol. 13, 1991, pp. 108–112.
- [19] Djingova R., Kuleff I.: Monitoring of heavy metal pollution by Taraxacum officinale. [in:] Markert B. (Ed.), Plants as Biomonitors: Indicators for Heavy Metals in the Terrestrial Environment, VCH. New York 1993, pp. 435–460.
- [20] Keane B., Collier M.H., Shann J.R., Rogstad S.H.: Metal content of dandelion (Taraxacum officinale) leaves in relation to soil contamination and airborne particulate matter. The Science of the Total Environment, vol. 281, 2001, pp. 63–78.
- [21] Bylińska E., Matusiewicz O.: Kadm w liściach i igłach drzew z różnych środowisk. Zeszyty Naukowe Komitetu PAN „Człowiek i Środowisko”, nr 26, 2000, pp. 239–243.
- [22] Mozgawa J., Wawrzoniak J., Grudziński T., Kadlewicz T., Małachowska J., Kolk A., Sierota Z., Małecka M., Dmuchowski W.: Ocena lasów w Polsce na podstawie badań monitoringowych. Biblioteka Monitoringu Środowiska, PIOŚ, Warszawa 1993.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-AGH8-0014-0011