Ocena stanu technicznego obudowy Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej na odcinku zabrzańskim

• Autorzy: Preidl W.

Warianty tytułu

EN

Technical valuation of the lining of Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna on Zabrze sector

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań pobranych próbek obudowy kamiennej oraz wyniki badań chemizmu wód przepływających po spągu Sztolni. Na podstawie przeprowadzonych analiz oraz dokonanych wizji lokalnych dostępnego ze względów wentylacyjnych odcinka oceniono jego stan techniczny. Zamieszczono również wyniki obliczeń obciążenia na obudowę Sztolni od strony naziomu. Drążenie wyrobiska rozpoczęto w 1799 roku. Odcinek zabrzański, o długości około 2,5 km, będący przedmiotem opracowania, ukończono drążyć około roku 1810. W swoim początkowym odcinku wyrobisko posiada obudowę wykonaną z kamienia łamanego na zaprawie wapiennej. Przez cały okres swojego funkcjonowania, aż do dnia dzisiejszego, kamienna obudowa Sztolni była poddana oddziaływaniu negatywnych czynników środowiskowych. Należy domniemywać, że czynniki te mają istotny wpływ na wytrzymałość obudowy kamiennej, a tym samym na jej stateczność. Porównanie sił wewnętrznych i naprężeń w obudowie kamiennej z jej wytrzymałością pozwoliło na dokonanie oceny jej stateczności. Badania wykonano pod kątem oceny możliwości wykorzystania odcinka zabrzańskiego Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej jako trasy geoturystycznej.

EN

In this paper have shown the results of stonework lining check samples research and the chemical properties research of the water flowing in the water gallery. Basis on such analysis and investigation in situ, the author tried to valuate its technical condition. Has taken into account also results of the load on the lining calculations. The tunnel on the 2,5 km Zabrze sector was driven between 1799 and 1810. The tunnel's lining was constructed as a stonework lime mortar. For the whole period of existence the water gallery was treated by the negative environmental influence. It is predicted this conditions have negative influence on the lining's strength and stability. Comparison of the strength and stresses in the lining allowed to valuate of its stability. The research was done for using the Zabrze sector of the Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna for geo-tourist route purposes.

Słowa kluczowe

PL

obudowa wyrobisk; zabytki techniki

EN

excavation lining; monuments technik's

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 30, z. 4
• Strony: 97--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Preidl W.

• Wydział Górnictwa i Geologii, Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• [1] Affelt W.: Dziedzictwo w budownictwie albo o obiektach budowlanych jako dobrach kultury ksiąg dziesięć. Gdańsk, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 1999
• [2] Bugaj T.: Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna. Opis eksploracji odbytej w dniu 11.10.2003 r., Zabrze 2003 (materiały niepublikowane)
• [3] Duży S. i in.: Studium techniczno-ekonomiczne rewitalizacji Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej w aspekcie przystosowania jej do ruchu turystycznego. Praca KG,BPiZOP Politechniki Śląskiej, Gliwice 2003 (praca niepublikowana)
• [4] Janowski J.: Wiarygodność metod badawczych w ocenie obiektów zabytkowych. VII Konferencja Naukowo-Techniczna „Problemy rzeczoznawstwa budowlanego", Cedzyna 3 czerwca 2002
• [5] Jurkiewicz G. J.: Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna. Budownictwo Górnicze i Tunelowe, nr 1, 2000
• [6] Mikoś T.: Metodyka kompleksowej rewitalizacji, adaptacji i rewaloryzacji zabytkowych obiektów podziemnych z wykorzystaniem technik górniczych. Kraków, UWN-D 2005
• [7] Parczyk Fr.: 150 Jahre Konigin Luize Grube. Preusag - Werkzeitschrift 1940, Jahrgang 8
• [8] PN-G-05020: Podziemne wyrobiska korytarzowe i komorowe, Obudowa sklepiona. Zasady projektowania i obliczeń statycznych. Warszawa, Polski Komitet Normalizacyjny 1997
• [9] Preidl W.: Wpływ czynników środowiskowych na trwałość i walory użytkowe obudowy kamiennej wyrobisk podziemnych. Praca badawcza BW-479/RG-4/2005
• [10] Żenczykowski W.: Budownictwo ogólne. Tom II, Konstrukcje i wznoszenie murów i sklepień. Warszawa, Wydawnictwo Budownictwo i Architektura 1956