Solanki inkluzji fluidalnych a wycieki kopalniane - porównanie chemizmu

• Autorzy: Winid B.

Warianty tytułu

EN

Fluidal inclusion brines versus seepages in mines - a comparative study of chemism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Inkluzje fluidalne są mikrokropelkami występującymi w kryształach halitu. Badanie składu chemicznego solanek inkluzji fluidalnych dostarcza informacji na temat chemizmu macierzystych solanek w basenach ewaporatowych. Porównanie niektórych parametrów chemicznych inkluzji z wyciekami występującymi w złożu solnym umożliwia rozpoznanie genezy zasolenia wycieków. Wycieki niemeteoryczne mogą mieć skład zbliżony do solanek inkluzji fluidalnych. Porównanie zakresów zawartości jonów K+, Mg2+, Br- i Li+ wykazało, że zawartości tych jonów są znacznie, nawet o kilka rzędów wielkości, mniejsze w wyciekach pochodzenia infiltracyjnego niż w solankach inkluzji fluidalnych. W pracy wykorzystano publikowane informacje dotyczące zawartości poszczególnych jonów w inkluzjach fluidalnych różnych złóż soli na świecie oraz wycieków złóż soli z dwóch rejonów Ameryki Północnej i dane dotyczące opróbowanych wycieków Kopalni Soli "Wieliczka".

EN

Fluidal inclusions are microdrops appearing in halite crystals. The analysis of a chemical composition of fluidal inclusion brines gives information about the chemism of source brines in evaporate basins. By comparing some chemical parameters of the inclusions with ssepages in a salt deposit it is possible to recognise the salination origin of the ssepage. The nonmeteoric seepages may be composed in a similar way as the fluidal inclusion brines. The comparison of K+, Mg2+, Br- and Li+ content showed that in the case of infiltration seepages these ions content was much lower (even by a few orders) than in fluidal inclusion brines. The Author presents information about ion content in fluidal inclusions of various salt deposit all over the world, saline seepages in two regions in North America and results of seepage analyses in the Salt Mine in Wieliczka.

Słowa kluczowe

PL

inkluzje fluidalne; wycieki kopalniane; chemizm

EN

fluidal inclusions; seepages in mines; chemism

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 19/1
• Strony: 263--269
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab.

Twórcy

autor

Winid B.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków,

Bibliografia

• [1] Bukowski K., Galamay A.R., Góralski M.: Inclusion brine chemistry of the Badenian salt from Wieliczka. Journal of Geochemical Exploration, 69-70, 2000, 87-90
• [2] Das N., Horita J., Holland H.D.: Chemistry of fluid inclusions in halite from the Salina Group of the Michigan Basin Implications for Late Silurian seawater and the origin of sedimentary brines. Geochimica et Cosmochimica Acta, vol. 54, 1990, 319-327
• [3] Galamay A.R., Bukowski K., Przybyło J.: Chemical composition and origin of brines in the Badenian evaporite basin of the Carpathian Foredeep: fluid inclusion data from Wieliczka (Poland). Slovak Geological Magazine, vol. 3, No. 1, 1997, 165-171
• [4] Galamay A.R., Karoli S.: Geochemistry of the Badenian salts from the East Slovakian Basen. Slovakia, Slovak Geological Magazine, vol. 3, No. 3, 1997, 187-192
• [5] Horita J., Weinberg A., Das N., Holland H.: Brine inclusions in halite and the origin of the middle devonian Prairie evaporites of western Canada. Journal of Sedimentary Research, vol. 66, No. 5, 1996, 956-964
• [6] Koriń S., Sadovyi Y.: Przejawy solanek w kopalniach soli i natura ich powstawania. Przegląd Geologiczny, vol. 46, nr 2, 1998, 155-158
• [7] Kovalevich V.M.: Inkluzje fluidalne w soli kamiennej z Bochni. Przegląd Geologiczny, vol. 45, nr 8, 1997, 822-825
• [8] Kowalewicz W.M.: Warunki powstania soli retu w zachodniej Polsce: badania inkluzji fluidalnych. Przegląd Geologiczny, vol. 42, nr 1, 1994, 34-38
• [9] Kovalevich V., Czapowski G., Hałas S, Peryt T.: Chemiczna ewolucja solanek cechsztyńskich inkluzji fluidalnych w halicie z poziomów soli Na1-Na4. Przegląd Geologiczny, vol. 48, nr 5, 2000, 448-454
• [10] Kowalevich V.M., Peryt T.M., Petrichenko O.I.: Brine Inclusions in halite and the origin of the middle devonian prairie evaporites of western Canada-discussion. Journal of Sedimentary Research, vol. 68, 1998, 228-229
• [11] Kumar M.B.: Character of Meteoric Leaks in the Salt Mines of South Louisiana. USA Journal of Hydrology, 66, 1983, 351-368
• [12] Lazar B., Holland H.D.: The analysis of fluid inclusions in halite. Geochiomica et Cosmochimica Acta, vol. 52, 1988, 485-490
• [13] McCaffrey M.A., Lazar B., Holland H.D.: The evaporation path of seawater and the coprecipitation of Br- and K+ with halite. Journal of Sedimentary Petrology, vol. 57, No. 5, 1987, 928-937
• [14] Petrichenko O., Shaidetska V.: Chlorek wapnia w solankach górnodewońskich basenów ewaporatowych ryftogenu prypecko-dnieprowsko-donieckiego w świetle badań inkluzji w halicie. Przegląd Geologiczny, vol. 46, nr 8, 1998, 689-698
• [15] Shaidetska V.S.: Geochemistry of Neogene evaporites of the Transcarpathian Trough in Ukraine. Slovak Geological Magazine, vol. 3, No. 3, 1997, 193-200
• [16] Timofeeff M.N., Lowenstein T.K., Brennan S.T., Demicco R.V., Zimmerman H., Horita J., Borstel L.E.: Evaluating seawater chemistry from fluid inclusions in halite: Examples from modern marine and nonmarine environments. Geochimica et Cosmochimica Acta, vol. 65, 2001, 2293-2300
• [17] Wilk Z.: Prawidłowości w natężeniu wypływów i jakości wód słonych w kopalni soli w Wieliczce cz.l. Spraw. Pos. Kom. Nauk PAN, o. Kraków, t. XXIV, 1982
• [18] Wittrup M.B., Kyser T.K.: The Petrogenesis of Brines in Devonian Potash Deposits of Western Canada. Chemical Geology, vol. 82, 1990, 103-128