Ocena stanu składu hydrochemicznego wybranych wycieków KS Wieliczka na podstawie modelowania hydrogeochemicznego

• Autorzy: Winid B.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of hydrochemical composition of selected seepages in the salt mine Wieliczka on the example of hydrogeochemical modelling

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Programy PHREEQE i PRQPITZ na podstawie analizy fizykochemicznej umożliwiają ocenę stanu równowagi składu chemicznego wód. Przeprowadzone w ramach programów działania opisują oddziaływanie w wieloskładnikowym układzie woda - faza stała i pozwalają obliczać formy migracyjne składników roztworu wodnego (specjacje) oraz wskaźnik nasycenia roztworu względem określonych faz mineralnych. Stany równowagi fazowej były określane dla 42 prób wód (w większości solanek) z Kopalni Soli Wieliczka z wykorzystaniem obu programów. Zależność wskaźników nasycenia dla poszczególnych minerałów względem zawartości głównych jonów zostały przedstawione na wykresach. Z przeprowadzonych badań wynika, że wody dopływające do kopalni mogą rozpuszczać sól kamienną, gips, anhydryt natomiast wody krążące po złożu na ogół nie powinny ługować złoża, ponieważ osiągnęły stan nasycenia lub bliski nasycenia względem minerałów ewaporatowych.

EN

Computer programs PHREEQE and PRQPITZ enable evaluation of the state of equilibrium of chemical composition of waters on the basis of physicochemical analysis. These programs describe processes taking place a multi-component (water-solid phase) system enabling calculation of the migration forms of water solution components (speciations) and saturation index of solution for various mineral phases. The states of equilibrium were determined for 42 water samples (mostly brines) in the Salt Mine Wieliczka with the use of both programs. The dependence of saturation indices for both minerals was plotted against the main ions content. The analyses reveal that waters flowing to the mine may dissolve rock salt, gypsum and anhydrite, whereas waters circulating around the reservoir generally should not be leaching the rocks as they have already reached the state of saturation or close to saturation as compared to evaporate minerals.

Słowa kluczowe

PL

modelowanie hydrogeochemiczne; wody kopalniane; solanka; kopalnia soli; Wieliczka

EN

hydrogeochemical modeling; mine waters; brine; Wieliczka Salt Mine

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 25, z. 2
• Strony: 775--781
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Winid B.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

Bibliografia

• [1] Appelo C.A.J., Postma D.: Geochemistry, Groundwater and Pollution, 1994
• [2] Harvie Ch.E., Moller N., Weare J.H.: The prediction of mineral solubilities in natural waters: The Na-K-Mg-Ca-H-Cl-SO4-OH-HCO3-CO2-H2O system to high ionic strengths at 25 degrees of C. Geochimica et Cosmochimica Acta, Vol. 48, 1984, 723-751
• [3] Macioszczyk A., Witczak S.: Współczesne problemy hydrogeochemii. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 388, 1999, 139-156
• [4] Paces T.: Chemical charateristic and equilibration in natural water-felsic rock-CO2 System. Geochimica et Cosmochimica Acta, Vol. 36, 1972, 217-240
• [5] Parkhurst D.L.: Users guide to phreeqc- a computer program for spaciation, reaction-path, advective-transport, and inverse geochemical calculations. US geological survey, Water-Resources Investigations Report 95—4227, 1995
• [6] Plummer L.N., Parkhurst D.L., Fleming G.W., Dunkle S.: A computer program in-corporating Pitzer’s equations for calculation of geochemical reactions in brines. US Geological Survey Water- resources Investigations report 88^H53m, 1988
• [7] Rosenbauer R.J., Bischoff J.L., Kharaka Y.K.: Geochemical effects of deep-well injection of the Paradox Valley brine into Paleozoic carbonate rocks. Colorado, U.S.A., Applied Geochemistry, Vol. 7, 1992, 273-286
• [8] Winid B.: Wycieki solanek związane ze złożami soli kamiennej i znaczenie analizy ich parametrów w obserwacji warunków hydrogeologicznych na przykładzie Kopalni Soli Wieliczka. Wydział WNiG AGH , 2003 (praca doktorska)
• [9] Winid B., Brudnik K., Przybyło J.: Ocena sytuacji hydrogeologicznej złoża w rejonie wycieków WVI-32, WVII-16 i WVI-6 na podstawie zmian ich parametrów chemicznych. Wiertnictwo Nafta Gaz (półrocznik AGH), 2007, 587-593