Ciepło radiogeniczne generowane przez mioceńskie utwory piaskowcowo-ilaste w rejonie złoża Husów

• Autorzy: Krawiec J.

Warianty tytułu

EN

Radiogenic heat generation from miocene sand-clayish formation in the area of Husów field

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ciepło radiogeniczne jest jedną ze składowych powierzchniowego strumienia cieplnego. Wydziela się ono podczas rozpadu radioaktywnego różnych pierwiastków, jednak największy wpływ na jego wielkość mają rodziny promieniotwórcze 238U i 232Th oraz izotop promieniotwórczy 40K. Udział wspomnianego ciepła w wielkości strumienia cieplnego Ziemi jest znaczący, zarówno w przypadku skorupy oceanicznej, jak i kontynentalnej. W przypadku skał osadowych, jest ono najwyższe dla łupków ilastych oraz utworów powstających w wyniku wietrzenia kwaśnych skał magmowych. W rejonie Husowa wartości wskaźnika produkcji ciepła radiogenicznego (A) wahają się od 1,07 mW/m3 dla piaskowców do 1,48 mW/m3 dla łupków ilastych. Wielkości te zostały wyznaczone wzdłuż profilu otworów, na podstawie równania Rybacha [11], przy użyciu spektrometrycznego profilowania gamma (SGR) oraz profilowania gęstości (RHOB). Ciepło radiogeniczne, jako składnik strumienia cieplnego Ziemi, stanowi ważny czynnik w procesie modelowania basenów naftowych. Z punktu widzenia litologii, duże znaczenie mają tutaj łupki ilaste, charakteryzujące się wysoką produkcją ciepła radiogenicznego, będące jednocześnie skałami macierzystymi dla węglowodorów.

EN

This paper includes describe research of radiogenic heat production at sedimentary rocks in Husów's area. The arithmetical means of the sandstones and shales from that area equal respectively 1,07 mW/m3 and 1,48 mW/m3. The production of heat was calculated according Rybach's equation [11], with using SGR and RHOB logs. The layers of sandstone and shale were distinguished in every borehole. The K/TH crossplot was made for all shale layers, so identification of clay minerals was possible. Unfortunately the study of organic matter in these strata hadn't been carried out. Increasing radiogenic heat production in these layers is, the most probably, connected with higher contribution of the radioactivity elements and the bulk density than equivalent those sandstones. The results of research were statistical analyzed.

Słowa kluczowe

PL

ciepło radiogeniczne; utwory piaskowcowo-ilaste; złoże Husów; strumień cieplny

EN

radiogenic heat; sand-clayish formation; Husów field; heat production

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 63, nr 3
• Strony: 175--178
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Krawiec J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Bała M., Witek K., Woźnicka U., Zorski T. i in.: Modelowanie wpływu zmiennego nasycenia gazem przestrzeni porowej skal na wyniki pomiarów akustycznych i innych profilowań w otworach oraz sejsmicznych pól falowych. Projekt badawczy nr 4 T12B 056 29, etap 1, Archiwum Pracowni Geofizyki Otworowej Zakładu Geofizyki Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, 2005.
• [2] Ciechanowska M., Gąsior I.: Ciepło radiogeniczne emitowane przez utwory mioceńskie przedgórza Karpat". Nafta-Gaz nr 4, 197-208, 2000.
• [3] Dokumentacja wynikowa z otworu Husów-111 k, Archiwum Sanockiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu.
• [4] Dokumentacja wynikowa z otworu Husów-112k, Archiwum Sanockiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu.
• [5] Dokumentacja wynikowa z otworu Husów-114k, Archiwum Sanockiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu.
• [6] Dokumentacja wynikowa z otworu Husów-115k, Archiwum Sanockiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu.
• [7] Haenel H., Rybach L., Stegna L.: Handbook of Terrestrial Heat - Flow Density Determination with Guidelines and Recommendations of the International Heat Flow Commission. Kluwer Academic Publisher 1988.
• [8] Karnkowski P.: Złoża gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. Tom 2: Karpaty i zapadlisko przedkarpackie. Towarzystwo Geosyn-optyków „Geos" AGH, Kraków 1993.
• [9] Keen C.E., Lewis T.: Measured Radiogenic Heat Production in Sediments from ContinentaMargin of Eastern North America: Implications for Petroleum Generations. The American Association of Petroleum Geologist Bulletin no 9, vol. 66, 1402-1407, 1982.
• [10] McKenna T.E., Sharp J.M. Jr.: Radiogenic Heat Production in Sedimentary Rocks of the Gulf of Mexico Basin, South Texas. AAPG Bulletin no 3, vol. 82, 484-496, 1998.
• [11] Rybach L., Biicker C: A simple method to determine heat production from gamma-ray logs. Marine and Petroleum Geology no 4, vol. 13,373-375, 1996.
• [12] Waples D.W.: A New Model for Heat Flow in Extensional Basins: Estimating Radiogenic Heat production. Natural Resources Research no 2, vol. 11, 125-133,2002.