Zastosowanie metody magnetotellurycznych profilowań ciągłych w badaniach strukturalnych

• Autorzy: Stefaniuk M. , Czerwiński T. , Klityński W. , Wojdyła M.

Warianty tytułu

EN

Application of continuous magnetotelluric profiling to structural studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem artykułu są przykłady zastosowania magnetotellurycznych profilowań ciągłych do badań strukturalnych w zróżnicowanych warunkach geologicznych. Dwa spośród przedstawionych przykładów odnoszą się do rozpoznawania struktury allochtonu fliszowego w polskich Karpatach Zewnętrznych oraz jego podłoża. Przykłady z obszaru sudeckiego przedstawiają wykorzystanie magnetotellurycznych profilowań ciągłych do rozpoznawania stref tektonicznych w utworach krystalicznych oraz związanych z nimi stref filtracji wód mineralnych i termalnych. Przykład rozpoznania struktury wysadu solnego pochodzi z rejonu centralnej części wału środkowopolskiego. W strefie platformowej, w rejonie Pomorza Wschodniego, wykonano badania w celu rozpoznania kompleksów geologicznych położonych poniżej silnie ekranującego energię sprężystą horyzontu utworów ewaporatowych cechsztynu. Przedstawiono metodykę badań, rezultaty interpretacji geofizycznej i niektóre aspekty interpretacji geologicznej.

EN

The paper presents case studies of the continuous magnetotelluric profiling applied to structural studies under varied geological conditions. Two applications refer to identifying of allochthonous flysch structure and its basement in the Polish Outer Carpathians. The case studies from the Sudetes Mts. present the application of the continuous magnetotelluric profiling to identify tectonic zones in crystalline rock complexes and accompanying filtration zones of mineral and thermal waters. A case of a salt dome that was identified by means of the MT investigations in the central part of the Mid-Polish Ridge is also presented. At the platform-type zone of the East Pomerania, the MT investigations were carried out to recognize geological complexes resting beneath the evaporate Zechstein horizon that screened the elastic energy. The methodology of the MT investigations and results of geophysical interpretation and some aspects of geological interpretation of MT data are presented.

Słowa kluczowe

PL

magnetotelluryka; profilowania ciągłe; badania strukturalne; metodyka; Karpaty; Sudety

EN

magnetotellurics; Sudetes; continuous profiling; structural investigations; methodology; Carpathians

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 34, z. 1
• Strony: 43--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys.

Twórcy

autor

Stefaniuk M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
• Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych; ul. Jagiellońska 76, 03-301 Warszawa

autor

Czerwiński T.

• Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych; ul. Jagiellońska 76, 03-301 Warszawa

autor

Klityński W.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
• Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych; ul. Jagiellońska 76, 03-301 Warszawa

autor

Wojdyła M.

• Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych; ul. Jagiellońska 76, 03-301 Warszawa

Bibliografia

• Berdicevski M.H., 1968. Elektriceskaja razvedka metodom magnetotelluriceskogo profilirorania. Nedra, Moskwa, 1-253.
• Burtan J., 1954. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, arkusz Wieliczka, skala 1:50 000. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• Burtan J., 1974. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, arkusz Mszana Dolna, skala 1:50 000. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• Burtan J., Sokołowski S., Liszkowa J., Szotowa W. & Szczurowska J., 1974. Problem Karpat fliszowych i głębokiego podłoża w oknie tektonicznym Wiśniowa. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 340, 1-19.
• Cagniard L., 1953. Basic theory of the magnetotelluric method of geophysical prospecting. Geophysics, 18, 3, 605-645.
• Czerwiński T. & Stefaniuk M., 2003. Badania magnetotelluryczne w rozpoznawaniu wgłębnej budowy wysadu. W: Bujakowski W. (ed.), Termiczna charakterystyka górotworu w rejonie wysadów solnych, Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków, 93-102.
• Czerwiński T., Klityński W., Lisowski K., Stefaniuk M. & Wojdyła M, 2002. Badania geofizyczne na wysadzie solnym „Góra" k. Inowrocławia. Dokumentacja. Archiwum IGSMiE PAN, Kraków, 1-51.
• Boer E. den, Eikelbom J., Driel P. van & Watts D., 2000. Resistivity imaging of shallow salt with magnetotellurics as an aid to prestack depth migration. First Break, 18, 19-26.
• Don B. & Don J., 1960. Geneza rowu Nysy na tle badań wykonanych w okolicach Idzikowa. Acta Geologica Polonica, 10, 71-106.
• Farbisz J., Farbisz E. & Stefaniuk M., 2001. Sprawozdanie z badań geofizycznych: poszukiwania wód termalnych w obszarze Polanicy-Zdroju (niepublikowane). Archiwum PBG, Warszawa, 1-12.
• Gamble T.D., Goubau W.M. & Clarke J., 1979. Magnetotellurics with a remote reference. Geophysics, 44, 53-68.
• Goldstein M.A. & Strangway D.W., 1975. Audio-frequency magnetotellurics with a grounded electric dipole source. Geophysics, 40, 669-683.
• Goubau W.M., Gamble T.D. & Clarke J., 1978. Magnetotelluric data analysis: removal of bias. Geophysics, 43, 1157-1166.
• Górecki W., Stefaniuk M., Maćkowski T., Reicher B., Śliż K., Maksym A. & Siupik J., 2004. Joint interpretation of seismic and MT data beneath the Polish Carpathians overthrust. 66th EAGE Conference & Exhibition, Paris 7-10 June 2004, Extended Abstracts, 1-4, P 325.
• Książkiewicz M., 1972. Budowa geologiczna Polski. Tom IV (Tektonika). Część 3 (Karpaty). Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1—478.
• Marks L., Ber A., Gogołek W. & Piotrowska K., 2006. Mapa geologiczna Polski w skali 1: 500 000. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• MT-1 Magnetotelluric System Operation Manual, version 3.2, 1996. EMI Inc., Richmond, California, USA, 1-235.
• Ostrowski C, Stefaniuk M., Wolnowski T., Mickholz A., Targosz P., Wojdyła M. & Kosobudzka I., 2006. Gravity and Magnetotelluric Survey of Sub-Zechstein Structures in Northern Poland. 68th EAGE Conference & Exhibition, 12-15 June 2006 Vienna, Extended Abstracts, 1-4, P171.
• Rodi W. & Mackie R.L., 2001. Nonlinear conjugate gradients algorithm for 2-D magnetotelluric inversion. Geophysics, 66, 1,174-187.
• Simpson F. & Bahr K., 2005. Practical Magnetotellurics. Cambrigde University Press, 1-254.
• Sims W.E, Bostic F.X. Jr. & Smith H.W., 1971. The estimation of magnetotelluric impedance tensor elements from measured data. Geophysics, 36, 938-942.
• Stefaniuk M., 2002. Geologiczna interpretacja wyników badań magentotellurycznych wykonanych w zachodniej części wysadu solnego „Góra". Archiwum IGSMiE PAN, Kraków, 1-21 (praca niepublikowana).
• Stefaniuk M. & Ślączka A., 2002. Interpretation of the flysch cover structure with the use of magnetotelluric data based on the example of Sieklówka-Nawsie and Domaradz--Albigowa cross-sections (Polish Outer Carpathians). Proceedings of the XVIIth Congress of Carpathian-Balkan Geological Asociation, Bratislava September 1-4 2002, Geologica Carpathica, 53, Sp. Iss., 1-4.
• Stefaniuk M., Czerwiński T., Florek R., Klityński W., Wojdyła M. & Zacharski J., 2003. Study of the Carpathian flysch cover and its basement based on continuous MT profiling. 65th EAGE Conference and Exhibition, Stavanger, Extended Abstracts, P-151, 1-4.
• Stefaniuk M. & Czerwiński T., 2005. MT continuous profiling in structure and lithology recognition: Poland's case studies. 67th EAGE Conference & Exhibition, Madrid 13-16 June 2005, Extended Abstracts, 1—4.
• Strangway D.W., Swift CM. Jr. & Holmer R.C., 1973. The application of audio-frequency magnetotellurics (AMT) to mineral exploration. Geophysics, 38, 1159-1175.
• Szybist A., 2003. Struktury solne rejonu kujawskiego. W: Bujakowski W. (ed.), Termiczna charakterystyka górotworu w rejonie wysadów solnych, Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków, 15-35.
• Tichonov A.N., 1950. Ob opredelenii elektriceskich charakteristik glubokich sloev zemnoj kory. Doklady ANSSSR, 73, 2,295-297.
• Torres-Verdin C, 1991. Continuous profiling of magnetotelluric fields. University of California, Berkeley, 1-97 (Ph.D. Thesis).
• Torres-Verdin C. & Bostick F.X. Jr., 1992a. Implications of the Born approximation for the magnetotelluric problem in three dimensional environments. Geophysics, 57, 587-602.
• Torres-Verdin C. & Bostick F.X. Jr., 1992b. Principles of spatial surface electric field filtering in magnetotellurics: Electromagnetic array profiling (EMAP). Geophysics, 57, 603-622.
• Wait J.R., 1962. Theory of magnetotelluric fields. Journal of Research Radio Propagation, 66D, 509-541.
• Żaba J., 1999. Ewolucja strukturalna utworów dolnopaleozoicznych w strefie granicznej bloków górnośląskiego i małopolskiego. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, CLXVI, 1-161.