Wykorzystanie metody Monte Carlo do analizy wrażliwości planów produkcji i sprzedaży węgla na zmiany zapotrzebowania

• Autorzy: Jabłońska-Firek B. , Fuksa D. , Duda J. T.

Warianty tytułu

EN

Utilization of the Monte Carlo method to analyze sensitivity of production and sales plans of coal to changes in demand

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zaprezentowana w artykule analiza wrażliwości jest oparta na metodzie Monte Carlo i obejmuje badania wpływu wahań losowych zapotrzebowania na efektywność kopalń i ich grup. Dla losowych wahań zapotrzebowania przyjęto rozkład normalny. Badania przeprowadzono w trzech wariantach: 1) przy przyjęciu wartości oczekiwanej i dyspersji według danych retrospektywnych, 2) według najbardziej prawdopodobnego błędu prognozy wynikającego z formuł predykcyjnych, 3) z uwzględnieniem skorelowanych zmian zapotrzebowania. Uzyskane wyniki przedstawiono w postaci histogramów wybranych mierników efektywności. Pozwalają one na: - urealnienie planów produkcyjnych, - zmniejszenie wrażliwości planów produkcji i sprzedaży węgla na błędy prognozy zapotrzebowania, - wspomaganie decyzji inwestycyjno-likwidacyjnych. Opracowana i zweryfikowana na realnych przykładach analiza wrażliwości może stanowić przydatny element racjonalizacji procesów decyzyjnych. Istotną jej zaletą jest krótki czas obliczeń i niewygórowane wymagania dotyczące sprzętu komputerowego. Pozwala to na jej wykorzystanie w pakietach wspomagania decyzji w górnictwie węgla kamiennego.

EN

The sensitivity analysis presented in this paper is based on the Monte Carlo method and it examines the effects of fluctuations in demand on the efficiency of mines. The fluctuations in demand are assumed to be normally distributed. The research was conducted in three variants: 1) with the assumption that expected value and dispersion are based on retrospective data; 2) with most probable prognosis error resulting from the prediction formulas; 3) with regard to correlation in changes in demand. Outcomes are presented in the form of histograms that reflect selected measurements of efficiency. They allow: - realization of production plans; - reduction in sensitivity of production and sales plans of coal to errors in demand prognosis; - support with investment and liquidation decisions. The analysis has been described and verified with real-life examples and it can be a contributing factor in the decision making processes. Its significant advantages are a short calculation time and simple computer equipment requirements. Due to these, the analysis can be used to support decision making in the coal mining industry.

Słowa kluczowe

PL

metoda Monte Carlo; produkcja węgla; sprzedaż węgla

EN

Monte Carlo method; coal production

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 28, z. 4/2
• Strony: 95--107
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Jabłońska-Firek B.

• Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Fuksa D.

• Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Duda J. T.

• Wydział Zarządzania, Akademia Górniczo Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Barnett V.: Elementy pobierania prób. Warszawa, PWN 1982
• [2] Bobrowski D.: Probabilistyka w zastosowaniach technicznych. Warszawa, WNT 1986
• [3] Brandt S.: Analiza danych. Metody statystyczne i obliczeniowe. Warszawa, PWN 1998
• [4] Fuksa D.: Analiza postoptymalna jako metoda racjonalizacji decyzji produkcyjnych w spółce węglowej. Kraków, AGH 2003 (paca doktorska)
• [5] Gnot S.: Estymacja komponentów wariancyjnych w modelach liniowych. Warszawa, WNT 1991
• [6] Goryl A., Jędrzejczyk Z.: Wprowadzenie do ekonometrii w przykładach i zadaniach. Warszawa, PWN 1996
• [7] Grabiński T.: Wydymus S., ZaliaśA.: Metody doboru zmiennych w modelach ekonometrycznych. Warszawa, PWN 1982
• [8] Grabiński T., Wydymus S., Zaliaś A.: Modele ekonometryczne w procesie prognozowania. Kraków, AE 1978
• [9] Rocki M.: Ekonometria praktyczna. Warszawa, SGH 2002
• [10] Sadowski W.: Teoria podejmowania decyzji. Warszawa, PWE 1976
• [11] Zieliński R.: Metody Monte Carlo. Warszawa, WNT 1974