Factors creating economic value added of mining company

• Autorzy: Bluszcz A. , Kijewska A.

Identyfikatory

DOI

10.1515/amsc-2016-0009

Warianty tytułu

PL

Czynniki kreujące ekonomiczną wartość dodaną przedsiębiorstwa górniczego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The company’s strategy that focuses on the growth of the company represented by the economic value added (EVA) requires the identification of factors affecting the size of the EVA. For this purpose, in the paper the formula for EVA was transformed in such a way as to reveal the determinants affecting its value. Three levels of disaggregation of EVA were assumed. At the first level EVA depends on the amount of invested capital (IC) and economic spread (EC). At the second level economic spread is expressed using the weighted average cost of capital (WACC) and the return on invested capital (ROIC). The third level takes into account the capital structure (wi), the cost of capital (ki), the profit margin (NOPAT/S) and invested capital turnover ratio (S/IC). Such disaggregation can be continued on the next levels of detail. Using the method of successive substitutions an analysis of the cause and effect of the mining company, was conducted. In this way, we can indicate which factors and to what extent affected negatively and positively the change of EVA in the analysed year compared to the previous year. Such analysis allows decision makers to determine a strategy directed to the increase of the mining company’s value.

PL

Obserwowana od ponad dwudziestu lat globalizacja rynków oraz rosnąca konkurencja sprawia, że zarządzanie wartością przedsiębiorstwa zyskuje na coraz większej popularności, choć sama koncepcja VBM (value-based management) jest dużo starsza, bowiem sięga końca XIX w. Istotny wzrost zainteresowania zarządzania wartością odnotowuje się od momentu opublikowania książki autorstwa A. Rappaporta pt. „Creating Shareholder Value” w 1986 r. (tłum. polskie „Wartość dla akcjonariuszy. Poradnik menedżera i inwestora” WIG-Press Warszawa 1999). Od tego czasu definiuje się różne mierniki wartości, które pozwalają zarządzającym podejmować strategiczne i operacyjne decyzje zmierzające do wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Jednym z bardziej popularnych stał się miernik ekonomicznej wartości dodanej (EVA, economic value added) sformułowany przez Stern Stewart & Co, choć wykorzystuje się również takie mierniki, jak stopa zwrotu oparta na przepływach pieniężnych (CFROI, cash flow return on investment), czy też zwrot z zainwestowanego kapitału (ROIC, return on invested capital). Wielkości te mają tę przewagę nad tradycyjnymi miernikami księgowymi, że uwzględniają koszt kapitału nie tylko obcego, ale również własnego jak też ryzyko, jakie podejmują inwestorzy i stopę zwrotu jakiej oczekują oni ze swoich inwestycji. Strategia przedsiębiorstwa ukierunkowana na wzrost wartości przedsiębiorstwa reprezentowanej przez EVA wymaga zidentyfikowania czynników mających wpływ na wielkość EVA. W tym celu w artykule formułę na ekonomiczną wartość dodaną przekształcono w taki sposób, by ukazać determinanty wpływające na jej wartość. Przyjęto trzy poziomy dezagregacji wartości EVA. Na poziomie pierwszym jest ona zależna od wielkości zainwestowanego kapitału (IC) i tzw. spreadu ekonomicznego (EC). Na poziomie drugim spread ekonomiczny wyrażany jest za pomocą średnioważonego kosztu kapitału (WACC) oraz zwrotu z kapitału zainwestowanego (ROIC). Natomiast na poziomie trzecim uwzględnia się strukturę kapitału (wi), koszt kapitałów (ki), marżę zysku (NOPAT/S) oraz wskaźnik rotacji kapitału zainwestowanego (S/IC). Taką dezagregację można kontynuować na następne poziomy szczegółowości. Następnie przeprowadzono analizę przyczynowo-skutkową na przykładzie wybranej spółki górniczej, wykorzystując do tego metodę kolejnych podstawień. Dzięki temu, można było wskazać, które czynniki i w jakim stopniu oddziaływały negatywnie i pozytywnie na zmianę EVA w analizowanym roku w stosunku do roku poprzedniego. Taka analiza pozwala decydentom na określenie strategii zmierzającej do wzrostu wartości przedsiębiorstwa górniczego.

Słowa kluczowe

EN

economic value added; EVA; analysis of cause and effect; determinants of EVA; mining company

PL

ekonomiczna wartość dodana; EVA; czynniki wzrostu EVA; analiza przyczynowo-skutkowa; spółka górnicza

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Archives of Mining Sciences
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 61, no. 1
• Strony: 109--123
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bluszcz A.

• The Silesian University of Technology, Faculty of Mining and Geology, ul. Akademicka 2, 44-100 Gliwice, Poland

autor

Kijewska A.

• The Silesian University of Technology, Faculty of Mining and Geology, ul. Akademicka 2, 44-100 Gliwice, Poland

Bibliografia

• [1] Bednarski L., Borowiecki R., Duraj J., Kurtys E., Waśniewski T., Wersty B., 1996. Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa. Wydanie 3. Wyd. Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
• [2] Bluszcz A., Kijewska A., Sojda A., 2013. Problem szacowania kosztu kapitałów własnych i obcych na przykładzie spółki górniczej. Przegląd Górniczy, nr 9, 24-27.
• [3] Bluszcz A., Kijewska A., 2013. Pomiar ekonomicznej wartości przedsiębiorstwa górniczego. Przegląd Górniczy, nr 4, 16-23.
• [4] Burja C., Burja V., 2009. A Company Performance Analysis Based on Value Creation. Metalurgia International, Vol. XIV, No 7, p. 180-185.
• [5] Grant J.L., 2003. Foundation of Economic Value Added. John Wiley & Sons.
• [6] Grotheer M., 2001. EVA Tree Model. http://www.exinfm.com/free_spreadsheets.html (access 15.04.2014).
• [7] Helfert E.A., 2004. Techniki analizy finansowej. PWE, Warszawa.
• [8] Jerzemowska M. (red.), 2013. Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie. PWE Warszawa.
• [9] Jonek-Kowalska I., 2011. Analiza kosztu kapitału wybranych przedsiębiorstw górniczych w latach 2003-2007. [w:] Turek M. (red): Modele finansowania działalności operacyjnej przedsiębiorstw górniczych. Główny Instytut Górnictwa. Katowice, 189-208.
• [10] Karame M.R., 2009. Executive Pay for Performance. Economic Value Advisors, http://www.palisade.com/. (access15.04.2014).
• [11] Marshall A., 1920. Principles of Economics. 8th ed. Macmillan and Co., Ltd. London, Book II, Ch. IV, http://www.econlib.org/library/Marshall/marP8.html#II.IV.11.
• [12] Michalak A., Turek M., 2010. Racjonalizacja modeli finansowania przedsiębiorstw górniczych z zastosowaniem koncepcji wartości. [w:] Zarządzanie przedsiębiorstwem i regionem wobec wyzwań europejskich, pod red. A. Arent, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin, p. 334-357.
• [13] Rappaport A., 1998. Creating Shareholder Value. A Guide for Managers and Investors. The Free-Press New York.
• [14] Scott M., 2001. Economic Value Added: Joining Forces. Financial Management, April, 36-37.
• [15] Sierpińska M., Bąk P., 2012. Financial Structure of Mining Sector Companies During an Economic Slowdown. Arch. Min. Sci., Vol. 57, No 4, p. 1089-1100.
• [16] Venanzi D., 2012. Financial Performance Measures and Value Creation: The State of the Art. SpringerBriefs in Business.
• [17] Waśniewski T., Skoczylas W., 2002. Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa.
• [18] Wędzki D., 2009. Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego. Tom 2. Wskaźniki finansowe. Oficyna a Wolters Kluwer business, Kraków.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę