Podstawy fotogrametrii satelitarnej w zakresie pozyskiwania i geometrycznego przetwarzania pojedynczych obrazów VHRS. Cz. 1

• Autorzy: Wolniewicz W.

Warianty tytułu

EN

Basics of satellite photogrammetry in the field of acquisition and geometric processing of individual VHRS image. Pt. 1

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wysokorozdzielcze obrazy satelitarne (popularnie zwane VHRS) coraz powszechniej są wykorzystywane jako alternatywne źródło aktualnych informacji o powierzchni Ziemi. Do niedawna informacja dostarczana z pułapu orbity satelitarnej była wykorzystywana przez branżowe zapotrzebowania tematyczne takie jak geologia, hydrologia, leśnictwo, rolnictwo, ochrona środowiska itp. Z racji istniejących parametrów technicznych tych systemów (wielkość piksela terenowego 15-80 m), użytkownika w małym stopniu interesowały aspekty kartometryczne, a jedynie możliwości teledetekcyjne. Pojawienie się nowej generacji systemów satelitarnych VHRS spowodowało nowe spojrzenie na potencjał dostarczanych zobrazowań. Oprócz zawartej informacji interpretacyjnej tych zobrazowań w zapisie 11-bitowym - zarówno w zakresie panchromatycznym, jak i wielospektralnym - zaczęto postrzegać bardzo cenną cechę, mianowicie potencjał kartometryczny. Podjęto kroki integrujące informacje dostarczane przez zdjęcia VHRS (IKONOS, QuickBird) pod kątem interpretacyjnym i kartometrycznym. Z pomocą posłużyły metody fotogrametryczne, odpowiednio opisujące związki geometryczne, pozwalające nadawać wartości kartometryczne w wymiarze zbliżonym do wielkości pikselowej. Kartometryczność wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych, a w tym problemy pomiarowego ich opracowania, na tyle różni się od klasycznej fotogrametrii opartej na zdjęciach lotniczych, że uzasadnione jest wyróżnienie tej problematyki, określanej jako odrębny dział fotogrametrii - fotogrametria satelitarna. Fotogrametria ta funkcjonowałaby obok innych dobrze poznanych działów, jak lotnicza, naziemna czy podwodna. Tak rozumiany nowy dział fotogrametrii zajmowałby się opisem związków geometrycznych i korekcji geometrycznej (np. ortorektyfikacji pojedynczego obrazu satelitarnego), ale również związkami geometrycznymi stereoskopowej pary obrazów satelitarnych, umożliwiającej opracowanie przestrzenne (np. generowanie DTM) oraz związkami zespołów (bloków) wzajemnie pokrywających się obrazów satelitarnych. Artykuł omawia najistotniejsze elementy fotogrametrii satelitarnej pojedynczych obrazów.

EN

The very high resolution satellite images (popularly referred to as VHRS) are more and more frequently used as the alternative source of current information about the surface of the Earth. Until recently, information delivered from the satellite orbit used to be applied to satisfy the needs of such branches as geology, hydrology, forestry, agriculture, natural environment protection, etc. Due to technical parameters of these systems (size of terrain pixel 15-18 meters), the users were not particularly interested in cartometric aspects, but only in teledetection opportunities. Emergence of the new generations of VHRS satellite systems resulted in the entirely new outlook for the potential of imaging produced. Besides included interpretation information of these images in 11-bit format - both in panchromatic and multi-spectrum aspects - one has begun to perceive another very useful feature - namely the cartometric potential. One has undertaken some steps aimed at integration of information supplied by VHRS images (IKONOS, QuickBird) in terms of their interpretation as well as in cartometric aspect. In this respect one has also taken advantage of photogrammetric methods that properly describe geometric relations, thus enabling for production of cartometric values in form close to pixel volume. Cartometric feature of the very high resolution satellite images, and the problems connected with their measurement elaboration, are so far from classical photogrammetry based upon aerial images, that it is reasonable to distinguish these problems defined as a separate field of Photogrammetry - the Satellite Photogrammetry. This Photogrammetry should operate along with other well-established fields, like Close-Range, Aerial, Terrestrial and Underwater ones. The new field of Photogrammetry defined in this way would deal with a description of geometric relations and correction (for instance: ortho-adjustment of a single satellite image), but also with geometric relations of stereoscope pair of satellite images enabling for spatial elaboration (for example DTM generation), and relations of systems (blocks) of reciprocally overlapping satellite images. This article discusses the most important elements of Satellite Photogrammetry of single images.

Słowa kluczowe

PL

fotogrametria satelitarna; VHRS

EN

satellite photogrammetry; VHRS

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Geodezyjny
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 78, nr 3
• Strony: 3--10
• Opis fizyczny: rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wolniewicz W.