Przegląd wybranych metod obrazowych stosowanych w trakcie realizacji teleradioterapii

• Autorzy: Bodusz Dawid
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Metody obrazowe dostępne w trakcie realizacji teleradioterapii są współcześnie nieodzownym elementem prowadzonej terapii z zastosowaniem promieniowania jonizującego. Tego typu obrazowanie i pozycjonowanie chorych nazwane zostało radioterapią kierowaną obrazem (IGRT – image guided radiation therapy). Rozwój technik teleradioterapii umożliwiał tworzenie coraz bardziej precyzyjnych i wysublimowanych planów leczenia, lecz wymagał wprowadzenia narzędzi umożliwiających zachowanie precyzji w trakcie realizacji leczenia. Można przyjąć, że pierwsze systemy radioterapii kierowanej obrazem zostały wprowadzone do praktyki klinicznej we wczesnych latach 90., a głównym powodem było wprowadzenie technik dynamicznych, które niejako wymagały przeprowadzania weryfikacji nie tylko położenia objętości tarczowej, ale również narządów krytycznych w celu prawidłowego odtwarzania planu leczenia. Nie oznacza to, że wcześniej nie zwracano uwagi na prawidłowe pozycjonowanie chorych. Już w latach 1960-1970 zaczęto stosować tzw. weryfikację portalową, czyli obrazowanie pola napromieniania wiązką terapeutyczną w celu weryfikacji geometrii napromieniania. Warto również wspomnieć, że w latach 1950-1960 w przypadku urządzeń nazywanych bombami kobaltowymi montowano czasem lampy rentgenowskie służące do wykonywania rentgenowskich zdjęć weryfikacyjnych [1].

Słowa kluczowe

PL

radioterapia kierowana obrazem; zdjęcie portalowe; tomografia komputerowa stożkowa; CBCT; tomografia komputerowa spiralna; MVCT; kVCT

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 12, nr 1
• Strony: 51--55
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys.

Twórcy

autor

Bodusz Dawid

• Zakład Radioterapii, Narodowy Instytut Onkologii PIB Oddział Gliwice, ul. Wybrzeże Armii Krajowej 15, 44-101 Gliwice, tel. [phone]
• Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu, ul. Jana Kilińskiego 43, 41-200 Sosnowiec Polskie Towarzystwo Elektroradiologii

Bibliografia

• 1. J.D. Bourland: Image-Guided Radiation Therapy, 2020, CRC Press.
• 2. H.C. de Boer, B.J. Heijmen: eNAL: an extension of the NAL setup correction protocol for effective use of weekly follow-up measurements, Int J Radiat Oncol Biol Phys., 67(5), 2007, 1586-1595.
• 3. H.C. de Boer, M.J. van Os, P.P. Jansen, B.J. Heijmen: Application of the No Action Level (NAL) protocol to correct for prostatę motion based on electronic portal imaging of implanted markers, Int J Radiat Oncol Biol Phys., 61(4), 2005, 969-983.
• 4. Varian Medical Systems. Image acqusition system. Document Library.
• 5. M.C. Kirby, B. Kane, P.C. Williams: Clinical applications of composite and realtime megavoltage imaging, Clin Oncol (R Coll Radiol), 7(5), 1995, 308-316.
• 6. L. Miszczyk, W. Leszczyński, K. Szczepanik, W. Majewski: Comparison of two image guided radiation therapy (IGRT) methods used for prostate cancer patients-CBCT and 2D-2D kV, Przegl Lek., 65(7-8), 2008, 315-320.
• 7. M.F. Steinke, E. Bezak: Technological approaches to in-room CBCT imaging, Australas Phys Eng Sci Med., 31(3), 2008,167-179.
• 8. P. Chinnaiyan, W. Tomée, R. Patel, R. Chappell, M. Ritter: 3D-ultrasound guided radiation therapy in the post-prostatectomy setting, Technol Cancer Res Treat., 2(5), 2003, 455-458.
• 9. D. Bodusz, L. Miszczyk: Weryfikacja położenia gruczołu krokowego przy użyciu ultrasonografii 3D (SonArray) u chorych na raka stercza poddanych radioterapii – prezentacja metody, Onkologia Info, 5(1), 2008, 15-20.
• 10. D. Bodusz, L. Miszczyk: Porównanie weryfikacji portalowej i ultrasonograficznej z zastosowaniem systemu PortalVision i SonArray u chorych na raka stercza poddanych radioterapii, Współczesna Onkologia, 14(5), 2010, 297-301.
• 11. M. Fargier-Voiron, B. Presles, P. Pommier, A. Munoz, S. Rit, D. Sarrut, M.C. Biston: Ultrasound versus Cone-beam CT image-guided radiotherapy for prostate and post-prostatectomy pretreatment localization, Phys Med., 31(8), 2015, 997-1004.