Origin and evolution of Lower Jurassic formation waters from the West Pomerania, Poland

• Autorzy: Zubrzycki A.

Warianty tytułu

PL

Geneza i ewolucja wód formacyjnych dolnej jury na Pomorzu Zachodnim

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The forty two selected chemical analyses of Lower Jurassic formation waters from clastic reservoirs in the area of Polish West Pomerania and the available stable isotope of H and O measurements were used to preliminary interpretation of the origin and evolution of these waters. The complex interpretation of Na vs Cl in meq/1, log Cl vs log Br (weight), Cl/Br vs Na/Br molar ratios, Cl vs Ca and Cl vs Mg (weight), and also rhoD vs rho18O and rhoD vs Cl relationships has revealed that the majority Lower Jurassic formation waters have gained the salinity by salt rock dissolution although the minority of them contains some amounts of evaporation residue. The distinct majority of these waters is enriched in Ca and all of them are depleted in Mg. At least from the time of the Laramide tectonic inversion formation waters are subjected to dilution by infiltrated fresh meteoric waters. Nevertheless in deep buried and good sealed Lower Jurassic horizons mainly in the Szczecin Synclinorium formation waters with high salinity but diagenetically altered were probably survived.

PL

W oparciu o wyselekcjonowane analizy chemiczne wód oraz dostępne wyniki pomiarów stałych izotopów H i O przeprowadzono wstępną interpretację genezy i ewolucji wód formacyjnych występujących w poziomach piaskowcowych dolnej jury na Pomorzu Zachodnim. Wykorzystano zależności pomiędzy koncentracją dwóch inercyjnych anionów Cl- i Br- a zawartością kationów Na2+, Ca2+ i Mg2+, odnosząc je do skonstruowanej krzywej ewaporacji wody morskiej oraz zależności rho D vs rho 18O i rhoD vs Cl. Wykazano, że większość wód formacyjnych nabyła wysokiej mineralizacji poprzez rozpuszczanie skał solnych, chociaż inne wody zawierają postewaporacyjne residuum. Udokumentowano istnienie deficytu Mg i nadmiaru Ca oraz proces rozcieńczania przez wody meteoryczne często nieco zasolone, którego początek datowano na okres po laramijskiej inwersji tektonicznej obszaru. Proces ten nie zaznaczył się prawdopodobnie w głębiej położonych i dobrze izolowanych poziomach zbiornikowych, głównie w antyklinorium szczecińskim.

Słowa kluczowe

EN

formation waters; West Pomerania

PL

wody formacyjne; Pomorze Zachodnie

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 19/1
• Strony: 285--296
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Zubrzycki A.

• Faculty of Drilling, Oil and Gas AGH, Kraków,

Bibliografia

• [1] Bojarski L.: Die Anwendung der hydrochemischen Klassifikation bei Sucharbeiten auf Erdöl. Zeitschr. Angew. Geol., No. 16, 1970, 123-125
• [2] Carpenter A.B.L.: Origin and chemical evolution of brines in sedimentary basins. Oklahoma Geol. Surv. Circ., No. 79, 1978, 60-77
• [3] Collins A.G.: Geochemistry of oil-field waters. Devel. In Petroleum Sc., No. 1, Elsevier Sc. Publ. Comp. 1975
• [4] Dadlez R.: Kompleks cechsztyńsko-mezozoiczny. Tektonika. [in:] Raczyńska A., Budowa geologiczna wału pomorskiego i jego podłoża. Prace IG, nr CXIX, 1987
• [5] Dadlez R., Marek S.: Rozwój basenów permu i mezozoiku. [in:] Marek S., Pajchlowa M., Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Prace PIG, nr CLIII, 1997, 403-414
• [6] Dowgiałło J., Tongiorgi E.: The Isotopic Composition of Oxygen and Hydrogen in Some Brines from the Mesozoic in North-west Poland. Geothermics, vol. I, No. 2, 1972, 67-69
• [7] Górecki W. (ed.): Atlas wód geotermalnych Niżu Polskiego. Kraków, ISE-AGH 1990
• [8] Hanor J.S.: Origin of saline fluids in sedimentary basin. [in:] Parnell J., Geofluids: Origin, Migration and Evolution of Fluids in Sedimentary Basin. Geol. Soc. Special Publ., No. 78, 1994, 151-174
• [9] Kharaka Y.K., Carothers W.W.: Oxygen and hydrogen isotope geochemistry of deep basin brines. [in:] Fritz P., Fontes J.Ch., Handbook of Environmental Isotope Geochemistry. Elsevier Sc. Publ. The Terrestrial Environment, vol. 2 B, 1986, 305-360
• [10] Krawiec A., Rübel A., Sadurski A., Weise S.M., Zuber A.: Preliminary hydrochemical, isotope and noble gas investigations on the origin of salinity in coastal aquifers of Western Pomerania, Poland. Proceedings SWIM 16, Międzyzdroje-Wolin Island 2000, vol. 80, Nicholas Copernicus University Publ. 2000, 87-94
• [11] Pieńkowski G.: Sedymentologia i stratygrafia sekwencji na podstawie wybranych profili. [in:] Marek S., Pajchlowa M., Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Prace PIG, nr CLIII, 1997, 217-235
• [12] Raczyńska A.: Zarys sedymentacji i paleotektoniki - perm i mezozoik. [in:] Raczyńska A., Budowa geologiczna wału pomorskiego i jego podłoża. Warszawa, Prace IG, nr CXIX, 1987, 152-159
• [13] Strzetelski W.: Geologiczna charakterystyka zbiorników wód geotermalnych na Niżu Polskim. Zbiornik dolnojurajski. [in:] Górecki W., Atlas wód geotermalnych Niżu Polskiego. Objaśnienia. Kraków, ISE-AGH 1990
• [14] Walter L.M., Stueber A.M., Huston T.J.: Br-Cl-Na systematics in Illinois basin fluids: constraints on fluid origin and evolution. Geology, vol. 18, 1990, 315-318
• [15] Zuber A., Grabczak J.: O pochodzeniu solanek mezozoiku Polski centralnej i północnej. V Sympozjum Ogólnopolskie, Warszawa-Jachranka 1991, Współczesne problemy hydrogeologii, nr 48, 1991