Wpływ zmian ciśnienia barometrycznego na zagrożenie gazowe na górniczych terenach poeksploatacyjnych

• Autorzy: Strumiński A. , Madeja-Strumińska B.

Warianty tytułu

EN

Impact of barometric pressure changes on gas hazard on post-mining sitses

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono próbę ilościowej oceny wpływu zmian ciśnienia barometrycznego na intensywność migracji gazów do strefy podglebowej na terenach likwidowanych kopalń. W badaniach korzysta się z pojęcia ciągu naturalnego generowanego w spękanym górotworze. Zakłada się, że przepływ gazów w takim górotworze ma charakter laminarny, przy czym jego intensywność wiąże się z temperaturą, ciśnieniem, wilgotnością i składem chemicznym gazów. Wykazano, że w przypadku spękanego górotworu i przy wolnym podnoszeniu się poziomu zwierciadła wody w zatapianych kopalniach, tzw. "tłok wodny" nie ma większego wpływu na intensywność dopływu gazów złożowych do strefy podglebowej. W procesie tym istotną rolę odgrywa ciśnienie barometryczne na powierzchni likwidowanej kopalni, a w szczególności gwałtowne zniżki tego ciśnienia.

EN

The paper presents the attempt of quantitative evaluation of the barometric pressure changes on intensity of gas migration into the subsoil layen on the post-mining sites. During the tests the concept of natural sequence generated in the fractured rock-mass. It is assumed that gas flow in such rock-mass is of laminar character and its intensity results from temperature, pressure, humidity and chemical composition of gas. It was shown that in case of fractured rock-mass and during slow increase of water table level in flooded mines, the so called "water piston" has not a substantial impact on the intensity of gas inflow into the subsoil zone. The crucial role in this process plays the barometric pressure and especially its sudden changes, on the surface of mine being decommissioned.

Słowa kluczowe

PL

ciśnienie barometryczne; emisja gazów; wyrobiska górnicze; gazy kopalniane

EN

barometric pressure; gas emission; mine workings; mine gases

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 2
• Strony: 51--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Strumiński A.

• CBPM Cuprum sp. z o.o. OBR, pl. 1 Maja 1/2, 50-136 Wrocław

autor

Madeja-Strumińska B.

• Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii

Bibliografia

• [1] BYSTROŃ H.: Podstawy schematu potencjalnego kopalnianej sieci wentylacyjnej. Prace GIG Komunikat nr 471, Wyd. Śląsk, Katowice, 1969.
• [2] KOTARBA M. i inni: Zagrożenia gazowe w strefie przypowierzchniowej związane z likwidacją kopalń wałbrzyskich w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym. Doświadczenia z likwidacji zakładów górniczych. Wyd. Katowice, Książ, 1999.
• [3] KULCZYCKI Z., GRZYBEK J.: Gazy kopalniane jako zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego. Wyd. WUG, nr 1/99.
• [4] MADEJA-STRUMIŃSKA B., STRUMIŃSKI A.: Aerotermodynamika górnicza. Wyd. Śląsk, Katowice, 1998.
• [5] STRUMIŃSKI A., MADEJA-STRUMIŃSKA B.: Badania wpływu tłoka wodnego na migrację i wzmożoną emisję gazów do atmosfery w oparciu o wyniki pomiarów wahania się zwierciadła wody w szybach Julia i „ Chwalibóg” oraz w otworach piezometrycznych. Politechnika Wrocławska, Raport (praca niepublikowana), Wrocław, 2000.
• [6] SZLĄZAK N., OBRACAJ D., BOROWSKI M.: Stan zagrożenia gazowego na terenach likwidowanych kopalni rejonu wałbrzyskiego. Materiały 2 Szkoły Aerologii Górniczej, Sekcja Aerologii Górniczej, Komitet Górnictwa PAN, Zakopane, 07-11 październik 2002.
• [7] SZLĄZAK J.: Przepływ powietrza przez strefę zawału w świetle badań teoretycznych i eksperymentalnych. Wydawnictwa NaukowoDydaktyczne AGH. Rozprawy, Monografie nr 90, Kraków, 2002 r.
• [8] Wyniki pomiarów stężeń gazów w obiektach powierzchniowych na terenie miasta i okolic Wałbrzycha uzyskane z pomiarów przeprowadzonych od stycznia do lipca 2000 r. (niepublikowane).