Węglany alkilowe jako "zielone reagenty". Otrzymywanie i perspektywy

• Autorzy: Kijeński J. , Śmigiera E. , Polaczek J.

Warianty tytułu

EN

Alkyl carbonates as "green reactants" : preparation and perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Węglany alkilowe zyskują obecnie coraz większe znaczenie i stają się niezwykle cennymi półproduktami, stosowanymi nie tylko w medycynie i chemii polimerów ale również w chemii i technologii organicznej. Ostatnio okazały się one przydatne jako dodatki do paliw motorowych, ze względu na dużą zawartość tlenu i zdolność ograniczania emisji zanieczyszczeń. Ponadto mogą być wykorzystywane jako oleje smarne w urządzeniach chłodniczych, łącząc się z powierzchnią metalowych części urządzeń, dzięki polarnym grupom estrowym, bądź też jako komponenty wysokiej klasy olejów silnikowych2'. Oleje syntetyczne o strukturze węglanów organicznych ze względu na swoje doskonałe właściwości smarowe konkurują z naturalnymi triglicerydami, które są mało odporne na działanie wysokiej temperatury oraz na czynniki o charakterze utleniającym2 3>. Cykliczne węglany znajdują też zastosowanie jako fotorezystory a węglany o dużej stałej dielektrycznej mogą być używane w kondensatorach i bateriach1). Niniejsza praca stanowi krótki przegląd metod wytwarzania i kierunków wykorzystania węglanów alkilowych.

EN

A review with 26 refs. covering synthesis of dimethyl carbonate from (a) urea and MeOH and (b) CO2, oxycarbonylation of MeOH, carbonylation of methyl nitrite, transesterification of ethylene carbonate, routes to diethyl carbonate, prepn. of polycarbonates, carbamates, and isocyanates, and also dimethyl carbonate as methylating agent, solvent, and "green oxidant", and aliphatic carbonates as fuel additives.

Słowa kluczowe

PL

węglany alkilowe; zielone reagenty; węglany dimetylu; węglany dietylu; DMC; DEC; surowce chemiczne

EN

alkyl carbonates; green reactants; dimethyl carbonate; diethyl carbonate; DMC; DEC

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 83, nr 10
• Strony: 493--497
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., tab.

Twórcy

autor

Kijeński J.

• Instytut Chemii Przemysłowej im. prof. Ignacego Mościckiego, 01-793 Warszawa, ul. Rydygiera 8

autor

Śmigiera E.

• Instytut Chemii Przemysłowej im. prof. Ignacego Mościckiego, 01-793 Warszawa, ul. Rydygiera 8

autor

Polaczek J.

• Instytut Chemii Przemysłowej im. prof. Ignacego Mościckiego, 01-793 Warszawa, ul. Rydygiera 8

Bibliografia

• 1. J.R. Parrish, R.N. Salvatore, K. Woon Yung, Tetrahedron 2000, 56, 8207; Tetrahedron, Rep. Num. 543.
• 2. S. Gryglewicz, W/ad. Chem. 2003, 57, 1/2, 75.
• 3. S. Gryglewicz, F.A. Oko, G. Gryglewicz, Ind. Eng. Chem. Res. 2003, 42, 5007.
• 4. L.R. Rudnick, Synthetic lubricants and high-performance functional fluids, Marcel Deeker, New York 1999, 313.
• 5. Pat. WO 00/12212.
• 6. D. Delledone, F. Rivetti, U. Romano, Appl. Cat. A: General 2001, 221, 241.
• 7. H. Cui, T. Wang, J. Supercritical Fluids 2004, 30, 63
• 8. E. Śmigiera, Z. Machowska, Przem. Chem. 2000, 79, 6, 183.
• 9. R Bali, H. Fullmann, W. Heitz, Angew. Chem, 1980, 92, 7, 742.
• 10. E.N. Suciu, B. Kuhlmann, G.A. Knudsen, R.C. Michaelson, J. Organomet. Chem. 1998,556,41.
• 11. Anonim, Eur. Chem. News 2001, 26 Nov. - 2 Dec., 20.
• 12. S. Maciaszek, Mocznik, WNT, Warszawa 1967, 32.
• 13. P Bali, H. Fullmann, R. Schwalm, W. Heitz, C, Mol. Chem. 1984,1, 95.
• 14. J. Yong Ryu, Green Chem. 2000, 4, 33.
• 15. T. Sakakura, J. Choi, Polyhedron 2000, 19, 5, 573.
• 16. S. Camy, J. Pić, E. Badens, J. Supercr. Fluids 2003, 25, 1, 19.
• 17. Hu-Ping Luo, Wen-De Xiao, Chem. Eng. Sci. 2001, 56, 403.
• 18. Y. Katrib, G. Deiber, Ch. George, Ph. Mirabel, S. Le Calve, CMD Ann. Rep., 2000, 156.
• 19. E. M. Eyring, H. L. C. Meuzelaar, R. J. Pugmire, Am. Chem. Soc., Div. Fuel Chem. 2000, 45 (2), 283.
• 20. Hu-Ping Luo, Wen-De Xiao, Kai-Hong Zhu, Fluid Phase Equil. 2000, 175, 91.
• 21. N. R. B. Dunn, E. Eyring, R. Pugmire, H. Meuzelaar, Fuel Proc. Technol. 2003, 83, 27.
• 22. D. Freitag, U. Grigo, P.R. Muller, W. Nouvertne [w:] Encycl. Polymer Sci, Eng. 1988, 11,651.
• 23. D. J. Brunelle [w:] Kirk-Othmer Encycl. Chem. Technol. 1996, 19, 584.
• 24. B. Tkacz, E. Grzywa, A. Gawdzik, A. Krueger, B. Krakówka, Przem. Chem. 2003, 82, 8/9, 969.
• 25. P. Tundo, Pure Appl. Chem. 2001, 73, 7, 1117.
• 26. E. Śmigiera, J. Polaczek, Sprawozdanie IChP nr 105/2003, niepubl.
• 27. R.J. Lewis, Sax's dangerous properties of industrial materials, John Wiley & Sons, New York 2000.