Wykorzystanie metod numerycznych do prognozowania procesu oczyszczania wód podziemnych z DCP

• Autorzy: Macuda J. , Nagy S. , Zawisza L.

Warianty tytułu

EN

Use of numerical methods for predicting the process of cleaning groundwaters with DCP

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dla zwiększenia bezpieczeństwa użytkowania gazu ziemnego w przemyśle i gospodarce komunalnej wprowadza się do niego odorant w celu nadania mu charakterystycznej woni. Umożliwia to szybkie i łatwe wykrycie ewentualnych nieszczelności występujących w sieci rozdzielczej i urządzeniach grzewczych. Odorant najczęściej wprowadzany jest do gazu ziemnego poprzez instalację dozującą zainstalowaną w stacji redukcyjno-pomiarowej. Jednym z elementów tej instalacji jest zbiornik z odorantem, który w przypadku rozszczelnienia może być źródłem skażenia środowiska gruntowo-wodnego. W artykule przedstawiono wyniki badań geologicznych i hydrogeologicznych czwartorzędowego poziomu wodonośnego skażonego dwucyklopentadienem (DCP) w rejonie stacji redukcyjno-pomiarowej gazu. Dla ustalenia zasięgu rozprzestrzeniania się DCP w wodach podziemnych odwiercono dziewięć otworów monitoringowych, z których pobrano próbki gruntu i wody do badań laboratoryjnych. W każdym z otworów wykonano również pomiar głębokości zwierciadła wody oraz przeprowadzono badania współczynnika filtracji. Otrzymane wyniki posłużyły do wykonania mapy potencjometrycznej wód wgłębnych oraz mapy koncentracji w nich DCP. Wykonano również modelowanie warunków hydrogeologicznych czwartorzędowego poziomu wodonośnego przy wykorzystaniu programu Processing Modflow. Opracowany model posłużył do wykonania prognozy rozprzestrzeniania się DCP w środowisku gruntowo-wodnym oraz warunków jego remediacji.

EN

To increase the security level, natural gas is being odored with a specific scent both in industrial and in municipal practice. This enables quick and easy detection of leaks in the distribution network and heating systems. The odorant is most frequently introduced to the gas through a dosing installment from a reduction-gauge station. One of the elements of the station is a tank with odorant, which in the case of untightness can be a source of ground-water environmental pollution. The results of geological and hydrogeological analyses of the Quaternary aquifer polluted with a dicyclopentadiene (DCP) near the reduction-gauge station are presented in the paper. To establish the range of DCP propagation in groundwaters, nine monitoring wells were drilled, out of which water and soil samples were collected for laboratory analyses. In each of the wells, there were also made measurements of depth of water level and filtration coefficient. Based on the obtained results, potentiometric maps of groundwaters and maps of DCP concentration were made. Hydrogeological conditions of athe Quaternary aquifer was also analysed with the use of the Processing Modflow program. This model facilitated prediction of DCP propagation in water-soil environment and the conditions of its remediation.

Słowa kluczowe

PL

oczyszczanie wód podziemnych

EN

groundwaters cleaning

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 28, z. 4/2
• Strony: 161--172
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Macuda J.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Nagy S.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Zawisza L.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Badania wody z ujęcia S-1. IGNIG w Krakowie, sierpień 2003
• [2] Bear J., Verruijt A.: Modeling groundwater flow and pollution, Dordrecht, Holland, D. Reidel Publishing 1987
• [3] Domenico P.A., Schwartz F.W.: Physical and Chemical Hydrogeology. New York, John Wiley & Sons 1990
• [4] Franzman P., Robertson W., Zapia L., Davis G.: The role of microbial populations in the contaminent of aromatic hydrocarbons in the subsurface. Biodegradation, No. 13, 2003
• [5] Gelhar L.W., Collins M.A.: General analysis of longitudinal dispersion in nonuniform flow. Water Resour. Res., 7 (6), 1971, 1511-1521
• [6] Harbaugh A.W., McDonald M.G.: User's documentation for MODFLOW-96, an update to the U.S. Geological Survey modular finite-difference ground-water flow model, U.S. Geological Survey, Open-file Report 96-485, 1996
• [7] Hill M.C.: MODFLOW/ P - A computer program for estimating parameters of a transient, three-dimensional, groundwater flow model using nonlinear regression. U.S. Geological Survey, Open-file Report 91-484, 1992
• [8] Kleczkowski A. i in.: Ochrona wód podziemnych. Warszawa, Wydawnictwa Geologiczne 1984
• [9] Kołwzan B., Macuda J., Śliwka E., Surygała J.: Ocena biodegradowalności zanieczyszczeń naftowych w odpadach wiertniczych. Rocznik AGH Wiertnictwo Nafta Gaz, 2002
• [10] McDonald M.G., Harbaugh A.W.: MOD FLOW, A modular three-dimensional finite difference ground water flow model. U.S. Geological Survey, Open-file Report 83-875, Chapter Al, 1988
• [11] Macuda J., Zawisza L., Macuda Ł.: Ocena stanu środowiska gruntowo-wodnego w rejonie stacji redukcyjno-pomiarowej gazu. Kraków, EKO-KONCEPT 2003
• [12] Pazdro Z.: Hydrogeologia ogólna. Warszawa, Wydawnictwa Geologiczne 1977
• [13] Pelc M.: Zaopatrzenie w wodę wodociągu wiejskiego w Zabierzowie gm. Zabierzów, woj. krakowskie. Operat wodnoprawny na pobór wód podziemnych z utworów jurajskich ze studni S-1 w miejscowości Zabierzów. Zabierzów, 1996
• [14) Riser-Roberts E.: Remediation of Petroleum Contaminated Soils – Biological, Physical, and Chemical Processes. London, Lewis Publishers 1998
• [15] Zawisza L.: Hydrodynamic condition of hydrocarbon accumulation exemplified by the Carboniferous for mation in the Lublin Synelinorium, Poland. Society of Petroleum Engineers Journal Formation Evaluation, vol. 1, No. 3, 1986