Możliwości i ograniczenia w stosowaniu próbek z odsłonięć powierzchniowych do charakterystyki geochemicznej skał macierzystych

• Autorzy: Matyasik I. , Słoczyński T.

Warianty tytułu

EN

Possibilities and limitations of using outcrop samples for geochemical evaluation of source rocks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono na bazie dużej populacji próbek, iż odpowiednio pobrane próbki z odsłonięć powierzchniowych mogą być reprezentatywne dla danych wydzieleń stratygraficznych. Jest to bardzo istotne, ponieważ w wielu przypadkach brak próbek wgłębnych z odwiertów i wówczas dla pełnej charakterystyki basenu sedymentacyjnego musimy posiłkować się próbkami powierzchniowymi. W takim przypadku, w pierwszym rzędzie istotne jest prawidłowe umiejscowienie próbek w pozycji stratygraficznej i określenie wieku. Próbki takie poddawane są standardowym analizom geochemicznym, takim jak piroliza Rock-Eval, ekstrakcja bituminów i analiza biomarkerów. Przy interpretacji wyników badań należy postępować bardzo ostrożnie, zwłaszcza jeżeli chodzi o określenie stopnia dojrzałości termicznej. Próbowano wytypować te parametry, które będą w najmniejszym stopniu podatne na wpływy czynników zewnętrznych. Dla oceny stopnia wpływu czynników zewnętrznych, na jakość uzyskanych wyników, próbowano skorelować je z wynikami otrzymanymi dla próbek wgłębnych z odwiertów. Dzięki tej pracy stwierdzono celowość prowadzenia badań z wykorzystaniem próbek powierzchniowych, jeżeli będą one odpowiednio pobierane i oceniony zostanie wpływ czynników zewnętrznych na skład molekularny wytypowanych grup związków.

EN

For collection samples from outcrops were conducted geochemical investigations: Rock-Eval, bitumen extractions, GC and GCMS. First of all was determined age of samples and stratigraphical position. In geochemical interpretation of results special attention was focused on maturation parameters. Were compared results obtained from analysis of rock samples from wells with analysis results of outcrops. Was evaluated impact weathering effect on geochemical parameters. These investigations were showed that samples from outcrops (properly collected) could be used for geochemical researches.

Słowa kluczowe

PL

skały macierzyste; charakterystyka geochemiczna

EN

source rocks; geochemical evaluation

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 63, nr 6
• Strony: 371--387
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Matyasik I.

autor

Słoczyński T.

• Instytut Nafty i Gazu w Krakowie

Bibliografia

• [1] Bessereau G., Roure F., Kotarba M., Kuśmierek J., Strzetelski W.: Structure and Hydrocarbon habitat of the Polish Carpathians. In: Ziegler P.A., Horvath F, Peri-Tethys Memoir 2; Structure and Prospects of Alpine Basins and Forelands, 343-373, 1996.
• [2] Bordenave M.L.: Applied Petroleum Geochemistry. Editions Technip 1993
• [3] Brooks J., Welte D.: Advances in Petroleum Geochemistry, Academic Press London 1984.
• [4] Burns K.A., Codi S., Pratt C. and Duke N.C.: Weathering of hydrocarbons in mangrove sediments: testing the effects of using dispersants to treat oil spills. Organic Geochemistry, 30: 1273-1286, Burns. 1999.
• [5] Chang S.B., Berner R.A.: Coal weathering and the geochemical carbon cycle. Geochim. Cosmochim. Acta, v. 63, p. 3301-3310, 1999.
• [6] Daling P.S., Faksness L.G., Asger B: Hansen, Scott. A. Stout: Improved and standarised methodology for oil spill fingerprinting. www. kustbevakningen. se/ra/ratj anst/samplingcourse/pdf/41ab.pdf.
• [7] Kotarba M.: Geneza gazu ziemnego i potencjał węglowodorowy utworów fliszowych w profilu odwiertu Kuźmina-1. Karpacka Konferencja Naukowa. Przemysł naftowy i nauka - razem w XXI wiek. Raba Niżna, maj 1999, s. 123-132, 1999.
• [8] Kotarba, M., Kosakowski, P., Więcław, D., Kowalski, A.: Potencjał węglowodorowy skał macierzystych jednostki skolskiej Karpat fliszowych. Karpacka Konferencja Naukowa. Przemysł naftowy i nauka - razem w XXI wiek. Raba Niżna, maj 1999, s. 143-152.
• [9] Kruczek J. (Praca zbiorowa): Kompleksowe opracowanie prognoz dalszych poszukiwań naftowych w Karpatach. Badania geochemiczne celem określenia racjonalnych kierunków poszukiwań w rejonie depresji strzyżowskiej. Praca naukowo-badawcza IGNiG, streszcz. Biul. Inf. IGNiG nr 2, s. 5-14, 1986a.
• [10] Kruczek J. (Praca zbiorowa): Program poszukiwań fałdów wgłębnych w Karpatach w oparciu o wyniki super-głębokiego wiercenia Kuźmina-1. Praca naukowo-badawcza IGNiG, Kraków 1988.
• [11] Kruczek J. (Praca zbiorowa): Ocena zasobów prognostycznych polskich Karpat fliszowych na tle budowy geologicznej i potencjału węglowodorowego karpackich jednostek strukturalnych. Prace IGNiG, Arch. IGNiG, PGNiG Warszawa 1996.
• [12] Kuśmierek J. (Praca zbiorowa): Ewolucja a ropogazonośność Karpat Polskich. Interpretacja zintegrowanych modelowań systemu naftowego wschodniej części jednostek allochtonicznych. Prace Geologiczne PAN nr 138, 1995.
• [13] Kuśmierek J.: Zastosowanie zintegrowanych modeli geodynamicznych i petrofizycznych dla prognozowania potencjału naftowego. Proj. cel. 1025/C.S 6-9/94, wykonany dla PGNiG Warszawa 1996.
• [14] Matyasik I.: Badania geochemiczne warstw menilitowych, inoceramowych i spaskich jednostki skolskiej fliszu karpackiego. Nafta-Gaz, nr 6, 1994.
• [15] Matyasik I., Kupisz L.: Geochemiczno-geologiczne uwarunkowania akumulacji węglowodorów w łupkach menilitowych południowej części depresji strzyżowskiej. Symp. Geol. Geoch., Janowice 96, Wyd. IGNiG, s. 179-198, 1996a.
• [16] Matyasik I., Kupisz L.: Geologiczno-geochemiczne uwarunkowania generacyjne warstw menilitowych depresji strzyżowskiej. Nafta-Gaz, nr 11, s. 469-479, 1996b.
• [17] Matyasik I.: Geochemiczne uwarunkowania generacji i ekspulsji węglowodorów fliszu karpackiego. Karpacka Konferencja Naukowa. Przemysł naftowy i nauka - razem w XXI wiek. Raba Niżna, maj 1999, s. 133-136, 1999.
• [18] Matyasik I., Steczko A.: Zastosowanie GCMS dla wyjaśnienia stopnia dojrzałości substancji organicznej. Karpacka Konferencja Naukowa. Przemysł naftowy i nauka - razem w XXI wiek Raba Niżna, maj 1999, s. 49-50, 1999.
• [19] Matyasik I., et al.: Hydrocarbon potential of the Menilite formation in the Carpathian tectonic windows and their relationship with oils accumulated in the Gorlice-Krosno area. Arch. INiG, Kraków, 2001.
• [20] Matyasik I., et al.: Potencjał węglowodorowy jednostki skolskiej polskich Karpat fliszowych. Prace INiG 2006.
• [21] Peters, K.E. and Moldowan J.M.: Effects of source, thermal maturity and biodegradation on the distribution and isomerisation of homohopanes in petroleum. Organic Geochemistry, vol. 17, p. 47-61, 1991
• [22] Petsch, S.T., Berner, R.A., Eglinton, T. I.: A field study of the chemical weathering of ancient sedimentary organic matter. Organic Geochemistry, v. 31, p. 475-487, 2000.
• [23] Philp R.P., Junhong Chen, Alfredo Galvez-Sinibaldi, Huaida Wang and Jonathan D. Allen.: Effects of Weathering and Maturity on the Geochemical Characteristics of the Woodford Shale. Oklahoma Geological Survey Cicular, 93, 1992.
• [24] Tissot B. P., Welte D.H.: Petroleum Formation and Occurrence. 1978.