Ecological and landscape valuation of small water bodies in the selected municipalities of the Małopolska Province

• Autorzy: Panek E. , Bedla D.

Warianty tytułu

PL

Waloryzacja przyrodniczo-krajobrazowa oczek wodnych na terenie miasta Krakowa

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper contains value of functions and threats characteristic of small water reservoirs, not exceeding 1 hectare (29 objects situated in Krakow city). Among the most important functions of small water bodies the following were specified: biocoenotic, physiocoenotic, landscape. These sort of reservoirs are very susceptible to anthropogenic pressure. In this paper identified factors which provide to degradations and devastation water bodies in dynamically developing areas of city agglomerations Indicate the main reasons of devastation. Moreover indicate and proper protection of small water bodies, objects of the highest landscape and biological value.

PL

Praca zawiera ocenę funkcji oraz charakterystykę zagrożeń małych zbiorników wodnych, których powierzchnia nie przekracza 1 ha (29 obiektów w obrębie Krakowa). Wśród najważniejszych pełnionych przez oczka wodne funkcji są biocenotyczne, fizjocenotyczne i krajobrazowe. Zbiorniki te są bardzo wrażliwe na antropopresję. W publikacji zidentyfikowano czynniki, które powodują degradację i dewastację małych zbiorników wodnych na obszarze intensywnego rozwoju urbanizacji. Wskazano główne przyczyny tej dewastacji. Ponadto zaproponowano ochronę obiektów o najwyższych walorach krajobrazowych i przyrodniczych.

Słowa kluczowe

EN

water ponds/bodies; environmental functions; small water reservoirs degradations

PL

oczka wodne; funkcje w środowisku; degradacja małych zbiorników

• Wydawca: AGH University of Science and Technology Press
• Czasopismo: Geomatics and Environmental Engineering
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 2, no. 4
• Strony: 59--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Panek E.

• Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering, AGH University of Science and Technology, Krakow

autor

Bedla D.

• Faculty of Environmental Engineering and Land Surveying, University of Agriculture, Krakow

Bibliografia

• [1] Andrzejewska L., Wasilewska L., Żelazo J.: Możliwość renaturyzacji cieków wodnych i środowisk podmokłych. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 1995, pp. 85–105.
• [2] Bedla D.: Rola naturalnych małych zbiorników wodnych tzw. oczek wodnych w zwiększeniu bioróżnorodności środowiska przyrodniczego na przykładzie wybranych gmin województwa małopolskiego. Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH, Kraków 2005 (unpublished).
• [3] Blab J.: Biologie, Ökologie und Schutz von Amfibien. Schriftenreihe für Landschaftspflegen und Naturschutz. Blackwell Scientific Publications, Oxford 1986.
• [4] Chmielewski T.: Badania struktury ekologicznej krajobrazu jako naukowa podstawa zintegrowanego planowania ochrony parków narodowych. Szczeliniec, 4, 2000, pp. 169–192.
• [5] Clausnitzler H.J.: Die Bedeutung temporärer Kleingewässer für gefährdete Arte Mitteleuropäische Kleingewässer. Metelener Schriftenreiche für Naturschutz, 4, 1993, pp. 14–45.
• [6] Frielinghaus M.: Entstehung, Function und Schutz von Söllen in der Agrarlandschaft. Beitr. Forstwirtsch. und Landach. Ökol., 29, 1, 1995, pp. 1–4.
• [7] Kalbarczyk R.: Oczka wodne w agroekosystemach. Aura 12, 2003, pp. 24–25.
• [8] Klafs G., Jeschke L., Schmidt H.: Genese und Systematyk wasserführender Ackerhohlformen in den Nordbezierken der DDR. Arch. Naturschutz und Landschaftsforsch. Bd., 13, 4, 1973, pp. 287–302.
• [9] Kochanowska R., Raniszewska M.: Jak chronić śródpolne i śródleśne oczka wodne. Przegląd Przyrodniczy, X, 3–4, 1999, pp. 70.
• [10] Krzyściak-Kosińska R.: Siedliska rozrodu płazów i ich zagrożenie. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 1998, pp. 75–82.
• [11] Liro A. (Ed.): Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-PL. Fundacja IUCN Poland, Warszawa 1995.
• [12] Markuszewska I.: Śródpolne oczka wodne w rolniczym krajobrazie Ziemi Krotoszyńskiej. Aura, 6, 2002, pp. 14–15.
• [13] Pawłat-Zawrzykraj A.: Metoda inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczo-krajobrazowej małych zbiorników wodnych w opracowaniach ekofizjograficznych. Przegl. Nauk. Inżynieria i Kształt. Środowiska 1, 368, 2002.
• [14] Pieńkowski P.: Analiza rozmieszczenia oczek wodnych oraz zmian w ich występowaniu na obszarze Polski północno-zachodniej. Akademia Rolnicza, Szczecin 2003, p. 122.
• [15] Surmacki A.: Zagrożenia małych zbiorników śródpolnych na Pomorzu Zachodnim. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 54, 6, 1998, pp. 61–69.
• [16] Law on the Protection of Agricultural Land and Forests. Journal of Law of 1995 No. 16, item 78 [Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r. Dz. U. z 1995 r. Nr 16, poz. 78].
• [17] Law on Nature Conservation. Journal of Law of 2004 No. 121, item 1266 [Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880].
• [18] Żelazo J., Popek Z.: Podstawy renaturyzacji rzek. SGGW, Warszawa 2005, pp. 104.
• [19] Plan miasta Kraków Nowa Huta. Edycja 98/99, skala 1:20000, Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa – Wrocław 1999.