Prowokowanie wstrząsów górotworu jako metoda profilaktyki tąpaniowej w kopalniach LGOM

• Autorzy: Kłeczek Z.

Warianty tytułu

EN

Rock-mass bumps provocation as a method of tremors prevention in the LGOM mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie danych statystycznych udzielono odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu strzelanie technologiczne w przodkach eksploatacyjnych może być bodźcem do sprowokowania wysokoenergetycznego wstrząsu górotworu, który pośrednio jest oczekiwany w okresie tzw. wyczekiwania po robotach strzałowych. Przedstawiając dane dotyczące efektywności urabiającego strzelania w przodkach wszystkich kopalń KGHM Polska Miedź S.A. w okresie 2000-2002 r. stwierdzono, że robotami strzałowymi sprowokowano 37 % ilości wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu i prawie 29 % ich wydatku energetycznego. Wychodząc z założenia, że wstrząs sprowokowany jest w czasie wyczekiwania po robotach strzałowych wstrząsem prognozowanym, prowadząc działalność zmierzającą do zwiększenia skuteczności prowokowania wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu, pośrednio uzyskuje się prognozę czasu wystąpienia wstrząsu i potencjalnego zagrożenia tąpnięciem. Taka zaś działalność, na drodze aktywnego zwalczania skutków tąpań i odprężeń, włącznie z wycofaniem załogi i przemieszczeniem maszyn i urządzeń z zagrożonego rejonu, pozwala prowadzić bardziej bezpieczną eksploatację złoża.

EN

Using the statistical data, the question if the technological blasting in mining faces can be an impulse for provocation of high energy tremor which is expected during a certain period of time after the blasting, was answered. Presenting the data about the effectiveness of exploitation blasting in faces in all KGHM Polska Miedź SA mines within 2000-2002 it was stated that 37 % of high energy tremors were provoked and 29 % of their energy. Assuming that the provoked tremor occurring during the so called "waiting time" after the blasting, is a predicted tremor, the increase of the effectiveness of such tremors provocation one can indirectly obtain the forecast of the event occurrence and the possible tremor hazard. This kind of activity i.e. tremors and bumps control, together with withdrawal of personnel and machines from the dangerous region allows for more safe mining of the deposit.

Słowa kluczowe

PL

wstrząsy górotworu; kopalnie LGOM

EN

rock-mass bumps; LGOM mines

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2003
• Tom: nr 1
• Strony: 53--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Kłeczek Z.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków,

Bibliografia

• 1. Kłeczek Z.: Geomechanika Górnicza. Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice, 1994.
• 2. Kłeczek Z., Mironowicz W., Zorychta A.: Sposób prognozowania wstrząsów górotworu i prowokowania tąpań. Patent RP nr 178986 z dnia 8.03.1996.
• 3. Kłeczek Z., Zorychta A.: Wstrząsy górotworu i tąpania w kopalniach rud miedzi LGOM. Materiały Międzynarodowej Konferencji GÓRNICTWO 2000, t. 1 , Politechnika Śląsk, Wydział Górnictwa i Geologii, Szczyrk, 23-24.11.1999.
• 4. Kłeczek Z.: Skuteczność metod czynnej profilaktyki tąpaniowej w warunkach kopalń LGOM. IV Międzynarodowa Konferencja "Wybieranie złóż na dużych głebokościach oraz w trudnych warunkach geotermicznych - Głębokie złoże 2002". Duszniki Zdrój, 25-28.06.2002.
• 5. Kłeczek Z.: Prognozowanie wstrząsów górotworu w kopalniach rud miedzi LGOM. Międzynarodowe Sympozjum Naukowo-Techniczne "Tąpania 2002 - Stan badań i profilaktyki". Ustroń, 12-15.11.2002.
• 6. Mansurov V.A.: Prediction of rock bursts by analysis of induced seismicity data. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences 38, 2001.
• 7. Zorychta A., Burtan Z., Chlebowski D.: Wpływ eksploatacji na możliwość powstania wstrząsów w górotworze uwarstwionym. Czasopismo Naukowo-Techniczne Górnictwa Rud CUPRUM, nr 11, 1999.