Możliwości wykorzystania eternitu w przemyśle ceramicznym

• Autorzy: Zaremba T. , Kusiorowski R.

Warianty tytułu

EN

Possibilities of using asbestos-cement in the ceramic industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca opisuje wyniki badań nad użyciem surowego azbestocementu pochodzącego z pokryć dachowych jako dodatku do mas ceramicznych. Masy te zawierały ił kamionkowy, skaleń i piasek kwarcowy zastępowany później surową, mieloną płytą azbestowo-cementową. Dla kształtek wypalanych w zakresie temperatury 1150-1250°C oznaczono skurczliwość liniową, nasiąkliwość wodną, porowatość otwartą, gęstość pozorną oraz wytrzymałość na ściskanie. Mikrostrukturę badano za pomocą skaningowej mikroskopii elektronowej, natomiast skład fazowy wyznaczono metodą dyfrakcji promieniowania X (XRD). Wstępne wyniki tych badań wskazują, że materiały zawierające azbest mogą być użyte jako jeden z surowców dla przemysłu tradycyjnej ceramiki.

EN

The work reports the results of study on using the raw cement-asbestos slates as an additive to ceramic masses. The masses containing stoneware clay, feldspar and quartz sand were used in which the latter was later replaced by the raw ground cement-asbestos slates. The green compacts were sintered at temperatures of 1150-1250°C. The ceramic product properties such as linear shrinkage, water absorbability, open porosity, apparent density and compressive strength were determined. The microstructure was examined by scanning electron microscopy and the mineral composition by X-ray diffraction. The preliminary results of this investigations show that the asbestos-containing materials can be used as one of the raw materials for the traditional ceramic industry.

Słowa kluczowe

PL

azbestocement; utylizacja; dodatek schudzający; ceramika

EN

cement-asbestos; utilization; leaning agent; ceramics

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Ceramiczne
• Czasopismo: Materiały Ceramiczne
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 63, nr 2
• Strony: 294--300
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Zaremba T.

autor

Kusiorowski R.

• Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, Katedra Chemii, Technologii Nieorganicznej i Paliw, ul. B. Krzywoustego 6, 44-100 Gliwice,

Bibliografia

• [1] Masiuk S., Masiuk M.: „Azbest – dobre i złe oblicze”, Ekoplast, 13, (1998), 5.
• [2] Korona L., Zamorska H.: „Zagrożenia związane z obecnością azbestu w wyrobach budowlanych”, Ekologia i Technika, 10, (2002), 178.
• [3] Szeszenia-Dąbrowska N.: „Azbest – ekspozycja zawodowa I środowiskowa – skutki, profilaktyka”, Wyd. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Łódź, (2004).
• [4] Harris L.V., Kahwa I.A.: „Asbestos – old foe in 21st century developing countries”, Sci. Total Environ., 307, (2003), 1.
• [5] Pyssa J., Rokita G. M.: „Azbest – występowanie, wykorzystanie i sposób postępowania z odpadami azbestowymi”, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 23, (2007), 49.
• [6] Virta R.L.: „Asbestos – Geology, Mineralogy, Mining and Uses”, U.S. Geological Survey open-fi le report; 02-149, (2002).
• [7] Więcek E.: „Azbest – narażenie i skutki zdrowotne”, Bezpieczeństwo Pracy, 2, (2004), 2.
• [8] Czekaj A., Dyczek J.: „Korozja wyrobów azbestowo-cementowych i wynikające z niej ryzyko emisji azbestu”, Cement Wapno Beton, 6, (2002), 270.
• [9] Ustawa z 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 101, poz. 628, z późn. zm.).
• [10] Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”, Warszawa, maj 2002 r. (z późn. zm.).
• [11] Piłat J., Zielińska A.: „Metody utylizacji wyrobów zawierających azbest”, Materiały Budowlane, 11, (2006), 49.
• [12] Habaue S., Hirasa T., Akagi Y., Yamashita K., Kajiwara M.: „Synthesis and property of silicone polymer from chrysotile asbestos by acid-leaching and silylation”, J. Inorg. Organomet. Polym. Mat., 16, (2006), 155.
• [13] Sugama T., Sabatini R., Petrakis L.: „Decomposition of chrysotile asbestos by fluorosulfonic acid”, Ind. Eng. Chem. Res., 37, (1998), 79.
• [14] Trefler B., Pawełczyk A., Nowak A.: „The waste free method of utilizing asbestos and the products containing asbestos”, Pol. J. Chem. Tech., 6, (2004), 60.
• [15] Turci F., Tomatis M., Mantegna S., Cravotto G., Fubini B.: „The combination of oxalic acid with power ultrasound fully degrades chrysotile asbestos fibres”, J. Environ. Monit., 9, (2007), 1064.
• [16] Yanagisawa K., Kozawa T., Onda A., Kanazawa M., Shinohara J., Takanami T., Shiraishi M.: „A novel decomposition technique of friable asbestos by CHClF2-decomposed acidic gas”, J. Hazard. Mater., 163, (2009), 593.
• [17] Plescia P., Gizzi D., Benedetti S., Camilucci L., Fanizza C., De Simone P., Paglietti F.: „Mechanochemical treatment to recycling asbestos-containing waste”, Waste Manage., 23, (2003), 209.
• [18] Domka L., Domka L., Kozak M.: „Utilisation of asbestos waste”, Fizykochemiczne Problemy Mineralurgii, 35, (2001), 83.
• [19] MacKenzie K.J.D., Meinhold R.H.: „A glass-bonded ceramic material from chrysotile (white asbestos)”, J. Mater. Sci., 29, (1994), 2775.
• [20] Dellisanti F., Rossi P.L., Valdre G.: „Remediation of asbestos containing materials by Joule heating vitrification performed in a pre-pilot apparatus”, Int. J. Miner. Process., 91, (2009), 61.
• [21] Makoudi S.: „Unieszkodliwienie materiałów zawierających azbest na przykładzie rozwiązań francuskich”, Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój, 1, (2007), 93.
• [22] Klimas K.: „Plazmowa likwidacja odpadów azbestowych”, Przegląd Geologiczny, 46, (1998), 1235.
• [23] Cedzyńska K., Kołaciński Z., Sroczyński W.: „Przekształcanie materiałów azbestowych w materiał przyjazny środowisku”, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Seria Chemia, z. 142, (2001), 9.
• [24] Gualtieri A.F., Tartaglia A.: „Thermal decomposition of asbestos and recycling in traditional ceramics”, J. Eur. Ceram. Soc., 20, (2000), 1409.
• [25] Gualtieri A.F., Gualtieri M.L., Tonelli M.: „In situ ESEM study of the thermal decomposition of chrysotile asbestos in view of safe recycling of the transformation product”, J. Hazard. Mater., 156, (2008), 260.
• [26] Gualtieri A.F., Cavenati C., Zanatto I., Meloni M., Elmi G., Gualtieri M.L.: „The transformation sequence of cement-asbestos slates up to 1200°C and safe recycling of the reaction product in stoneware tile mixtures”, J. Hazard. Mater., 152, (2008), 563.
• [27] Cattaneo A., Gualtieri A.F., Artioli G.: „Kinetic study of the dehydroxylation of chrysotile asbestos with temperature by in situ XRPD”, Phys. Chem. Miner., 30, (2003), 177.
• [28] Buczek T., Dukowicz A.: „Kierunki utylizacji azbestu i wyrobów azbestowo-cementowych”, Chemik, 12, (2004), 497.
• [29] Zaremba T., Peszko M.: „Investigation of the thermal modification of asbestos wastes for potential use in ceramic formulation”, J. Therm. Anal. Cal., 92, (2008), 873.
• [30] Hashimoto S., Takeda H., Okuda A., Kambayashi A., Honda S., Iwamoto Y., Fukada K.: „Detoxification of industrial asbestos waste by low-temperature heating in a vacuum”, J. Ceram. Soc. Jap., 116, (2008), 242.
• [31] Dellisanti F., Minguzzi V., Morandi N.: „Experimental results from thermal treatment of asbestos containing materials”, GeoActa, 1, (2001-2002), 61.
• [32] Leonelli C., Veronesi P., Boccaccini D.N., Rivasi M.R., Barbieri L., Andreola F., Lancellotti I., Rabitti D., Pellacani G.C., „Microwave thermal inertisation of asbestos containing waste and its recycling in traditional ceramics”, J. Hazard. Mater., B135, (2006), 149.
• [33] Boccaccini D.N., Leonelli C., Rivasi M.R., Romagnoli M., Veronesi P., Pellacani G.C., Boccaccini A.R.,: „Recycling of microwave inertised asbestos containing waste in refractory materials”, J. Eur. Ceram. Soc., 27, (2007), 1855.
• [34] Porcu M., Orru R., Cincotti A., Cao G.: „Self-propagating reactions for environmental protection treatment of wastes containing asbestos”, Ind. Eng. Chem. Res., 44, (2005), 85.
• [35] Brindley G.W., Zussman J.: „A structural study of the thermal transformation of serpentine minerals to forsterite”, Am. Miner., 42, (1957), 461.
• [36] MacKenzie K.J.D., Meinhold R.H.: „Thermal reactions of chrysotile revisited: A 29Si and 25Mg MAS NMR study”, Am. Miner., 79, (1994), 43.
• [37] Jeyaratnam M., West N.G.: „A study of heat-degraded chrysotile, amosite and crocidolite by X-ray diffraction”, Ann. Occup. Hyg., 38, (1994), 137.
• [38] Zaremba T., Krząkała A., Piotrowski J., Garczorz D.: „Investigations of chrysotile asbestos application for sintered ceramics obtaining”, Proc. 11th ECerS Conf., Kraków, ISBN 978-83-60958-54-4, PTCer, (2009), 954.
• [39] Zaremba T., Krząkała A., Piotrowski J., Garczorz D.: „Zastosowanie azbestu chryzotylowego jako surowca do produkcji wyrobów ceramicznych o spieczonym czerepie”, Mat. Ceram., 62(2), (2010), 149.
• [40] Dias C.M.R., Cincotto M.A., Savastano Jr. H., John V.M.: „Longterm aging of fi ber-cement corrugated sheets – the effect of carbonation, leaching and acid rain”, Cem. Concr. Comps., 30, (2008), 255.
• [41] Gualtieri A.F., Gualtieri M.L., Meneghini C.: „In situ synchrotron powder diffraction study of the thermal decomposition of cement-asbestos: preliminary results”, Z. Kristallogr. Suppl., 20, (2009), 353.
• [42] Małolepszy J.: „Materiały budowlane. Podstawy technologii i metody badań”, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków, (2008).
• [43] PN-EN 295-3: 1999 – „Rury i kształtki kamionkowe i ich połączenia w sieci drenażowej i kanalizacyjnej. Metody badań.”
• [44] Hefl ik W., Karaś J., Polesiński Z., Szymański A.: „Rola skaleni w procesie spiekania tworzyw ceramicznych”, Szkło i Ceramika, 31, (1980), 114.
• [45] Rak Z.: „Własności fi zykochemiczne i technologia tworzyw fajansowych i porcelanowych uzyskanych z zestawu surowcowego z dodatkiem syntetycznego wollastonitu”, Zeszyty Naukowe Akademii Górniczo-Hutniczej, nr 1474, Ceramika zeszyt 63, Kraków, (1992).