Wpływ parametrów ośrodka sprężysto-lepkiego na konwergencję powierzchniową prostokątnego chodnika na podstawie badań modelowych

• Autorzy: Maj A.

Warianty tytułu

EN

Dependence of areal convergence of rectangular gallery on parameters of elastic-viscous medium, based on model research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu smukłości wyrobiska chodnikowego i wartości modułu Younga na względną konwergencję powierzchniową i jej prędkość w 20. roku zaciskania pustki. Wyniki uzyskano na drodze badań modelowych, które polegały na sformułowaniu zestawu zadań wejściowych do programu obliczeniowego Cosmos/M, obliczeniu zadań programem Cosmos/M z zapisem przemieszczeń, wyliczeniu ich przyrostów w czasie oraz analizie wyników i sformułowaniu związków funkcyjnych. Otrzymano paraboliczną zależność względnej konwergencji powierzchniowej i jej prędkości od logarytmu smukłości przekroju chodnika oraz hiperboliczną zależność względnej konwergencji powierzchniowej i jej prędkości od modułu Younga. Wartość bezwzględna konwergencji i jej prędkości osiągają minimum dla smukłości lambda = 1. Wartości względnej konwergencji powierzchniowej oraz jej prędkości pozostają takie same dla wyrobisk o smukłości lambda i jej odwrotności 1\lambda. Wpływ współczynnika Poissona w zakresie od 0,2 do 0,4 na konwergencję jest mniej znaczący. Moduł konwergencji i jej prędkości zmniejsza się wraz ze wzrostem wartości współczynnika Poissona. Wyniki badań wraz z funkcjami aproksymacyjnymi przedstawiono na wykresach.

EN

Dependence of relative areal convergence and its rate on slenderness of rectangular gallery and Young modulus was presented in this paper. FEM and Cosmos/M were used to compute of displacements in elastic-viscous medium. Parabolic relation between slenderness and convergence was obtained as well as hyperbolic relation between Young's modulus and convergence. Minimum values of functions were reached for slenderness lambda = 1 and values of these functions were the same for slenderness lambda and 1\lambda. Influence of Poisson's ratio in range from 0,2 to 0,4 was smaller. Absolute value of areal convergence and its rate decreased with increase of Poisson ratio. Results of research have been shown on figures.

Słowa kluczowe

PL

konwergencja; MES (metoda elementów skończonych); ośrodek sprężysto-lepki; badania modelowe

EN

convergence; FEM; elastic-viscous medium; model research

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 32, z. 1
• Strony: 181--189
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Maj A.

• Instytut Mechaniki Górotworu, Polska Akademia Nauk, Kraków

Bibliografia

• [1] Bieniasz J., Wojnar W.: Zarys historii pomiarów i wybrane wyniki obserwacji zjawiska konwergencji wyrobisk w pokładowych złożach soli. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 23, z. spec. 1, 2007, 133-142
• [2] Filcek H., Walaszczyk J., Tajduś A.: Metody komputerowe w geomechanice górniczej. Katowice, Śląskie Wydawnictwo Techniczne 1994
• [3] Hejmanowski R.: Czasoprzestrzenny opis deformacji górotworu wywołanych filarowo-komorową eksploatacją złoża pokładowego. Kraków, UWNB AGH, Rozprawy Monografie, nr 131, 2004
• [4] Kortas G.: Przemieszczenia i odkształcenia w wielopoziomowych komorowo-filarowych kopalniach soli. Zeszyty Naukowe AGH, nr 1207, Geodezja, z. 101, UWND AGH, Kraków, 1989
• [5] Kortas G: Konwergencje wyrobisk, [w:] Kortas G. (red.), Ruch górotworu i powierzchni w otoczeniu zabytkowych kopalń soli. Kraków, IGSMiE PAN 2004
• [6] Kortas G.: Modelowanie konwergencji i stanu naprężeń wokół wyrobisk, [w:] Kortas G. (red.), Ruch górotworu i powierzchni w otoczeniu zabytkowych kopalń soli. Kraków, IGSMiE PAN 2004
• [7] Kortas G.: The influence of the form of a salt mine on the displacement of the ground surface. Archiwum Górnictwa, vol. 52, iss. 1, 2007, 107-120
• [8] Kortas G, Maj A.: Modelowanie konwergencji w modularnej strukturze wielopoziomowej kopalni soli. Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, t. 7, nr 3-4, 2005, 237-252
• [9] Prij J.: Finite elementenanalyse am gebirgmechanischen verhalten von steinsalz. Sympozjum „Górnictwo surowców chemicznych — zbiorniki podziemne — środowisko naturalne", AGH, Kraków, 8-10.11.1984, 333-360
• [10] Sobczyk J., Kortas G.: Określenie współczynników potęgowego prawa pełzania soli kamiennej na podstawie testów laboratoryjnych. Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, t. 5, nr 3—4, 2003, 421-432
• [11] Ślizowski J., Urbańczyk K.: Influence of depth on rock salt effort around the single chamber. Kraków, IGSMiE PAN 2004