Problemy ochrony i udostępnianie podziemnych geostanowisk w kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

• Autorzy: Chmura J. , Wójcik A.J.

Warianty tytułu

EN

Problems of protecting and developing underground geosites in the mines of the Upper Silesian Coal Basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wielowiekowa działalność górnicza na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego pozostawiła po sobie szereg obiektów techniki, zlokalizowanych na powierzchni i pod ziemią. Jednak przemijający czas i wszechobecna komercjalizacja wpływają niekorzystnie na zachowanie tych najcenniejszych zabytków natury i górniczego rzemiosła. Dlatego też bardzo istotne są wszelkie działania zmierzające do ochrony i udostępniania najcenniejszych śladów) dawnego górnictwa.

EN

Several hundred years long mining in the area of the Upper Silesian Coal Basin has left behind many historic sites, visualizing advances in mining technique. The passage of time and widespread commercialization impart negative effects on these valuable relics of the nature and the mining craft, both on the surface and underground. All kinds of activities directed at protecting valuable sites of old mining and making them available to the public are of considerable significance.

Słowa kluczowe

PL

geoturystyka; dziedzictwo geologiczne; historia górnictwa

EN

geotourism; geological heritage; history of mining industry

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Górnictwo i Geoinżynieria
• Rocznik: 2005
• Tom: R. 29, z. 3/1
• Strony: 135--143
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys.

Twórcy

autor

Chmura J.

• Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Wójcik A.J.

• Polska Akademia Nauk, Warszawa

Bibliografia

• [1] Alexandrowicz Z.: Important geosites of Poland in relation to the ecological network. Natura 2000. Polish Geological Institute, Special Papers 13, 2004, 41-47
• [2] Alexandrowicz Z.: Stanowisko dokumentacyjne jako nowa kategoria ochrony przyrody nieożywionej. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 47, 1991, 1-2; 5-9
• [3] Pawłowska K.: Badania percepcji krajobrazu kulturowego. [w:] Pawłowska K., Swaryczewska M.: Ochrona dziedzictwa kulturowego. Zarządzanie i partycypacja społeczna. Kraków, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2002, 79-93
• [4] Doktorowicz-Hrebnicki S.: Wychodnia pokładu „Reden" w odkrywce kopalni „Paryż" w Dąbrowie Górniczej. Zabytki Przyrody Nieożywionej, 1, 1928, 10-14
• [5] Kotas A.: Ważniejsze cechy budowy geologicznej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego na tle pozycji tektonicznej i budowy głębokiego podłoża utworów produktywnych. [w:] Problemy geodynamiki i tąpań. Komitet Górnictwa PAN, I, 1972, 5-55
• [6] Kotas A.: Zarys budowy geologicznej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. [w:] Różkowski A., Ślusarz J., (red.): Przewodnik LIV Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Sosnowiec 23-25.09.1982, Warszawa, Wyd. Geologiczne 1982, 45-72
• [7] Doktorowicz-Hrebnicki S., Bocheński T.: Zasady nowej nomenklatury pokładów węgla w Polskim Zagłębiu Węglowym. Przegląd Górniczy, 6, 1945, 256-267
• [8] Makowski A.: Projekt nomenklatury pokładów węglowych w Polskim Zagłębiu Węglowym. Przegląd Górniczo-Hutniczy, 3, 1939, 137-144
• [9] Wójcik A.J. : Możliwości wykorzystania dziedzictwa techniki górniczej Zagłębia Dąbrowskiego w aspekcie ochrony krajobrazu kulturowego. Kwartalnik AGH Górnictwo i Geoinżynieria, 3-4, 2003, 35-640
• [10] Decyzja w sprawie wpisania dobra kultury do rejestru zabytków: zabudowania nadszybia z wieżą i maszynowni szybu „Kolejowy" wraz z zespołem wyrobisk podziemnych na poziomach 170 m i 312 m, d. kop. Guido, ob. M-300. Decyzja nr Kl. III 5340/12/6/1/87 z 26 lutego 1987 r. Nr rejestru 1342/87. Urząd Wojewódzki w Katowicach, Wydział Kultury i Sztuki, Wojewódzki Konserwator Zabytków
• [11] Praca zbiorowa: Projekt koncepcyjny. Adaptacja Kopalni Doświadczalnej Węgla Kamiennego „M-300 — w likwidacji" w Zabrzu do ruchu turystycznego. Stow. Inż. i Techn.. Górn., Zarz. Gł., Zespół Rzeczoznawców, Katowice, 2001, 1-44
• [12] Lamparska-Wieland M., Rokosz Z., Lampiarski H.: Odtworzenie Kopalni Doświadczalnej Węgla Kamiennego „M-300" w Zabrzu oraz jej przekształcenie na Skansen Górnictwa Podziemnego „Guido". Przegląd Górniczy, 6, 2002, 30-38
• [13] Praca zbiorowa: Adaptacja KWDK „M-300" w likwidacji dla ruchu turystycznego Skansenu Górnictwa Podziemnego Guido w Zabrzu. Materiały KDWK „M-300" w likwidacji. Zabrze, 2003, 1-6
• [14] Nowakowska-Błaszczyk A., Śliwowska M.: Modernizacja infrastruktury podziemnej — niezbędny element rewitalizacji obiektów i zespołów zabytkowych. [w:] Zabezpieczanie i rewitalizacja podziemnych obiektów zabytkowych. Materiały Konferencji Naukowo-Technicznej, Kraków - Bochnia 21-22 września 2001 r., UWND AGH, 333-340
• [15] Wójcik A.J.: Sztolnia Ćwiczebna Muzeum Miejskiego „Sztygarka" jako dokument historii górnictwa węglowego w Zagłębiu Dąbrowskim. [w:] Zabezpieczanie i rewitalizacja podziemnych obiektów zabytkowych. Materiały Konferencji Naukowo-Technicznej, Kraków - Bochnia 21-22 września 2001 r., UWND AGH, 2001, 437-444
• [16] Alexandrowicz Z., Alexandrowicz S. W.: Geoturystyka a promocja dziedzictwa. [w:] Partyka J. (red.): Użytkowanie turystyczne parków narodowych. Ojcowski Park Narodowy, Ojców, Wyd. Institut of Nature Conservation PAS 2002, 91-98
• [17] Gonera M.: Zabytki przyrody nieożywionej czyli dobra nie powszechnego użytku. Przegląd Geologiczny, 3, 2005, 199-204