Rozpoznanie tektoniki złoża Lubin-Sieroszowice w trakcie jego zagospodarowania

• Autorzy: Markiewicz A.

Warianty tytułu

EN

Surveying the tectonics of the Lubin-Sieroszowice deposit during its management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki 50-letnich prac rozpoznawczych tektoniki obszaru złoża Lubin-Sieroszowice. Umożliwiły one zaprezentowanie, z uwzględnieniem innych badań podstawowych, mechanizmu i skali procesów tektonicznych, które mogły się przyczynić do powstania złoża rud miedzi. Istotny wpływ na pierwotną mineralizację utworów permskich miała reaktywacja struktur o kierunkach NW-SE (strefa dyslokacyjna Odry), W-E oraz NNE-SSW, uwarunkowana lokalną transtensją, jak również ogólnym reżimem ekstensyjnym basenu polskiego w okresie ruchów kimeryjskich. Wtórne zmiany poziomu złożowego związane są z ruchami laramijskimi na przełomie górnej kredy i dolnego oligocenu, kiedy doszło do erozji i wietrzenia utworów mezozoicznych i permskich na bloku przedsudeckim. W okresie tym uruchomiły się subhoryzontalne strefy ścinania podatnego i podatno-kruchego (o zwrocie góra ku NE) w spągowej partii utworów cechsztyńskich omawianej części monokliny przedsudeckiej. Przyjęcie modelu naskórkowej struktury południowej części monokliny przedsudeckiej, warunkowanego pierwotną obecnością soli cechsztyńskich, umożliwiło opracowanie założeń morfotektoniki Środkowego Nadodrza.

EN

The paper presents the results of tectonic surveys of the Lubin-Sieroszowice deposit area during over 50 years of prospecting works. These results, supported by other fundamental investigations, are now the basis to present the mechanism and scale of processes with key participation of tectonic movements, which may have contributed to the formation of the copper deposit. A significant process affecting the primary mineralisation in the Permian deposits was the reactivation of structures trending NW-SE (Odra Fault Zone), W-E and NNE-SSW, constrained both by local transtension and the overall extensional regime in the Polish Basin during the Kimmerian movements. Secondary alterations of the ore horizon are linked with the Laramide movements that occurred between the Late Cretaceous and Early Oligocene, when the Mesozoic and Permian deposits underwent erosional and weathering processes in the Fore-Sudetic Block. Sub-horizontal ductile and ductile-brittle shear zones (top-to-the-NE) from the bottom of the Zechstein formation of the southern part of the Fore-Sudetic Monocline were also mobilised at that time. Accepting the idea of the thin-skinned structure of the southern part of the Fore-Sudetic Monocline, determined by the primary occurrence of Zechstein salts, helped development of the assumptions on the morphotectonics of the Middle Odra region.

Słowa kluczowe

PL

tektonika; złoża rud miedzi; monoklina przedsudecka; geneza złoża

EN

tectonics; copper deposits; Fore Sudetic Monocline; ore deposit origin

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 423
• Strony: 151--172
• Opis fizyczny: Bibliogr. 95 poz., rys.

Twórcy

autor

Markiewicz A.

• KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, pl. Jana Pawła II nr 1, 50-136 Wrocław

Bibliografia

• ALEKSANDROWSKI P., 1995 - Rola wielkoskalowych przemieszczeń przesuwczych w ukształtowaniu waryscyjskiej struktury Sudetów. Prz. Geol., 43, 9: 745-753.
• ARCHI J., MALTMAN A.J., KNIPE R.J., 1988 - Shear-zone geometries in experimentally deformed clays: the influence of water content, strain rate and primary fabric. J. Struct. Geol., 10: 91-99.
• BANASZAK A., MARKIEWICZ A., 2007 Naskórkowa struktura monokliny przedsudeckiej w rejonie kopalń rud miedzi KGHM PM S.A. W: Geologiczne, gospodarcze i społeczne znaczenie odkrycia złoża rud miedzi. Mater. Konf., Lubin, 2007.
• BARANOWSKI Z., 1986 - Warunki sedymentacji skał serii złożowej w obszarze kopalni „Sieroszowice". W: Analiza tektoniczna obszaru górniczego „Sieroszowice" (red. Z. Głowacki). Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• BARTECKA A., KASZPER J., KIJEWSKI P., KIENIG E., MACHOŃ T., SALSKI W.,1974 - Określenie wpływu eksploatacji na stan i zachowanie się górotworu w nowoudostępianym rejonie kopalń LGOM. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• BEREŚ B., KIJEWSKI P., 1969 Wstępna charakterystyka petrograficzno-mineralogiczna strefy złożowej kopalni Polko- wice. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• BIELAWA K., MOTOWIDŁO A., 1990 - Strefa uskoku Głównego Rudnej w kopalni Rudna. W: Mater. Konf. Kom. Tek. KNG PAN: Problemy tektoniki Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego, cz. II wycieczki geologiczne: 24-29. CUPRUM, Wrocław.
• CIEŚLA E., GIENTKA D., PETECKI Z., STANISZEWSKA B., TWAROGOWSKI J., WYBRANIEC S., ŻÓŁTOWSKI Z., 1997 - Kompleksowa interpretacja grawimetryczno-magnetyczna Polski Zachodniej. CAG Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• CWOJDZIŃSKI S., MŁYNARSKI S., DZIEWIŃSKA L., JÓŻWIAK W., ZIENTARA P., BAZIUK T., 1995 - GB-2A - pierwszy sejsmiczny profil głębokich badań refleksyjnych (GBS) na Dolnym Śląsku. Prz. Geol., 43: 727-738.
• DADLEZ R., JAROSZEWSKI W., 1994 - Tektonika. PWN, Warszawa.
• DĄBROWSKI A., 1980 - System rowów trzeciorzędowych w obrazie grawimetrycznym. Prz. Geol., 28, 3: 169-172.
• DUMICZ M., DON J., 1977 - Analiza strukturalna monokliny przedsudeckiej w rejonie Polkowic. Acta Univ Wratisl., 378, Pr. Geol.-Miner., 6: 279-302.
• FISZER J., MARKIEWICZ A., KALISZ M., CZMIEL J., NIEDBAŁ M., MICHALAK J., 2004 - Badania modelowe zmian hydrodynamicznych w podwęglowym poziomie wodonośnym, powstałych w wyniku uszczelniania poziomu wodonośnego dolomitów złożowych w rejonie Po1kowice Zachodnie, w celu określenia ich wpływu na wzrost zagrożeń wodnych w pozostałych rejonach O/ZG Polkowice–Sieroszowice i O/ZG Lubin. Arch. CBPM CUPRUM Sp. z o.o, CBR, Wrocław.
• GĄSIOR K., 1990 Uskok Biedrzychowa w kopalni Polkowice. W: Mater. Konf. Kom. Tek. KNG PAN: Problemy tektoniki Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego, cz. II wycieczki geologiczne: 9-15. CUPRUM, Wrocław.
• GŁOWACKI Z., MACHOŃ T., PIOTROWSKI S., 1986 Analiza tektoniczna obszaru górniczego "Sieroszowice". Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• GRANICZNY M., DOKTÓR S., KUCHARSKI R., 1991 - Budowa geologiczna strefy waryscydów w podłożu monokliny przedsudeckiej dla określenia perspektyw ropo-gazonośności. Mapy korelacyjne teledetekcyjno-geofizyczne. CAG Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• GUTERCH A., MATERZOK R., PAJCHEL J., PERCHUĆ E., 1975 - Sejsmiczna struktura skorupy ziemskiej wzdłuż VII profilu międzynarodowego w świetle badań głębokich sondowań sejsmicznych. Prz. Geol., 23: 153-163.
• JAMRÓZ J., MARKIEWICZ A., 2007 - Stan rozpoznania złoża najstarszej soli kamiennej „Kazimierzów" w O.G. „Sieroszowice I" (kopalnia „Polkowice–Sieroszowice"). W: Geologiczne, gospodarcze i społeczne znaczenie odkrycia złoża rud miedzi. Mater. Konf., Lubin, 2007.
• JAROSZ J., 1970 - Mineralizacja piaskowców białego spągowca. Arch. Zakład Doświadczalny przy KGHM (Stacja Badawczo-Doświadczalna Geologii), Lubin.
• JAROSZ J., 1974 - Mineralizacja kruszcowa i jej zależność od litologii w strefach występowania węglanów organogenicznych. Arch. Zakład Doświadczalny CUPRUM przy KGHM, Lubin.
• JAROSZ J., 1982 - Charakterystyka chemiczno-mineralogiczna rudy łupkowej oraz bilans zawartych w niej metali. Arch. Zakład Doświadczalny (Wydział Chemii i Inżynierii Materiałowej) przy KGHM, Lubin.
• JAROSZ J., JANIK G., 1980 - Charakterystyka mineralizacji kruszcowej skał w kopalni „Sieroszowice". Arch. Zakład Doświadczalny CUPRUM (Wydział Przeróbki Mechanicznej i Chemii), Lubin.
• KACZMAREK W., 2006 - Zróżnicowanie mineralizacji miedziowej a wykształcenie litologiczne białego spągowca w kopalniach LGOM (niepublikowane). Arch. UWr, Wrocław.
• KIJEWSKI P., KASZPER J., 1973 Tekstury stylolitowe w cechsztyńskich skałach węglanowych poziomu Wl monokliny przedsudeckiej. Kwart. Geol., 17, 3: 497-506.
• KIJEWSKI P., SALSKI W., 1978 Cechsztyńska sól kamienna cyklotemu Z1 w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej. Geol. Sudetica,l3, 1: 97-134.
• KŁAPCIŃSKI J., KONSTANTYNOWICZ E., SALSKI W., KIENIG E., PREIDL M., DUBIŃSKI K., DROZDOWSKI S., 1984 - Atlas obszaru miedzionośnego (monoklina przedsudecka). Wyd. Śląsk, Katowice.
• KOBLAŃSKI A., 1996 - Budowa geologiczna podłoża monokliny w ujęciu geofizycznym. W: Monografia KGHM Polska Miedź S.A. (red. A. Piestrzyński): 109-114, Lubin.
• KONSTANTI'NOWICZ E. red., 1971 - Geologia złóż rud miedzi i przejawów miedzionośnych w Polsce. W: Monografia przemysłu miedziowego w Polsce: 27-28. Wyd. Geol., Warszawa.
• KONSTANTYNOWICZ E., TOMASZEWSKI J., ZIMNY W., 1963 Złoże rud miedzi strefy przedsudeckiej. Wyd. Śląsk, Katowice.
• KOSAKOWSKI P., MARKIEWICZ A., KOTARBA M., WIĘCŁAW D., 2007 Wiek mineralizacji kruszcowej w analizie dojrzałości materii organicznej łupku miedzionośnego i jego powiązania z tektoniką południową części monokliny przedsudeckiej. Biul. Państw. Tow. Geol., 423: 139-150.
• KOSOBUDZKA I., PAPROCKI A., 1995 Dokumentacja interpretacji półszczegółowego zdjęcia magnetycznego DeltaT temat: Polska Zachodnia ze szczególnym uwzględnieniem północnego skłonu wyniesienia Wolsztyńskiego. Arch. Przeds. Badań Geof., Warszawa.
• KRASOŃ J., SOKOŁOWSKI J., 1966 - Mapa geologiczna Sudetów i obszaru przedsudeckiego, 1:500 000. Inst. Geol., Warszawa.
• MALTMAN A.J., 1987 Shear zones in argillaceous sediments - an experimental study. W: Deformation of sediments and sedimentary rock (red. M.E. Jones, R.M.F. Preston). Geol. Soc. London Spec. Publs., 29: 77-87.
• MALTMAN A.J., 1988 - The importance of shear zones in naturally deformed wet sediments. Tectonophysics,145: 163-175.
• MALTMAN A.J., 1994 - Prelithification deformation. W: Continental deformation (red. P.L. Hancock): 143-157. Pergamon Press.
• MARKIEWICZ A., 1989 Budowa strukturalno-tektoniczna południowej części kopalni Lubin ze szczególnym uwzględnieniem stref zawodnionych. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., 1990 - Strefa uskoku Głównego Lubina w kopalni Lubin. W: Mater. Konf. Kom. Tek. KNG PAN: Problemy tektoniki Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (red. J. Oberc), cz. I: 46-54. CUPRUM, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., 1995 - Halotektonika soli cechsztyńskich w strefie dyslokacyjnej Środkowej Odry, a zaburzenia glacitektoniczne we Wzgórzach Dalkowskich. W: Mater. VIII Symp. Glacitekt: 175-192. Wyd. WSI, Zielona Góra.
• MARKIEWICZ A., 1999 - Neotektoniczne założenia kopalnych rynien czwartorzędowych Środkowego Nadodrza (SW Polska). Prz. Geol., 47, 9: 825-830.
• MARKIEWICZ A., 2002 - Ewolucja poglądów na temat tektoniki południowej części monokliny przedsudeckiej (rejon LGOM). Seminarium Geologiczne „45 rocznica odkrycia złóż rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej", Lubin, 22 marzec 2002 r. (niepublikowane).
• MARKIEWICZ A., 2003 - Tektonika cechsztyńskiej soli kamiennej w LGOM i jej znaczenie dla działalności gospodarczej (niepublikowane). Arch. AGH, Kraków.
• MARKIEWICZ A., 2004 Morphotectonics of the Odra valley between Chobienia and Nowa Sól (Middle Odra Region). W: Mater. Konf. Geologiczne i środowiskowe problemy gospodarowania i ochrony doliny górnej i środkowej Odry: 25-32. Wrocław, 18-19.11.2004. Państ. Inst. Geol., Wrocław.
• MARKIEWICZ A., 2006a Reactivation of thin-skinned of the south-western Polish depression and its influence on formation of the Silesian ridge. Materiały projektu UE MELA Cedynia, 28-30 sierpień 2006: 51-56. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MARKIEWICZ A., 2006b Rola reaktywacji naskórkowej struktury niżu SW Polski w powstaniu Wału Śląskiego. W: Mater. XIII Konf. „Stratygrafia plejstocenu Polski" pt.: „Plejstocen południowej Warmii na tle struktur podłoża": 101-103, Maróz, 2-8 września 2006. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• MARKIEWICZ A., 2007a Budowa geologiczna obszaru złożowego kopalń rud miedzi KGHM PM S.A. W: Zmienność wskaźników hydrochemicznych wód drenażowych w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. (red. A. Markiewicz): 2-15. Arch. KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., 2007b - Geologiczne uwarunkowania chemizmu wód podziemnych kopalń rud miedzi KGHM PM S.A. W Zmienność wskaźników hydrochemicznych wód drenażowych w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. (red. A. Markiewicz): 43-50. Arch. KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., 2007c - Naskórkowa struktura południowej części monokliny przedsudeckiej a zagospodarowanie utworów najstarszej soli kamiennej (Nal). Kwart. Gosp. Sur. Miner., 23, zesz. spec., 1: 35-49. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• MARKIEWICZ A., ALEKSANDROWSKI P., CZARNECKA K., DOKTÓR S., GRANICZNY M., 1995 - Tektonika a rozkład naprężeń pierwotnych i wtórnych w obszarze ZG „Rudna". Arch. CBPM CUPRUM, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., CZMIEL J., MŻYK S., 1997 - Interpretacja strukturalno-tektoniczna zaburzeń glacitektonicznych osadów ilastych w rejonie składowiska „Żelazny Most". Arch. CBPM CUPRUM, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., DMYSZEWICZ K., 2006 - Participation of salt Nal during forming copper mineralization on the Foresudetic Monocline (SW Poland). W: Mater. Symp. Polska Mineralogia w 100-nąrocznicę urodzin profesora Andrzeja Bolewskiego. Kwart. Gosp. Sur Miner, 22, zesz. spec., 3: 123-133. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• MARKIEWICZ A., FARBISZ J., CYGAN S., 2005a - Badania strukturalne pokrywy permsko-mezozoicznej w trakcie zgłębiania szybu R-XI, w celu wskazania zagrożeń wodnych i geotechnicznych. Etap II: Budowa geologiczna kompleksu permskiego. Arch. CBPM CUPRUM sp. z o.a CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KALISZ M., CYGAN S., KLIMKIEWICZ A., ZACZEK S., 2006a - Geologiczno-górnicze warunki eksploatacji złoża rud miedzi w południowej części obszarów górniczych „Lubin" i„Polkowice" wraz z okresową ich oceną. Etap III. Arch. KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KALISZ M., FARBISZ J., MICHALAK J., 2004 - Badania strukturalne pokrywy permsko-mezozoicznej w trakcie zgłębiania szybu R-XI, w celu wskazania zagrożeń wodnych i geotechnicznych. Etap I: Budowa geologiczna kompleksu kenozoicznego i mezozoicznego. Arch. CBPM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KALISZ M., FARBISZ J., ZACZEK S., DMYSZEWICZ K., 2006b - Badania strukturalne pokrywy permsko-mezozoicznej w trakcie zgłębiania szybu R-XI, w celu wskazania zagrożeń wodnych i geotechnicznych. Etap III: Model budowy geologicznej rejonu Grodowca. Arch. KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KALISZ M., KIJEWSKI P., KISIELEWICZ Z., CZMIEL J., WAŚNIOWSKI B., PIÓREWICZ R., 2001- Geologiczno-górnicze warunki eksploatacji złoża rud miedzi w południowej części obszarów górniczych „Lubin" i„Polkowice" wraz z okresową ich oceną. Arch. CBPM CUPRUM sp. z o.o., Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KALISZ M., KRZYWIEC P., WRÓBEL G., FARBISZ J., ZACZEK S., DMYSZEWICZ K., 2005b - Określenie budowy tektonicznej pokrywy permsko-mezozoicznej i piętra kenozoicznego w rejonie projektowanego szybu SW-4 w celu wskazania zagrożeń wodnych i geotechnicznych. Arch. KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KALISZ M:, WAŚNIOWSKI B., PIÓREWICZ R., 2003 - Geologiczno-górnicze warunki eksploatacji złoża rud miedzi w południowej części obszarów górniczych „Lubin" i„Polkowice" wraz z okresową ich oceną. Etap II. Arch. CBPM CUPRUM sp. z o.o., Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KRAIŃSKI A., 2002 - Neotektoniczna reaktywacja struktur halotektonicznych a zaburzenia glacitektoniczne w strefach marginalnych zlodowaceń plejstoceńskich na przykładzie wzgórz Dalkowskich (SW Polska). W: Mater. IX Symp. Glacitektoniki. Zesz. Nauk. Uniw Zielonogórskiego, 129, Budownictwo, 37: 123-142.
• MARKIEWICZ A., KRZYWIEC P., SZAROWSKI W., 2005c - Ocena warunków stropowych w obszarze podkenozoicznych wychodni utworów cechsztyńskich SW rejonu O.G. „Lubin I" na podstawie wyników nowych badań geofizycznych. W Materiały Zimowej Szkoły Mechaniki Górotworu i Geoinżynierii. Pr. Nauk. Inst. Geotech. Hydrotech. PWr, 75, Konferencje 41: 375-388. Wrocław.
• MARKIEWICZ A., KUBIAK J., SZAROWSKI W., 2007b - Stan rozpoznania tektoniki, erozji i wietrzenia utworów permsko-mezozoicznych w południowej strefie złożowej kopalń rud miedzi KGHM P.M. S.A. (monoklina przedsudecka). W: Geologiczne, gospodarcze i społeczne znaczenie odkrycia złoża rud miedzi. Mater. Konf., Lubin, 2007.
• MARKIEWICZ A., MANTKE M., 1990 - Sprawozdanie z badań geologicznych w trakcie zgłębiania szybu SG 1. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., PIOTROWSKI A., 1999 - Wpływ tektoniki soli cechsztyńskich na współczesną morfologię Środkowego i Dolnego Nadodrza. Prz. Geol., 47: 937-941.
• MARKIEWICZ A., SUCHAN J., TOMANIK R., 2007c - Zuskokowanie spągowej partii utworów cechsztyńskich w kopalni „Rudna". W: Geologiczne, gospodarcze i społeczne znaczenie odkrycia złoża rud miedzi. Mater. Konf., Lubin, 2007.
• MARKIEWICZ A., SZAROWSKI W., 1990 Zjawiska tektoniczne w południowej części kopalni Lubin. W: Mater. Konf. Kom. Tek. KNG PAN: Problemy tektoniki Legnicko-Glogowskiego Okręgu Miedziowego, cz. II wycieczki geologiczne: 4-8. CUPRUM, Wrocław.
• MARKIEWICZ A., WINNICKI J., 2007a - Strefa głębokich zaburzeń glacitektonicznych wschodniej części Wzgórz Dalkowskich na tle naskórkowej struktury monokliny przedsudeckiej. W: Mater. X Symp. Glacitektoniki. Zesz. Nauk. Unii.: Zielonogórskiego, 134: 133-152.
• MARKIEWICZ A., WINNICKI J., 2007b - Budowa geologiczna rejonu składowiska Żelazny Most (wschodnia część Wzgórz Dalkowskich). W: Geologiczne, gospodarcze i społeczne znaczenie odkrycia złoża rud miedzi. Mater. Konf., Lubin, 2007.
• MARKIEWICZ A., ZACZEK S., KUBIAK J., SZAROWSKI W., 2007a - Stan rozpoznania warunków stropowych południowej strefy złożowej KGHM P.M. S.A. w aspekcie prowadzonej eksploatacji. W: Materiały XVI Szkoły Eksploatacji Podziemnej: 743-758. Szczyrk, 19-23 luty 2007 r. Sym. I Konfer., nr 69. IGSMiE PAN, Kraków.
• MARKIEWICZ A., ŻELAŹNIEWICZ A., 1990 - Wewnętrzna tektonika pokładu soli kamiennej dla potrzeb stateczności wyrobisk górniczych i mechaniki górotworu. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• NICOLAS A., 1987 - Principles of rock deformation. D. Reidel Publishing Company, Dordrecht.
• OBERC J., 1967 - Budowa tektoniczna terenów XL Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego (w Zgorzelcu). Prz. Geol., 15, 6: 253-261.
• OBERC J., 1972 - Sudety i obszary przyległe. W: Budowa geologiczna Polski, 4, Tektonika, cz. 2: 258-268. Inst. Geol., Warszawa.
• OBERC J., 1987 - Rola bloków litosfery i ruchy przesuwcze w przedmolasowym rozwoju waryscydów na brzegach Masywu Czeskiego. Prz. Geol., 35, 6: 290-299.
• OBERC J., 1990 - Monoklina przedsudecka i jej tło geologiczne. W: Mater. Konf. Kom. Tek. KNG PAN: Problemy tektoniki Legnicko-Glogowskiego Okręgu Miedziowego (red. J. Oberc), cz. 1: 7-14. CUPRUM, Wrocław.
• OBERC J., SALSKI W., 1968 Fałdy i spękania w skałach dolnocechsztyńskich na obszarze szybu wschodniego kopalni Lubin. Kwart. Geol.,12, 3: 519-536.
• OLEJNIK H., 1990 - Stosunek anhydrytu werry do białego spągowca w kopalni Sieroszowice. W: Mater. Konf. Kom. Tek. KNG PAN: Problemy tektoniki Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego, cz. II - wycieczki geologiczne: 29–32. CUPRUM, Wrocław.
• PODEMSKI M., 1973 - Sedymentacja cechsztyńska zachodniej części monokliny przedsudeckiej na przykładzie okolic Nowej Soli. Pr Inst. Geol., 71.
• PREIDL M., 1967 - Budowa tektoniczna obszaru Lubina i Sieroszowic. Prz. Geol., 15, 6: 265-267.
• RAMSAY J.G., HUBER M.I., 1997 - The techniques of modern structural geology, 2. Folds and fractures. Academic Press Limited, London.
• SALSKI W., 1975 - Tektonika okolic Lubina. Biul. Inst. Geol., 287: 61-198.
• SALSKI W., 1977 - Rozwój tektoniczny obszaru miedzionośnego monokliny przedsudeckiej. Rocz. Pol Tow. Geol., 47, 1: 27-48.
• SALSKI W., 1996 - Tektonika złoża. W: Monografia KGHM Polska Miedź S.A. (red. A. Piestrzyński): 141-155. Lublin.
• SCHMID S.M., HANDY M.R., 1991 - Towards a genetic: classification of fault rocks: geological usage and tectonophysical implications, controversies in modern geology: 339-361. Academic Press.
• SIBSON RH., MOORE J.McM., RANKIN A.H., 1975 - Seismic pumping - a hydrothermal fluid transport mechanism. J. Geol. Soc. London, 131: 653-659.
• SOKOŁOWSKI J.,1967 - Charakterystyka geologiczna i strukturalna obszaru przedsudeckiego. Geol. Sudetica, 3: 297-367.
• SOKOŁOWSKI J., 1974 - Obszar przedsudecki. W: Budowa geologiczna Polski, 4, Tektonika, cz. 1, Niż Polski (red. W. Pożaryski): 375-394. Inst. Geol., Warszawa.
• SZYBIST A., 1976 - Złoże soli kamiennej w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym. Prz. Geol., 24, 10: 572-576.
• ŚLIWIŃSKI W., 2000 - Rozwój mineralizacji miedziowej w utworach permu monokliny przedsudeckiej - uwarunkowania sedymentacyjno-diagenetyczne. Pr. Geol.-Miner., 68, Acta Univer Wratisl., 2197: 7-36. UWr., Wrocław.
• TOKARSKI A., 1958 - Poszukiwawcze zadania wiercenia Mogilno 1. Nafta, 14, 1. Katowice.
• TOMASZEWSKI J., 1963a - Budowa geologiczna obszaru między Lubinem a Sieroszowicami (Dolny Śląsk) (niepublikowane). Arch. UWr., Wrocław.
• TOMASZEWSKI J., 1963b - Tektonika brzeżnej części monokliny przedsudeckiej. Rudy Met. Nieżel., 8, 2: 207-210.
• WAŚNIOWSKI B., MARKIEWICZ A., 2007 Skład chemiczny wód podziemnych kopalń rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej. W: Geologiczne, gospodarcze i społeczne znaczenie odkrycia złoża rud miedzi. Mater. Konf, Lubin, 2007.
• WYŻYKOWSKI J., 1961- Północno-zachodni zasięg krystaliniku bloku przedsudeckiego i możliwości poszukiwań cechsztyńskich rud miedzi w tym rejonie. Prz. Geol., 9, 4: 182-186.
• ZALESKA-KUCZMIERCZYK M., JAROSZ J., TOMASZEWSKA A., STACHOWICZ S., 1978 - Zagadnienie zaniku bilansowego okruszcowania miedzią w strefie występowania piaskowca anhydrytowego w kop. Polkowice. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• ZALESKA M., JAROSZ J., TOMASZEWSKA A., 1976 - Rozprzestrzenienie okruszcowania w białych piaskowcach na tle ich mikrofacjalnego rozwoju. Arch. ZBiPM CUPRUM, Wrocław.
• ŻELAŹNIEWICZ A., MARKIEWICZ A., 1991 - Struktury ekstensyjne w cechsztyńskich ewaporatach monokliny przedsudeckiej a strefa tektoniczna Odry. Prz. Geol., 39, 10: 463–471.