O możliwości występowania złóż gazu ziemnego głęboko pod Karpatami (artykuł dyskusyjny)

• Autorzy: Jankowski J. , Guterch A. , Jóźwiak W. , Karnkowski P.

Warianty tytułu

EN

Are there earth gas deposits deep underneath the Carpathians? Voice in discussion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wykonane w ostatnich latach głębokie sondowania sejsmiczne potwierdziły, że pod Karpatami istnieje głęboki, o miąższości rzędu 20 km, basen osadowy. Takie stwierdzenie oparte na interpretacji sondowań geomagnetycznych opublikowane zostało już 25 lat temu. Co więcej, wykazano, że w dolnej części basenu istnieje kompleks skał dobrze przewodzących. Ostatnie interpretacje potwierdzają, naszym zdaniem, że za dobre przewodnictwo odpowiedzialne są mineralizowane wody, co uzasadnia przypuszczenie o występowaniu tam skał porowatych. Jak wiadomo, lokalnie w takich porowatych skałach mogą występować złoża gazu ziemnego. W ostatnim dwudziestoleciu w wielu rejonach świata, w szczególności w Stanach Zjednoczonych, z głębokich odwiertów eksploatuje się przemysłowo gaz, a prognozy mówią, że od lat pięćdziesiątych naszego wieku będzie on podstawowym źródłem energii. Warto więc zwrócić uwagę na dalsze poszukiwania gazu ziemnego w Karpatach, gdzie jego obecność wydaje się bardzo prawdopodobna.

EN

The deep seismic sounding performed in recent years corroborated the presence of about 20-km thick sedimentary basin underneath the Carpathians. Its existence was already postulated 25 years ago on the basis of interpretation of geomagnetic sounding. What is more, in the lower part of the basin there is a complex of well-conducting rocks. The recent interpretations confirm, in our opinion, that the good conductivity is due to mineralized waters, which suggests that the rocks are porous. Locally, such porous rocks may contain natural gas deposits. In the last twenty years, natural gas has been industrially exploited from deep boreholes in many areas of the world, notably in the United States. The forecasts are that since the 2050s this will be the main energy source. It is therefore worthwhile to draw the attention to further search for natural gas in the Carpathians, where its presence seems very likely.

Słowa kluczowe

PL

gaz ziemny; złoża; skała porowata; Karpaty

EN

natural gas; deposits; porous rock; Carpathians

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 64, nr 4
• Strony: 227--230
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Jankowski J.

autor

Guterch A.

autor

Jóźwiak W.

autor

Karnkowski P.

• Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

Bibliografia

• [1] Czerwiński T., Gajewski A., Klityński W., Miecznik J., Stefaniuk M.: Badania magnetotelluryczne w Karpatach. Geologia: kwartalnik Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, 27 (2-4): 543-559, 2001.
• [2] Ernst T., Jankowski J., Jozwiak W., Lefeld J., Lovginov I.M.: Geological model along a profile across the Tornquist-Teisseryre Zone in southern Poland. Acta Geophys. Pol., 50 (4): 505-515, 2002.
• [3] Grad M., Guterch A., Keller G.R., Janik T.,. Hegedus E, Vozar J., Ślączka A., Tiira T., Yliniemi J.: Lithospheric structure beneath trans-Carpathian transect from Precambrian platform to Pannonian basin: CELEBRATION 2000 seismic profile CEL05. J. Geophys. Res., 111, BO33O1, doi:10.1029/2005JB003647, 2006.
• [4] Guterch A., Grad M., Keller G.R., Posgay K., Vozar J., Spicak A., Brueckl E., Hajnal Z., Selvi O. and CELEBRATION 2000 Experiment Team. 2003. CELEBRATION 2000 Seismic Experiment, Stud. Geophys. Geod. 47, p. 659-669.
• [5] Heffner R.A.: The age of energy gases. International Journal of Hydrogen Energy 27: 1-9, 2002.
• [6] Hvozdara M., Vozar J.: Laboratory and geophysical implications for. explanation of nature of Carpathian conductivity anomaly. Acta Geophys. Poi. 52 (4): 497-508, 2004.
• [7] Jankowski J., Ney R., Praus O.: Czy pod łukiem północno-wschodnich Karpat istnieją głębokie wody termalne? [Do thermal waters are present At Lange depths beneath the whole North-eastern Carpathian Arc?]. Przegl. Geol. 30 (4): 165-169, 1982.
• [8] Jankowski J., Talowski Z., Praus O., Pecova J., Petr V.: The results of deep electromagnetic soundings in the West Carpathians. J. Roy. Astron. Soc, 80: 561-574, 1985.
• [9] Jankowski J., Praus O., Jozwiak W.: Carpathian Anomaly of electrical conductivity; History of its discovery and its interpretation. Publication of the Inst. of Geophys. P.A.S, C-95 (386): 17-27, 2005.
• [10] Jankowski J., Jozwiak W., Vozar J.: Nature of Carpathian Conductivity Anomaly. Acta Geophysica doi: 10.2478/s11600-008-0004-3, 2008.
• [11] Karnkowski P.: Oil and gas deposits in Poland. Geosynoptics Society „Geos", Cracow 1999.
• [12] 14 Report of Energy and Environmental Analysis, Winter 2006-07 U.S. Natural Gas production and Supply Outlook, 2006.
• [13] Stefaniuk, M.: Badania magnetotelluryczne w Karpatach 1997-2003. Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych, Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska 53 s., 2003.
• [14] Środa P, Czuba W., Grad M., Guterch A., Tokarski A.K., Janik T., Rauch M., Keller G.R., Hegedus E., Vozar J., Celebration 2000 Working Group: Crustal and upper mantle structure of the Western Carpathians from CELEBRATION 2000 profiles CEL01 and CEL04: seismic models and geological implications. Geophys. J. Int., 167, 737-760, 2006.
• [15] Zhamaletinov A.: On Electronically Conductive Nature of the Carpathian Anomaly. Publication of the Inst. of Geophys. P.A.S., C-95 (386): 43-58, 2005.
• [16] Żytko K.: Electrical conductivity anomaly of the Northern Carpathians and the deep structure of the orogen. Ann. Soc. Geolog. Pol. 67:25-43, 1997