Wpływ eksploatacji rud miedzi w LGOM na sejsmiczność górotworu i jej oddziaływanie na powierzchnię terenu

Dubiński, J.; Mutke, G.

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!
Sesja wygasła!

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wpływ eksploatacji rud miedzi w LGOM na sejsmiczność górotworu i jej oddziaływanie na powierzchnię terenu

Autorzy

Dubiński J. , Mutke G.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Impact of the LGOM copper ores mining on the rock-mass seismic activity and the land surface

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule przedstawiono nowe kierunki badań i prac wdrożeniowych z zakresu sejsmologii i sejsmometrii do oceny potencjalnego zagrożenia sejsmicznego oraz wpływu wstrząsów na powierzchnię. Do najważniejszych zadań z zakresu metody sejsmologicznej do oceny potencjalnego zagrożenia sejsmicznego zaliczono tomografię pasywną, poprawę lokalizacji składowej pionowej ognisk wstrząsów, prognozowanie parametrów drgań w bliskim polu falowym. W zakresie wpływów wstrząsów na powierzchnię, pilnym zadaniem jest opracowanie nowej górniczej skali dla kwantyfikacji tych oddziaływań. Ważnym elementem badań z zakresu sejsmometrii na terenach górniczych jest również prognoza parametrów drgań powierzchni oraz interakcja drgań na styku podłoże-budynek.

The paper describes new trends in research and implementation within seismology and seismometry for evaluation possible seismic hazard as well as the impact of the bumps on the land surface. The passive tomography, improvement of measuring the "z" ordinate of bumps center and forecasting of the vibration parameters in the close wave field were rated among the most important tasks of evaluation of the seismic hazard. Concerning the impact of bumps on the surface, the most urgent task is working out new mining scale for quantification of such impacts. Additionally the prognosis of the surface vibration parameters and interaction between the subsoil and constructions are very important elements of seismic investigations on the mining areas.

Słowa kluczowe

eksploatacja rud miedzi LGOM Lubińsko-Głogowski Okręg Miedziowy sejsmiczność górotworu

copper ore mining LGOM rock-mass seismic

Wydawca

KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe

Czasopismo

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

Rocznik

2003

Tom

nr 1

Strony

27--52

Opis fizyczny

Bibliogr. 48 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Dubiński J.

autor

Mutke G.

Bibliografia

1. Arias A., 1970: A Measure of Earthquake Intensity, in Seismic Design for Nuclear Power Plants (R.J. Hansen ed.), Press, pp. 438-483.
2. Boor D.M., Joyner W.B 1981.: The empirical prediction of ground motion. Bull. Seismol. Soc. Am. 72, 543-560.
3. Campbell K.W.: Near-source attenuation of peak horizontal acceleration, Bull. Seism. Soc. Am.,1981, Vol.71, No.6.
4. Dubiński J., Gerlach Z., 1983: Ocena oddziaływania górniczych wstrząsów górotworu na środowisko naturalne. Przegląd górniczy nr 3, str. 135-142.
5. Dubiński J., Mutke G., 2001: Reakcja budynku na wstrząsy górnicze z wysokoczęstotliwościową modą drgań gruntu. Mat. Konf. „Warsztaty 2001”, Kraków.
6. Dubiński J., Mutke G„ 1997: Wstrząsy Górnicze. Rozdz. 10 z pracy zb. pod redakcją J.Kwiatka.: Ochrona terenów górniczych”, GIG, Katowice , str. 533-581.
7. Dubiński J. , Wierzchowska Z.: Metody obliczeń energii wstrząsów górotworu na Górnym Śląsku, Komunikat GIG nr. 591, Katowice, 1973.
8. Dubiński J.: Sejsmiczna metoda wyprzedzającej oceny zagrożenia wstrząsami górniczymi w kopalniach węgla kamiennego, Prace GIG, Katowice, 1989.
9. Dubiński J., Lurka A. i Mutke G.: Zastosowanie tomografu pasywnej do oceny zagrożenia sejsmicznego w kopalniach, Przegląd Górniczy, nr. 3, 1998.
10. Dubiński J., Drzewiecki J., Siata R.: Zasady wykorzystania geotomografii i metody analitycznej w ocenie zagrożenia tąpaniami metodą kompleksową, Prace Naukowe GIG, seria: Konferencje nr.26, Katowice, 1998.
11. Dubiński J., Mutke G., Lurka a., Stec K. I Siata R.: Prognoza zagrożenia sejsmicznego dla ścian 202, 203 i 204 w pokładzie 510 w warstwie podstropowej, praca badawcza wykonana przez GIG na zlecenie KWK Kleofas , 2001, (nie publikowana)
12. Dubiński J. , Konopko W. : Tąpania, GIG, Katowice, 2000.
13. Dubiński J., Mutke G. & Stec K.: Focal Mechanism and Source Parameters of the Rockbursts in Upper Silesian Coal Basine, Acta Montana IRSM AS CR, serire A., No. 9(100), 17-26pp„ 1996).
14. Dubiński J. and Mutke G.: Characteristics of Mining Tremors within the Near-wave Field Zone, PAGEOPH, vol. 147, No.2, 1996.
15. Dubiński J., Jakiewicz K, Mutke G. i Lurka A. 2002: „Analiza archiwalnych pomiarów drgań podłoża gruntowego od wstrząsów górniczych, praca badawczo-rozwojowa wykonana na zlecenie KGHM Polska Miedź S.A. - nie publikowana
16. Dworak J.: Wykorzystanie kinematycznych charakterystyk fal sejsmicznych w diagnostyce górotworu, GIG, Katowice, 1990 (praca doktorska)
17. Drzęźla B„ Dubiński J. , Mutke G. 2001: Skale makrosejsmiczne - ich istota i zasady stosowania do oceny skutków wstrząsów górniczych. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, nr. 6(82), 10-16.
18. Goszcz A., Dworak J.: Określenie skłonności węgla do tąpań na podstawie analizy tektonofizycznej oraz pomiarów parametrów sprężystych pokładu metodą sejsmiczną w wyrobiskach górniczych, Archiwum Górnictwa, z. 1-2, 1982.
19. Gerlach Z.: Prognoza zagrożenia sejsmicznego w warunkach kopalnianych, w Badania geofizyczne w kopalniach , Wyd. IGSMiE PAN Kraków, 2001.
20. Gerlach Z.: Empiryczne modele przewidywania stanu zwiększonego zagrożenia tąpaniami w oparciu o wyniki sejsmologii górniczej, Praca doktorska, AGH Kraków, 1991.
21. Gibowicz S.J.: Space and time variations of the frequency magnitude relation for mining tremors in the Szombierki coal mine in the Upper Silesia, Poland, Acta Geophys. Pol. 27, 1979.
22. Gibowicz S. 1985: Problemy oceny zagrożenia sejsmicznego na terenach górniczych, II Krajowe Sympozjum Ochrona Powierzchni Przed Szkodami Górniczymi, SITG - Katowice, s. 56-70.
23. Gibowicz S.J. and Kijko A.: An Introduction to Mining Seismology, Academic Press, New York, 1994.
24. Jaśkiewicz K. 2003: Charakterystyka parametrów drgań w gruntach i budynkach w obszarze LGOM, dokumentacja wykonana w ramach realizacji projektu celowego 6T1200632002 C/05870
25. Konopko W. 2000: O zagrożeniu sejsmicznym i tąpaniami w kopalniach LGOM. VII Konferencja N-T - Tąpania 2000, Prace Naukowe GIG s. Konferencje No. 36.
26. Kidybiński A.: Kryteria uszkodzenia lub zniszczenia wyrobisk korytarzowych i komorowych wskutek wstrząsów, Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, nr. 5 (57), WUG, Katowice, 1999.
27. Kornowski J.: Podstawy sejsmoakustycznej oceny i prognozy zagrożenia sejsmicznego w górnictwie, wyd. GIG, Katowice, 2002.
28. Kornowski J.: Podstawy metody wzbudzonej aktywności sejsmoakustycznej dla oceny stanu zagrożenia tąpaniami, Publs. Inst.Geophys.Pol. Acad. Sc., M-15(235), 1991
29. Lurka A.: Improvement of the seismic events locations accuracy by using optimal spatial distribution of seismic stations and by using passive tomography, Raport ze stypendium naukowego NATO w Spokane Research Center, USA, Krajowa Administracja NATO, Warszawa, 2002.
30. Lurka A., Mutke G., Mirek A.: Lokalizacja ognisk wstrząsów z uwzględnienia zjawiska wieloznaczności, Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, nr. 9, 1997.
31. Lurka A.: Rozwiązanie zagadnienia tomografii pasywnej Z wykorzystaniem algorytmów ewolucyjnych, Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, 1998
32. Lurka A.: Metoda tomografii pasywnej, w Badania geofizyczne w kopalniach , Wyd. IGSMiE PAN Kraków, 2001.
33. Maxwell S.C.& Young R.P.:” Application of seismic tomography to induced seismicity investigations”, 1994, In: Proceedings of Eurock ‘94, Balkema, Rotterdam.
34. Marcak H, Zuberek W.M.: Geofizyka Górnicza, ŚWT, Katowice, 1994.
35. Mendecki A., Sciocatti M.: Location of seismic events , in: Seismic Minitoring in Mines - Mendecki A. ed.,, part 5 , Chapman &Hall, London, 1997
36. Mendecki A., Niewiadomski L: Spectral analysis and seismic source parameters, in: Seismic Minitoring in Mines- Mendecki A.J. ed , part 8, Chapman &Hall, London, 1997
37. Mutke G.: Ground motion associated with coal mine tremors close to the underground openings, in: Seismogenic Process Monitoring (Ogasawara H., Yanagidani T. & Ando M., eds.), A.A. Balkema Publischers, 2002.
38. Mutke G.: Empiryczna ocena maksymalnych prędkości drgań (ppv) wywołanych wstrząsami na wyrobiska górnicze w kopalniach GZW, Tąpania 2001, wyd. GIG, Katowice, 2001.
39. Mutke G., Lurka A., Mirek A., Bargiel K., Wróbel J.: Temporal changes in seismicity and passive tomography images: a case study of Rudna copper ore mine-Poland . V Intern. Symp. Rockbursts and Seismicuty in Mines, The South African Institute of Mining and Metallurgy, 2001
40. Mutke G., Siata R., Jakubów A. I Szreder Z.: Zastosowanie metody sejsmologicznej do oceny zagrożenia sejsmicznego w rejonie ścian 9a,b i W w KWK Jastrzębie, Szkoła Eksploatacji Podziemnej, PAN IGSMiE, Kraków, 1993.
41. Speczik S., Bachowski C., Dubiński J., Mutke G., Jaśkiewicz K. 2003: Korelacja rejestrowanych przyspieszeń drgań z obserwowaną intensywnością dla wstrząsów z obszaru LGOM, Materiały Sympozjum „Warsztaty 2003”.
42. Stec K.: Metody obliczania energii sejsmicznej - rozwój metod i stan aktualny, w Badania geofizyczne w kopalniach , Wyd. IGSMiE PAN Kraków, 2001.
43. Siskind D.E., Stagg M.S., Kopp J.W. & Dowding C.H. 1980: Structure Response and Damage Produced by Ground Vibration From Surface Mine Blasting. Bureau of Mines Report of Investigations nr. RI 8507, 1-74.
44. Willmore & Karnik (eds) 1970: Manual of Seismological Observatory Practice, International Seismological Centre Edinburgh , Scotland
45. Wierzchowska Z.: Zastosowanie pomiarów prędkości fal sejsmicznych do badania względnych zmian ciśnienia, Przegląd Górniczy nr. 10, 1968.
46. Wierzchowska Z.: Mikrosejsmologiczne kryteria oceny stanu zagrożenia tąpaniami w kopalniach. Przegląd Górniczy, nr. 9, 1978.
47. Wierzchowska Z., Nowe poglądy na pochodzenie wstrząsów Ziemi na Górnym Śląsku. Przegląd Górniczy nr.7-8, 1962.
48. Zembaty Z. 2002: Wstrząs górniczy z 20 lutego 2002 w Polkowicach. Ocena intensywności zjawiska na powierzchni gruntu. Politechnika Opolska.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-AGH1-0008-0062