Monitoring gazów wybuchowych w trakcie prowadzenia prac wiertniczych w rejonie odkrywkowej eksploatacji KWK "Bełchatów"

• Autorzy: Macuda J. , Zawisza L.

Warianty tytułu

EN

Monitoring of explosive gases in the course of drilling in a lignite opencast

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gazy wybuchowe w złożach węgla, udostępnionych robotami górniczymi do głębokości około 1000 m są akumulowane w strukturze węgla w postaci sorbowanej. W postaci wolnej występuje tylko około 1 do 5% całkowitej objętości nagromadzonego gazu. Przy przewiercaniu pokładów węgla brunatnego udostępnianego metodą odkrywkową obserwuje się wpływy, głównie metanu, o różnym natężeniu. Zatem istnieje potencjalne niebezpieczeństwo zaistnienia zarówno niekontrolowanego wypływu metanu w postaci erupcji, jak i przekroczenia jego dolnej granicy wybuchowości. W artykule przedstawiono wstępne wyniki pomiarów stężenia metanu wypływającego z otworów zlokalizowanych w obrębie odkrywki KWB "Bełchatów" S.A. oraz metody jego ciągłego monitorowania w trakcie przewiercania pokładów węgla brunatnego.

EN

Coal-bed explosive gases at about 1000 m of depth are sorbed in the coal structure. Only about 1 to 5% of total accumulated gas appears in a free form. When drilling lignite beds in an opencast system, mainly methane outflows of varying intensity can be observed. Therefore, there exists a potential hazard of uncontrollable methane eruption, as well as exceeding of lower explosiveness limit for methane. The preliminary results of methane concentrations measurements in wells sited in the Bełchatów S.A. Lignite Opencast, as well as methods of its constant monitoring in the course of drilling are presented in the paper.

Słowa kluczowe

PL

wiertnictwo; gaz kopalniany; kopalnie

EN

mine's gases; open mining; drilling

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 21/1
• Strony: 247--253
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Macuda J.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

autor

Zawisza L.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków

Bibliografia

• [1] Barns D.W., Edmonds J.A.: An evaluation of the relationship between and production and use of energy and atmospheric methane emissions. U.S. Department of Energy Report TR047, DE-AC06-76RLO-l830, 143, 1990
• [2] Ceglarska-Stefańska G., Czapliński A., Fudalej P.S., Hołda S.: Polimeryczny model węgla kamiennego w świetle wysokociśnieniowych badań sorpcyjnych i dylatometrycznych. Arch. Górn., 20, 1975, 299-312
• [3] Clayton J.L., Rice D., Leventhal J.S., Kotarba M., Korus A., Buzek F., Hołub V.: Atmospheric methane flux from coals related to mining and natural geologic processes. Geological Society of America Annual Meeting, Toronto, Canada, 25 October 1998
• [4] Kotarba M.J., Clayton J.L., Leventhal J.S., Korus A., Rice D.D.: Near-surface and atmospheric methane concentration in Polish coal mining districts. In Report from Research Cooperation within the U.S.-Polish Maria Skłodowska-Curie Joint Fund II, Kotarba M.J., Clayton J.L. (Eds), Kraków - Denver 1997, 3-22
• [5] Macuda J.: Wpływ wybranych czynników techniczno-technologicznych na wskaźniki wiercenia otworów odwadniających na złożu Szczerców. Kraków, AGH 1990 (praca doktorska)
• [6] Ney R., Kotarba M. (red.): Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Kraków, Wyd. Centrum PPGSMiE PAN 1999
• [7] Smith J.W., Pallaser R.J.: Microbial origin of Australian coalbed methane. AAPG Buli., 80, 1996, 891-897
• [8] Zawisza L., Macuda J. i in.: Uwarunkowania i zagrożenia w trakcie wykonywania robót wiertniczych i eksploatacji przy występowaniu gazów. Kraków, Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica 2002