Zmienność zawartości jonów chlorkowych, siarczanowych i wskaźnika siarczanowości jako czynnik oceny zagrożenia wodnego na przykładzie Kopalni Soli "Wieliczka"

• Autorzy: Winid B.

Warianty tytułu

EN

Changes in content Cl- , SO2-/4 and sulphate ratio as an indicator of the hydrogeological conditions estimation based on the example of the "Wieliczka" Salt Mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie badań zawartości jonów chlorkowych i siarczanowych oznaczonych w wyciekach Kopalni Soli "Wieliczka" w okresie kilkudziesięciu lat policzono wskaźniki siarczanowości. Analiza zmienności tych trzech cech została przeprowadzona na podstawie współczynników korelacji i ich wzajemnych relacji. Najczęściej obserwowaną zależnością jest spadek wartości wskaźnika siarczanowości, który może być spowodowany malejącą zawartością jonów siarczanowych, a także zawartości jonów chlorkowych. Wśród podzielonych, w zależności od wartości współczynników korelacji, wycieków najliczniejszy zbiór stanowiły dopływy, dla których zmienność rozpuszczania halitu nie ma większego wpływu na rozpuszczalność minerałów siarczanowych. Wartości współczynników korelacji dla wskaźnika siarczanowości i zawartości jonów siarczanowych są prawie równe. Przesłanką zagrożenia wodnego może być większa wartość bezwzględna dla zmienności współczynnika siarczanowości niż dla jonów siarczanowych. Może to nastąpić w sytuacji, gdy strefa siarczanowa została rozługowana i na skutek tego postępuje rozługowanie złoża solnego

EN

The content of Cl- i SO2-/4 in "Wieliczka" Salt Mine leaks from several dozen years were used in the calculation of hydrochemical sulphate indicators. Analysis of chemical changes vs. time of these three elements was based on the value of correlation indexes and their relation to each other. The most often observed dependence is a decrease in the sulphate indicator value. Decrease in sulphate content coinciding with an increase in chloride content may cause these changes. Wieliczka waters were classified based on the hydrochemical index value. In the leaks with the greatest number the changes in dissolution of halite and sulphate minerals were not related to each other. For these leaks the value of the index of the sulphate indicator and value of the sulphate content are almost the same. Larger absolute values of the sulphate indicator changes compared to sulphate content may point to a growing danger to the saline water deposits. This may take place when a sulphate zone has been dissolved and due to this, the dissolution of the salt deposit continues

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie wodne; kopalnie

EN

hydrgeological conditions; mine shaft

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2005
• Tom: R. 22/2
• Strony: 573--584
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Winid B.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

Bibliografia

• [1] Rejestr Wycieków Kopalnianych. Arch. Dz. Geol., Wieliczka
• [2] Ślizowski K.: Zagrożenie wodne w kopalniach soli. Zeszyty Naukowe AGH, nr 1, 1980
• [3] Ślizowski K. et al.: Kompleksowe badania cieczy i wycieków kopalnianych i wynikająca stąd ocena stopnia zagrożenia wodnego kopalni „Kłodawa”. Kraków, IGPiBP AGH 1989 (praca niepublikowana)
• [4] Stanisz A.: Przystępny kurs statystyki w oparciu o program Statistica. Kraków, 1989
• [5] Wilk Z.: Prawidłowości w natężeniu wypływów i jakości wód słonych w kopalni soli w Wieliczce. Spraw. Pos. Kom. Nauk. PAN, O/Kraków, t. XXIV, cz. 1, 1982
• [6] Winid B.: Wycieki solanek związane ze złożami soli kamiennej i znaczenie analizy ich parametrów w obserwacji warunków hydrogeologicznych na przykładzie Kopalni Soli Wieliczka. Kraków, Wydział WNiG AGH 2003 (praca doktorska)
• [7] Zuber A., Duliński M.: Badania izotopowe wód kopalnianych Wieliczki wykonane w latach 1973–2004: rezultaty i ich wyniki interpretacja. 2004 (praca niepublikowana)