Zmieniony anhydryt z Kopalni Soli Bochnia

• Autorzy: Pitera H. , Cyran K.

Warianty tytułu

EN

Altered anhydrite from Bochnia Salt Mine (Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Złoże soli kamiennej znajduje się w północnym skrzydle antykliny bocheńskiej. W profilu litostratygraficznym wydziela się kolejno: anhydryt spągowy, zuber dolny, sole południowe, iłowce margliste, iłowce anhydrytowe, zuber górny, łupki iłowo-anhydrytowe z wkładkami soli kryształowej, sole środkowe, iłowce anhydrytowe, sole północne, iłowce i iłołupki, iłowce anhydrytowe. Próbki do badań zostały pobrane na poziomie August z przerostów anhydrytu trzewiowego występujących w obrębie zawilgoconych ciemnoszarych iłowców. Przebadano je pod mikroskopem elektronowym i do światła przechodzącego. Wykonano także analizy chemiczne punktowe i na zawartość pierwiastków śladowych. Badania wykazały, że anhydryt został częściowo przekształcony w gips. Proces taki może zachodzić pod wpływem działania wilgoci zawartej w powietrzu kopalnianym, a także wód migrujących z powierzchni lub warstw otaczających złoże. Ponadto anhydryt jest zanieczyszczony minerałami ilastymi.

EN

Salt deposit is located in the northern limb of Bochnia antycline. We can distinguish the following sediments in lithostratigraphic profile: basal anhydrite, lower zuber, southern salts, shaley marly claystone, anhydritic claystone, upper zuber, anhydritic shale with beds of crystal salt, middle salts, anhydritic claystone, northern salts, shaley marly claystone, top anhydrite. Samples were taken from baren intercalations of enterolithic anhydrites within humid grey claystones. They were studied under polarizing light and electron microscope. Semi-quantitative chemical analysis and analysis for trace elements were also made. All research revealed that anhydrite had been partly altered in gipsum. This process occurs under the influence of mine's air humidity or water which migrates from the surface or surrounding beds. Moreover anhydrite is impured by clayey minerals.

Słowa kluczowe

PL

miocen; złoże soli kamiennej Bochnia; anhydryt; skład chemiczny

EN

Miocene; Bochnia salt deposit; anhydrite; chemical content

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 34, z. 1
• Strony: 5--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pitera H.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Zakład Geologii Złożowej i Górniczej; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Cyran K.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Zakład Geologii Złożowej i Górniczej; al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Dean W.E. & Anderson R.Y., 1974. Trace and Minor Elements Variations In Permian Castile Formation, Delevere Basin, Texas and New Mexico. W: Coogen A.H. (Ed.), 4th Symposium on Salt, Northern Ohio Geological Society, Cleveland, 1,275-286.
• Dean W.E., 1978. Trace and Minor Elements in Evaporites. W: Walter E., Charlotte B. & Schreiber D. (eds), Marine Evaporites, Short Course, 4, 86-104, Society of Economic Paleontologists and Mineralogists.
• Garlicki A., 1968. Autochtoniczna seria solna w miocenie Podkarpacia między Tarnowem a Skawiną. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 215, 5-77.
• Ney R., Burzewski W., Bachleda T., Górecki W., Jakóbczak K. & Słupczyński K., 1974. Zarys paleogeografii i rozwoju litologiczno-facjalnego utworów miocenu zapadliska przedkarpackiego. Prace Geologiczne PAN, 82, 1-65.
• Poborski J., 1952. Złoże solne Bochni na tle geologicznym okolicy. Biuletyn PIG, 78, 1952,1-160.
• Poborski J. & Skoczylas-Ciszewska K., 1963. O miocenie w strefie nasunięcia karpackiego w okolicy Wieliczki i Bochni. Rocznik PTG, 33, 339-348.
• Polański A., 1988. Podstawy geochemii. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• Steward F.H., 1963. Marine Evaporites. W: Data of Geochemistry, 6th edition, U. S. Geological Survey, 1-52.
• Toboła T., 2000. Badania koncentracji bromu w solach kamiennych złoża bocheńskiego. Przegląd Geologiczny, 48, 8, 688-693.