Polskie doświadczenia w rekultywacji wodnej wyrobisk poeksploatacyjnych odkrywkowych

• Autorzy: Polak K. , Hajdo S. , Galiniak G. , Pawlecka K.

Warianty tytułu

EN

Polish experiences in water reclamation of post-mining opencast excavations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Działalność górnicza to nie tylko proces wydobycia kopaliny, ale także proces przywrócenia zdegradowanym terenom wartości przyrodniczych, czy użytkowych. Rekultywacja terenów pogórniczych jest zadaniem technologicznie złożonym, a niekiedy bardzo wydłużonym w czasie, jednak przynoszącym korzyści zarówno dla lokalnej społeczności jak i dla środowiska naturalnego. Doskonałym przykładem wymiernych korzyści jest rekultywacja w kierunku wodnym. Mimo iż polskie górnictwo odkrywkowe (głównie węgla brunatnego i siarki) nie może pochwalić się zbyt dużym doświadczeniem w tym zakresie, to i tak zrekultywowano kilka wyrobisk poeksploatacyjnych w kierunku wodnym, i na tej podstawie dokonano uogólnień wynikających z tych doświadczeń. Dodatkowo scharakteryzowane zostały trudności, jakie napotkali wykonawcy przy realizacji wybranych zbiorników, co winno być przydatne przy rozwiązywaniu problemów z tego zakresu.

EN

Mining activities comprise the process of mineral exploitation as well as the process of reclamation operations. Reclamation of post-mining areas is a task technologically complicated, sometimes of long duration, bringing, however, advantages both for the local society and natural environment. A perfect example of measurable advantages is reclamation in the water direction. In spite of the fact that the Polish opencast mining (mainly lignite and sulphur mines) has not huge experience in this scope, some post-mining excavations were reclaimed in the water direction, which are worth to be discussed. On this basis some generalizations were made resulting from these experiences. Furthermore, the difficulties were characterized which the performers have encountered during the realization of selected reservoirs, which should be useful when solving problems related to this range.

Słowa kluczowe

PL

rekultywacja wodna; górnictwo odkrywkowe; węgiel brunatny; siarka; zbiorniki poeksploatacyjne

EN

water reclamation; opencast mining; lignite; sulfur; post-mining reservoirs

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 68, nr 1
• Strony: 65--72
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Polak K.

• AGH w Krakowie

autor

Hajdo S.

• AGH w Krakowie

autor

Galiniak G.

• AGH w Krakowie

autor

Pawlecka K.

• AGH w Krakowie

Bibliografia

• 1. Gołda T., Haładus A., Kulma R.: Racjonalna gospodarka wodna na terenach pogórniczych Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. T. 22, z. 2, 2006, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, 2006.
• 2. Hajdo S., Klich J., Polak K.: Górnictwo siarki w Polsce wczoraj, dzisiaj i jutro. Przegląd Górniczy nr 5-6, s.101 ÷ 109, Katowice 2009.
• 3. Kasprzyk P.: Kierunki rekultywacji w górnictwie odkrywkowym. Problemy Ekologii Krajobrazu. Tom XXIV: Problemy środowiska przyrodniczego terenów poprzemysłowych. s. 7-15, Wyd. Nauk. UAM, Poznań, 2009.
• 4. Kasztelewicz Z.: Rekultywacja terenów pogórniczych polskich kopalniach odkrywkowych. FNiTG, Kraków, 2010.
• 5. Kasztelewicz Z., Jagodziński Z.: Zagospodarowanie zbiornika końcowego Odkrywki „Lubstów” o kierunku wodno-rekreacyjnym, Węgiel Brunatny, nr 4/57, 2006.
• 6. Klich J., Galiniak G.: Skutki likwidacji kopalń siarki w rejonie tarnobrzeskim wynikające z oceny odbudowy stosunków wodnych. Konferencja z cyklu Instrumenty zarządzania ochroną środowiska. Oceny Oddziaływania na Środowisko na szczeblu krajowym i regionalnym. Wyd. AGH, Kraków, 2005.
• 7. Kowalska A.: Rekultywacja terenów zdegradowanych w wyniku odkrywkowej eksploatacji kruszyw naturalnych. V Krakowska Konferencja Młodych Uczonych, s. 279 ÷ 287, Kraków, 2010.
• 8. Krzaklewski W.: Rekultywacja obszarów pogórniczych i poprzemysłowych. Cz. I-III. Aura Nr 9, 2001.
• 9. Michno W., Dziedzic W., Czajkowski R.: Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym na przykładzie KiZPS „Siarkopol”. Warsztaty Górnicze 2009 z cyklu „Zagrożenia naturalne w górnictwie”, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, 2009.
• 10. Orlikowski D., Szwed L: Zagospodarowanie terenów pogórniczych KWB „Adamów” SA w Turku – krajobraz przed rozpoczęciem działalności górniczej i po jej zakończeniu. Górnictwo i Geoinżynieria, R. 35, Zeszyt 3, s. 225 ÷ 240, Kraków 2011.
• 11. Polak K., Galiniak G.: Wstępna ocena podatności zbiornika poeksploatacyjnego Pątnów na degradację. Górnictwo Odkrywkowe nr 5-6, s. 181 ÷ 185, Wrocław 2007.
• 12. Polak K. Klich J., The statistical-balance method of predicting open-pit mine flooding processes. Archiwum Górnictwa, vol. 51 iss. 2 s. 181÷196, Kraków 2006.
• 13. Polak K., Klich J.: Uwarunkowania prowadzenia rekultywacji wodnej na terenach poeksploatacyjnych na przykładzie zbiornika wodnego Przykona. Biuletyn PIG, nr 436, z. 9/2, s. 373 ÷ 378, Warszawa 2009.
• 14. Różkowski K., Polak K., Cała M.: Wybrane problemy związane z rekultywacją wyrobisk w kierunku wodnym. Górnictwo i Geoinżynieria, R. 34, Zeszyt 4, s. 517 ÷ 525, Kraków 2010.
• 15. Szmuc M., Madej K.: Przywracanie wartości użytkowych terenów pogórniczych na przykładzie Kopalni Siarki „Machów” S.A. – wyrobisk Machów i Piaseczno. Warsztaty Górnicze 2009 z cyklu „Zagrożenia naturalne w górnictwie”. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, 2009.
• 16. Szwed L: Budowa zbiornika „Janiszew” w KWB „Adamów” SA, Węgiel Brunatny, nr 3/64, 2008.