Dokładniejsze możliwości poszukiwania i badania złóż ropo-gazonośnych metodami pól sprężystych (NTS) oraz sprzężonych z nimi pól termicznych i elektromagnetycznych

• Autorzy: Gawin A.

Warianty tytułu

EN

The precise possibilities of exploration and investigation oil and gas deposit of the methods elasticity fields (Cosserat elasticity) and conjugate with its thermic and electromagnetic fields

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy analizuje się dokładniejszy model propagacji fal sprężystych i lepkosprężystych w dowolnie anizotropowym ośrodku skalnym. Punktem wyjścia rozważań jest niesymetryczna teoria sprężystości (NTS Cosseratów). Ośrodek skalny jest utożsamiany z hemitropowym, niecentrosymetrycznym kontinuum mikropolarnym. Podstawowe równania ruchu wyprowadza się elementarnie (druga zasada dynamiki) i w sposób ścisły przyjmując prawo zachowania energii. Początkowo rozważa się separatywne pole sprężyste i lepokosprężyste. Następnie analizuje się pola sprzężone: sprężyste, termiczne i elektromagnetyczne. Rozpatruje się uogólnione prawo dyfuzji, równania termosprężystości i równania dyfuzotermosprężystości. Omówiono także uwzględnienie pola elektromagnetycznego. W analizie pól przyjmuje się czterowymiarowy model rozmaitościowy górotworu. Przyjmuje się, że wszystkie parametry fizyczne są polami tensorowymi (cięcia wiązek).

EN

In the paper the exactly model propagation of elastic and viscoelastic waves in a optionally anisotropic rock medium is analyzed. The starting point of consideration is non-symmetrical theory of elasticity (Cosserat elasticity). The rock medium is identified with the hemitropic non-symmetrical, micro-polar continuum. The fundamentals equations are deduced elementary (the second principle of dynamics) and in precision mode accepted of the law of conservation of energy. Initially the separate elasticity and viscoelasticity field is considered. Hereafter the coupled fields: elastic, electromagnetic and thermic are analyzed. The generalized diffusion equations, thermo-elasticity equations and diffusio-thermo-elasticity equations have been considered. The influence of the electromagnetic field on the considered problem has been taken into account. In the analyses of fields the model of rock medium is assumed to be a four dimensional manifold. It has been assumed that all physical parameters are tensor fields (fibre bundles).

Słowa kluczowe

PL

złoża ropy naftowej; złoża gazu ziemnego; symetryczna teoria sprężystości; STS; niesymetryczna teoria sprężystości; NTS; pola sprężyste; pola sprzężone

EN

oil deposits; gas deposits; symmetrical theory of elasticity; non-symmetrical theory of elasticity; Cosserat elasticity; elasticity fields; coupled fields

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 64, nr 2
• Strony: 97--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz.

Twórcy

autor

Gawin A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Bibliografia

• [1] Auld B.A.: Acoustic Fields and Waves in Solids. Volume I, II, A Wiley-Interscience Publication 1973, New York, London, Sydney, Toronto (v. I, s. 423).
• [2] Bhattacharyya P.K., Sinha A.K.: Electric dipol over an anisotropic and inhomogeneous Earth. Geophysics nr 4, vol. 32,1967.
• [3] Cartan E.: Sur les varieties a connexion affine et la theorie de la relativite generalisee. Annales Ecole Normandie Sup., 1923 - I 40, s. 325-412, 1924 - I 41, s. 1-25, 1925 - II 42, s. 17-88.
• [4] Dieulesaint E., Royer D.: Ondes Elastiques dans les Solides. Application au traitement du signal. Masson et Cie, s. 424, 1974.
• [5] Gawin A.: Zagadnienie określenia funkcji przewodnictwa i przenikalności dielektrycznej na podstawie profilowania indukcyjnego w odwiercie. Geofizyka i Geologia Naftowa nr 4 (100), s. 115-121, 1965.
• [6] Gawin A.: Odwiertowe profilowania elektromagnetyczne w anizotropowym ośrodku skalnym. Prace Geologiczne 71, Komisja Nauk Geologicznych PAN, s. 93, 1972
• [7] Gawin A.: The algorithm of the model function for Azimuth - Radial Acoustic Logging. 27lh International Geoph. Symp. Bratislava 7-10. IX, Proceedings B (II), s. 143-154, Bratislava 1982.
• [8] Gawin A.: The Azimuth and Radial Lateral Logging with current and geometrical forming of the field. 29th International Geophysical Symposium, Varna, Proceedings II, s. 344-354, Sofia 1984.
• [9] Gawin A.: Azimuth and Radial Electromagnetic and Elastic (Electromagneto-elastic) Logging -with wave and geometrical shaping of the field. 35th International Geophysical Symposium, Varna 2-5. X, Proceedings II, s. 360-369, Sofia 1990.
• [10] Gawin A., Gawin H.: New possibilities of electromagnetic logging in anisotropic and heterogeneous rock medium. Acta Geophysica Polonica, vol. XLVIII, No. 4, s. 489-521, 2000.
• [11] Gawin A., Gawin H.: Tradycyjne i nowe możliwości badan elektromagnetycznych w otworach wiertniczych. Prace Geologiczne 150, PAN Oddział w Krakowie, s. 248, 2003.
• [12] Gawin A.: Podstawy teoretyczne azymutalno-radialnych profilowań elektromagnetycznych realizowanych w otworach wiertniczych. Nafta-Gaz, Część I - nr 11, s. 617-645, 2002; Część II - nr 2, s. 65-96, 2004.
• [13] Gawin A., Gawin H.: Zagadnienie jednoczesnego określania przewodności właściwej oraz przenikalności elektrycznej i magnetycznej niejednorodno-anizotropowego ośrodka skalnego. Część I, II, Nafta-Gaz - nr 1, s. 28-42; nr 2, s. 101-114, 2007.
• [14] Gawin A.: Zagadnienie opisu pól sprężystych w dowolnie anizotropowym i niejednorodnym ośrodku skalnym. Nafta-Gaz nr 10, s. 1-18,2007.
• [15] Hutson A.R., McFee J.H., White D.L.: Strengthening ultrasonic in CdS. Physical Review Letters no. 237, 1961.
• [16] Kaliski S.: Mechanika Techniczna. T. 3. Drgania i fale. PAN Komitet Mechaniki, PWN s. 800, Warszawa 1986.
• [17] Knopoff L.: The interaction between elastic wave motion and a magnetic field in electrical conductors. J. of Geophysical Research, 66,4,441, 1995.
• [18] Kopczyński W., Trautman A.: Czasoprzestrzeń i grawitacja. PWN, s. 211, Warszawa 1984.
• [19] Misner C.W., Thorne K.S., Wheeler J.A.: Gravitation. San Francisco, s. 1509, 1973.
• [20] Nowacki W.: Teoria sprężystości. PWN, s. 769, Warszawa 1970.
• [21] Nowacki W.: Teoria niesymetrycznej sprężystości. PWN, s. 379, Warszawa 1981.
• [22] Nowacki W.: Postępy teorii sprężystości. PWN, s. 260, Warszawa 1986.
• [23] Skalmierski B.: Mechanics. PWN - Polish Scientific Publishers, s. 442, Warszawa, Elsevier Amsterdam - Oxford, New York, 1991; Mechanika. PWN, wyd. III, Warszawa, s. 470.
• [24] Skudrzyk E.: The foundations of acoustics -Basic mathematics and basic acoustics. T. I, II, s. 1062, Springer-Verlag Wien New York, 1971.
• [25] Slichter L.B.: An electromagnetic interpretation problem in geophysics. Geophysics nr 3, v. 16, 1951.
• [26] Slichter L.B., Knopoff L.: Field of an alternating magnetic dipole on the surface of a layered earth. Geophysics nr 4, vol. 24, 77, 1959.
• [27] Średniawa B.: Hydrodynamika i teoria sprężystości. PWN, s. 412, Warszawa 1977.
• [28] Śliwiński A., Ozimek E.: Akustyka laboratoryjna. Część III, PWN, s. 188, Warszawa - Poznan, 1974.
• [29] Śliwiński A.: Ultradźwięki i ich zastosowanie. WNT, s. 426, Warszawa 2001.
• [30] Thirring W.: Fizyka matematyczna. T 1. PWN, s. 239, Warszawa 1985.
• [31] Weyssenhoff J.: Zasady elektromagnetyki i optyki klasycznej. PWN, s. 597, Warszawa 1957.
• [32] Zemanek J., Caldwell R.L., Gleen E.E., Norton L.J.: The borehole televiewer - a new logging concept for fracture location and other tyres of borehole inspection. J. of Petroleum Technology, vol. 21, 6, s. 762-744, 1969.