Pebbles of siliceous clastics and siliceous rocks in conglomerates of flysch sequences (Albian, Cenomanian) in vicinity of the Povażska Bystrica town, Klape Unit, Pieniny Klippen Belt, Western Carpathians

• Autorzy: Zat'ko F. , Sykora M.

Warianty tytułu

PL

Otoczaki klastycznych utworów krzemionkowych i skał krzemionkowych w zlepieńcach sekwencji fliszowych (alb, cenoman) w okolicy Povażskiej Bystricy, jednostka klapska, pieniński pas skałkowy, Karpaty Zachodnie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Pebbles of siliceous clastic rocks were not particularly petrographically studied so far in the Cretaceous exotic conglomerates of the Western Carpathians. They occur in polymictic conglomerates representing sediments of gravity flows. The pebbles of clastic rocks are known continuously in many places of the Pieniny Klippen Belt (PKB). Their average content in the conglomerates is up to 25%. Analysed were mainly pebbles of sandstones and conglomerates. According to degree of mineralogical maturity, diagenesis and sometimes low degree of metamorphism we infer their pre--Mesozoic age. No fossils were found in the examined rocks. Some of them were turmalinized. Except of clastic sediments, radiolarites, lydites (rarely with silicified plant tissue), and jaspers were identified. According to microscopic study, the siliceous sandstones and conglomerates mostly consist of quartz, feldspars, lithoclasts, heavy minerals and matrix (often chloritic). Their compositons were plotted in triangular diagrams Q-F-L (Quartz, Feldspars, Lithoclasts). The diagrams were compared with the diagrams of similar clastic rocks which are known from the sequences of Tatricum, Veporicum, Hronicum and Gemericum. The diagrams of clastic rocks of the Pieniny Klippen Belt conglomerates are apparently different from those of clastic rocks of the Central and Inner Western Carpathians

PL

Otoczaki egzotykowych skał krzemionkowych Karpat Zachodnich nie były do tej pory obiektem badań petrograficznych. Występują one w kredowych zlepieńcach polimiktycznych spływów grawitacyjnych i znajdywane są w wielu miejscach pienińskiego pasa skałkowego (PKB). Udział tych egzotyków w zlepieńcach może dochodzić do 25%, przy czym niektóre z nich są sturmalinizowane. Analizie poddano głównie otoczaki piaskowców i zlepieńców. Przy braku jakichkolwiek skamieniałości, w nawiązaniu do stopnia mineralogicznej dojrzałości otoczaków, stopnia diagenezy, jak również słabego metamorfizmu autorzy sugerują ich przedmezozoiczny wiek. W oparciu o badania mikroskopowe stwierdzono, że piaskowce i zlepieńce krzemionkowe zawierają głównie kwarc, skalenie, minerały ciężkie i niezidentyfikowane litoklasty, tkwiące w matriksie, często o charakterze chlorytowym. Sporadycznie występują fragmenty radiolarytów, lidytów (rzadko ze skrzemionkowanymi fragmentami flory) i jaspisy. Skład badanych egzotyków przedstawiono na diagramach trójkątnych (Q, F, L). Diagramy te były z kolei porównywane z diagramami sporządzonymi dla podobnych utworów klastycznych znanych z sekwencji Tatricum, Weporicum, Hronicum i Gemericum, co doprowadziło do wniosku, że egzotyki tego typu z PKB są zupełnie różne od utworów klastycznych Karpat Centralnych i Zachodnich

Słowa kluczowe

EN

pebbles of siliceous clastic rocks; silicites; petrography; Cretaceous conglomerates; Pieniny Klippen Belt; Western Carpathians

PL

otoczaki klastycznych skał krzemionkowych; silicyty; petrografia; zlepieńce kredowe; Pieniński Pas Skałkowy; Karpaty Zachodnie

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Rocznik: 2006
• Tom: T. 32, z. 1
• Strony: 65--77
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zat'ko F.

• Comenius University; Department of Geology and Paleontology, Mlynska dolina G, 842 15 Bratislava, Slovak Republic

autor

Sykora M.

• Comenius University; Department of Geology and Paleontology, Mlynska dolina G, 842 15 Bratislava, Slovak Republic

Bibliografia

• Birkenmajer K., Kozur H. & Mock R., 1990. Exotic Triassic pelagic limestone pebbles from the Pieniny Klippen Belt of Poland: a further evidence for early Mesozoic rifting in West Carpathians. Ann. Soc. Geol. Polon., 60, 3-44.
• Borza K., 1962. Petrographic investigation of pebbles of sedimentary rocks of Cretaceous and Paleogene conglomerates in the Brezovske pohorie Mts and Myjavska pahorkatina Highland. Geol. Sbor. Slov. Akad. Vied., 13, 2, 241-256 (in Slovak, English summary).
• Broska I., Uher P. & Lipka J., 1998. Brown and blue schorl from the Spis - Gemer granite, Slovakia: composition and genetic relations. Journ. Czech geol. Soc., 43/1-2, 9-16.
• Dickinson W.R., 1970. Interpreting detrital models of graywacke and arcose. Journ. Sed. Petrol., 40, 695-707.
• Fejdiova O., 1971. Sedimentary petrology of the Lower Triassic quartzites from the Vysoke Tatry and Male Karpaty envelope unit. Geol. Carpath., 22, 49-78.
• French B.M. & Short N.M., 1968. Shock metamorphism of natural materials. Mono Book Corp., Baltimore, 1-664.
• Hovorka D., Davidova S., Fejdi P., Gregorova Z., Hatar J., Katlovsky V., Pramuka S. & Spisiak J., 1987. The Muran gneisses - the Kohut crastalline complex, the Western Carpathians. Acta Geol. Geogr. Univ. Comen., Geol., 42, 5-101.
• Krivy M., 1969. The exotic pebbles of magmatic rocks from western part of the Klippen Belt. Acta Geol. Geogr. Univ. Comen., Geol, 18,165-197 (in Slovak, German summary).
• Konta J., 1972. Quantitative classification of residual, sedimentary and volcanoclastic rocks. Univ. Carol., Praha. 1-375 (in Czech).
• Kukal Z., 1985. Manual of practical sediment nomenclature and classification. UUG, Praha, 1-80.
• Marschalko R., Misik M. & Kamenicky L., 1976. Petrographie der Flysch - Konglomerate und Rekonstruktion ihrer Ursprung (Palaogen der Klippenzone und der angrenzen tektonischen Einheiten der Ostslowakei). Zap. Karpaty, geologia,1, 7-124.
• Miko O. & Hovorka D., 1978. Quartz - tourmalinic rocks of the Veporide crystalline Complex in the Nizke Tatry Mts. Zapad. Karpaty, mineral. petrogr. geochem. metalog., 5, 7-28 (in Slovak, English and Russian summary).
• Misik M., Mock R. & Sykora M., 1977. Die Trias der Klippenzone der Karpaten. Geol. Zbor. Geol. Carpath., 28, 1, 27-69.
• Misik M. & Jablonsky J., 1978. Lower Triassic quartzites and conglomerates in Male Karpaty Mts (pebble analysis, transport directions, genesis). Acta Geol. Geogr. Univ. Comen., Geol., 33, 5-36 (in Slovak, German summary).
• Misik M. & Jablonsky J., 2000. Lower Triassic quartzites of the Western Carpathians: transport direction, source of clastics. Geol. Carpath., 51, 4, 251-264.
• Misik M. & Sykora M., 1981. Der pieninische exotische Rucken, rekonstruiert aus Gerollen karbonatischer Gesteine kretazischer Konglomerate der Klippenzone und der Manin - Einheit. Zap. Karpaty, geol., 7, 7-111 (in Slovak, German summary).
• Misik M., Sykora M., Mock R. & Jablonsky J., 1991. Paleogene Proc conglomerates of the klippen belt in the West Carpathians, material from neopieninic exotic ridge. Acta Geol. Geogr. Univ. Comen., Geol., 46, 9-101.
• Petranek J., 1963. Sedimetary rocks composition, genesis, deposits. CSAV, Praha, 1-718.
• Pettijohn F.J., Potter P.E. & Siever R., 1972. Sand and sandstone. Springer-Verlag, 1-618.
• Plasienka D., 1996. Krypticke chrbty alebo orogenne pasma? Mineralia Slovaca, 28, 75-79, Bratislava.
• Simova M., 1985. Magmatogene Gesteine kretazischer Konglomerate des westlichen Teiles Der Klippen und Manin Zone der Westkarpaten. Zapad. Karpaty, mineral. petrogr. geochem. metalog., 10, 9-110 (in Slovak, German summary).
• Simova M. & Samajova E., 1981. Typomorpher Granat in eklogitoiden Gestein in exotischen Gerollen aus Konglomeraten der Klippenzone. Acta Geol. Geogr. Univ. Comen., Geol., 37, 57-74.
• Tomas A., Olszewska B., Golonka J., Cieszkowski M. & Krobicki M., 2004. Devonian exotics in the Pieniny Klippen Belt flysch and their significance for the Paleozoic plate reconstruction of the West Carpathians. Geolines, 17, 93-94.
• Uher P., 1999. Clasts of tourmaline-rich rocks in Lower Triassic quartzites, the Tatricum Unit, Central Western Carpathians: tourmaline composition and problem of source areas. Geol. Carpath., Spec. Iss., 50, 140-141.
• Uher P. & Pushkarev Y., 1994. Granitic pebbles of the Cretaceous flysch of the Pieniny Klippen Belt, Western Carpathians: U/Pb zircon ages. Geol. Carpath., 45, 6, 375-378.
• Vozarova A., 1979. Lithofacies characteristics of Permian sediments of the NW part of Veporicum. Zapad. Karpaty, mineral. petrogr. geochem. metalog., 6, 61-116.
• Vozarova A., 1990. Significance of clastic petrofacies for reconstruction of paleotectonic development of the Late Paleozoic in the West Carpathians. In: Zbornik 50 rokov vyuky geologie a paleontologie na Slovensku, Sedimentologicke problemy Zapadnych Karpat, 69-78 (in Slovak, English summary).
• Vozarova A. & Vozar J., 1988. Late Paleozoic in West Carpathians. Vyd. GUdS, Bratislava, 1-314.
• Vozarova A., Janosov J. & Sarinova K., 2003. Tourmaline - enriched horizons in the Lower Triassic quartzose sediments from the Tribec Mts., Tatric Unit, Westen Carpathians (Slovakia). Slov. Geol. Mag., 9, 1, 65-5.
• Wieser T., 1958. Magmatic and metamorfic exotic rocks from the Cretaceous and Paleogene of the Klippen Belt, Carpathians. Biul. Inst. Geol., 135, 97-150 (in Polish).