Mikroorganizmy w glebach - ich rola i znaczenie

• Autorzy: Badura L.

Warianty tytułu

EN

The microorganisms in the soils - their role and significance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Mimo że rozwój nauki o współzależnościach pomiędzy ożywionymi i nieożywionymi elementami środowiska nastąpił na początku XX wieku, dziś stają przed tą dziedziną wiedzy bardzo poważne wyzwania. Dotyczą one odpowiedzi na pytanie, czym jest ekosystem i jakie nim rządzą prawa. Jaką rolę w tych układach pełnią abiotyczne elementy środowiska, w tym określone związki chemiczne, wydzieliny korzeniowe czy nadto wtórne metabolity mikroorganizmów? Pytania dotyczą także roli, jaką pełnią w ekosystemach mikroorganizmy, i to zarówno destruenci, jak i symbionty tworzące z roślinami złożone układy ryzosfery i mikoryzy. Czy w tych układach można mówić tylko o przypadkowości zasiedlania, czy też powinno się mówić o określonych, ściśle ze sobą współpracujących zespołach (community). Jeżeli mówi się o zespołach, warto zadać pytanie, czy tworzą je gatunki, czy też określone populacje. Innymi słowy, czy bioróżnorodność należy rozumieć jako różnorodność gatunkową, czy populacyjną i czy dane populacje genetycznie są przystosowane do danych współzależnych elementów ekosystemów. Od odpowiedzi na te pytania będą zależne nasze próby odbudowy, zakończonej sukcesem, zniszczonego przez człowieka środowiska przyrodniczego.

EN

Although the knowledge about interactions between biotic and abiotic factors of the environment appeared at the beginning of XX century, as a matter of fact the understanding of precise nature of these interactions is a challenge for soil ecologists. It concerns the question of what an ecosystem is and the rules governing it. It is important to know what role in the environment is played by abiotic factors including root exudates and microbial secondary metabolites. What is role of microorganisms in ecosystems, both the destruents as well as symbionts that together with plant roots form complex structure of mycorrhiza and rhizosphere? Can these interactions be attributed to accidental colonization by microorganisms, or are these the effect of interactions between soil microbial community and plants? If microorganisms and plants form specific communities are there formed by individual species of bacteria or populations? In other words, can biodiversity be seen as the diversity of species or population and if the populations are genetically adapted to given elements of the ecosystems The answers to above questions help us to successful remediate of the environment destroyed by human activities.

Słowa kluczowe

PL

mikroorganizmy

EN

microorganisms

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 9, z. 2
• Strony: 147--158
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys.

Twórcy

autor

Badura L.

• Emerytowany profesor Uniwersytetu Śląskiego,

Bibliografia

• [1] Badura L.: Mikroorganizmy w ekosystemach lądowych, [w:] Barabasz W (red ) Aktywność drobnoustrojów w różnych środowiskach, Kraków, Drukpol
• [2] Badura L.: Polityka ekologiczna - szanse i zagrożenia. Chemia - Dydaktyka - Ekologia - Metrologia, IV (1-2), 1999, 7-12
• [3] Francis A.J., Dodge C.J.: Influence of complex structure on biodegradation of iron- citrate complex. Appl. Environ. Microbiol., 59 (1), 1993,109-113
• [4] Haeckel E.: Über Entwicklungsgang und Aufgabe der Zoologie. Jenaische Z., 5, 1869,353-370
• [5] Heijden M.G.A. van, Sanders I.R.: Mycorrhizal Ecology. New York, Berlin, Heidlberg, Springer-Verlag 2002
• [6] Huang B.M., Bollag J.M., Senesi M.: Interaction Between Soil Particles and Microorganisms. New York, J. Wiley & Sons 2002
• [7] Hunter-Cevera J.C.: The value of microbial diversity. Curr. Opin. Microbiol., 1, 1998, 278-285
• [8] Krupa P.: Związani na śmierć i życie, czyli mikoryza drzew. Katowice, Centrum Studiów nad Człowiekiem i Środowiskiem, Uniwersytet Śląski 2001, 223-233
• [9] Kurek E., Kobus J.: Korzystne i szkodliwe oddziaływania mikroflory na wzrost i rozwój roślin. Post. Mikrobiol., 29 (1-2), 1990,103-123
• [10] Lynch J.M.: The Rhizisphere. New York, J. Wiley & Sons, Chichester 1990
• [11] Odum E.P.: Fundamentals of Ecology. Philadelphia, Saunders 1953
• [12] Przestalski S.: Wpływ skażeń ołowiem na żywe organizmy. Kraków, Polska Akademia Umiejętności, Prace Kom. Zagrożeń Cywilizacyjnych, t. 3, 2000, 19-34
• [13] Skiba S.: Gleba w środowisku przyrodniczym, [w:] Barabasz W. (red.), Aktywność drobnoustrojów w różnych środowiskach, Kraków, Drukpol 2002, 157-181
• [14] Smyk В.: Zagrożenia ekotoksykologiczne środowiska przyrodniczego i zdrowia ludzkiego (nitrozoaminy, mikotoksyny oraz pestycydy). Kraków, Politechnika Krakowska 1994
• [15] Strzelczyk E.: Znaczenie bakteryjnych endofitów dla roślin, [w:] Barabasz W. (red.), Aktywność drobnoustrojów w różnych środowiskach, Kraków, Drukpol 2002,171-181
• [16] Tansley A.G. The use and abuse of vegetation concepts and terms. Ecol., 16,1935, 284-307
• [17] Tate III R.L.: Soil Microbiology. New York, Willey & Sons 1995
• [18] Tomaszewski J.: Nauka o glebie. Warszawa, PWRiL 1964
• [19] Trevors J.T.: Bacterial biodiversity in soil with an emphasis on chemically - contaminated soil. Water, Air and Soil Pollution, 101,1998,45-67
• [20] Vilich V., Sikora R.A.: Diversity in soilborne microbial communities plants, [w:] Boland G.J., Kuykendall L.D., (Eds), Microbe Interaction and Biological Control, New York, Bassel, Marcel Dekker Inc. 1998
• [21] Winogradski S.: Mikrobiologia gleby. Warszawa, PWRiL 1953
• [22] Wójcik-Wojtkowiak D., Politycka В., Weyman-Kaczmarkowa W.: Allelopatia. Poznań, Akademia Rolnicza 1998