Built heritage protection and the citizen participation instruments – a case study of the roundhouse in Bydgoszcz

• Autorzy: Małkowska Zuzanna Ewa

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.5848

Warianty tytułu

PL

Ochrona zabytków nieruchomych dziedzictwa kultury, a partycypacja społeczna – studium przypadku bydgoskiej tendrowni

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In the reality of private properties embedded in a free market economy, the very fact of providing an administrative protection to the building of special value can be problematic. The possibilities of challenging and revoking such decisions are often used by property owners. Conflicts between the conservator – a state administration official trying to provide legal protection to a monument – and the owner – an investor who pushes to achieve the intended investment goal regardless of the cultural value of the place – are extremely strong. It is worth noting, however, that according to the provisions of Article 5 of the Constitution of the Republic of Poland, the direct stakeholder of the preservation of the cultural heritage is the entire society. Therefore, it is worth analysing whether public opinion is considered during conflict situations related to the protection of built heritage. To this end, a case study was conducted, that considered a conflict situation occurring during the procedure of entering the former tender building (roundhouse) into the Register of Immovable Monuments of the Kuyavian-Pomeranian Voivodeship.

PL

Wobec prywatnych własności osadzonych w gospodarce wolnorynkowej już sam fakt objęcia ochroną obiektu o szczególnych wartościach bywa kłopotliwy, a możliwości zaskarżenia i uchylenia takich decyzji często wykorzystywane są przez właścicieli nieruchomości. Niezwykle silnie zarysowują się konflikty pomiędzy konserwatorem – urzędnikiem administracji państwowej starającym się o objęcie zabytku ochroną prawną, a właścicielem – inwestorem dążącym do zrealizowania celu inwestycyjnego bez względu na kulturową wartość miejsca. Warto jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z zapisami Artykułu 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, bezpośrednim interesariuszem zachowania obiektów zabytkowych jest całe społeczeństwo. Wobec tego warto przeanalizować, czy podczas konfliktowych sytuacji związanych z ochroną zabytków architektury opinia publiczna jest brana pod uwagę? W tym celu zrealizowano studium przypadku konfliktowej sytuacji zaistniałej podczas realizacji procedury wpisu do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Kujawsko-Pomorskiego obiektu dawnej bydgoskiej tendrowni.

Słowa kluczowe

EN

Bydgoszcz; industrial heritage; citizen participation

PL

Bydgoszcz; dziedzictwo przemysłowe; zaangażowanie obywateli

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 19
• Strony: 17--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., fig.

Twórcy

autor

Małkowska Zuzanna Ewa

• https://orcid.org/0000-0001-6769-7218

Bibliografia

• 1. Arnstein, Sherry R. 1969. “A Ladder of Citizen Participation.” Journal of the American Institute of Planners 35(4): 216–24.
• 2. Fragner, Benjamin. 2012. “Adaptive Re-Use.” In Industrial Heritage Re-Tooled. The TICCIH Guide to Industrial Heritage Conservation, ed. James Douet. Lancester: The International Committee for the Conservation of the Industrial Heritage, 110–17.
• 3. Kamosiński, Sławomir. 2012. “Losy Wielkich Przedsiębiorstw Doby PRL w Regionie Kujawsko-Pomorskim w Okresie Transformacji Systemowej i Po Jej Zakończeniu.” In Z Dziejów Przemysłu Po 1945 Roku, eds. Elżbieta Kościk and Robert Klementowski. Wrocław: GAJT Wydawnictwo 1991 s.c., 263–85.
• 4. Kamosiński, Sławomir. 2013. “Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA w Bydgoszczy. Strategia Budowy Marki: PESA Bydgoszcz SA.” In Przedsiębiorstwa Podczas Przemian Systemowych w Polsce Przełomu XX i XXI Wieku. Sukcesy i Porażki Na Rynku, eds. Dariusz Tomasz Grala and Przemysław Czechanowski. Poznań: Wszechnica Edukacyjna i Wydawnicza „Verbum", 17–42.
• 5. Kamosiński, Sławomir. 2015. Przedsiębiorstwa w Przebudowie. Prywatyzacja i Restrukturyzacja Przedsiębiorstw Kujawsko-Pomorskich w Latach 1990-2004. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• 6. Kotlarz, Grzegorz, and Jerzy Pawłowski. 2014. Węzeł Kolejowy Bydgoszcz 1851-2014. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter.
• 7. Kronenberg, Maciej. 2012. Wpływ Zasobów Dziedzictwa Przemysłowego Na Atrakcyjność Turystyczną Miasta. Przykład Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• 8. Małkowska, Zuzanna Ewa. 2022. “Współczesne Przekształcenia Historycznych Kompleksów Przemysłowych, a Zachowanie Wybranych Wartości Kulturowych. Analiza Na Przykładzie Bydgoszczy.” doctoral thesis, Technical University of Łódź.
• 9. Szmygin, Bogusław, Anna Fortuna-Marek, and Andrzej Siwek. 2017. Wartościowanie Dziedzictwa w Systemie SV - Metoda i Przykłady Zastosowania. Lublin: Politechnika Lubelska.
• 10. Skowroński, Mieczysław. 1986. “Zakłady i Warsztaty Kolejowe w Bydgoszczy w Okresie Międzywojennym (1920-1939).” In Kronika Bydgoska, T. 7 (1976-1979), Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, 256–67.
• 11. Wajda, Kazimierz, ed. 1976. Dzieje Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Bydgoszczy. 1851-1975. Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe.
• 12. Gazeta Wyborcza [on-line:] https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,71270,21354375, pesa-rodzila-sie-w-bolach-z-poczwarki-w-agonii-w-motyla.html (accessed: 09.01.2024).
• 13. List of immovable monuments entered in the Register of Monuments – Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. As of 30 September 2020 [on-line:] https://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/stan na 30.09.2020/KUJ-rej.pdf (accessed: 10.11.2020).
• 14. Rynek Kolejowy 08.08.2014. [on-line:] http://www.rynek-kolejowy.pl (accessed: 09.02.2015).
• 15. Gazeta Wyborcza [on-line:] https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,16841990,znika-stara-parowozownia-dokad-powedruje-zdjecia.html (accessed: 30.06.2022).
• 16. Official City web site [on-line:] http://www.bydgoszcz.uw.gov.pl/pl/aktualnosci /2014/zabytkowa-tendrownia-dla-bydgoszczy.html (accessed: 09.02.2015).
• 17. Metropolia Bydgoska[on-line:] https://metropoliabydgoska.pl/tendrownia-bydgoszcz-glowna/ (accessed: 15.02.2022).
• 18. Wyborcza.biz [on-line:] https://wyborcza.biz/biznes/7,156481,22465975,pesa-szuka-inwestora-jest-w-najtrudniejszej-sytuacji-od-lat.html (accessed: 09.01.2024).
• 19. Gazeta Pomorska [on-line:] http://www.strefabiznesu.pomorska.pl/artykul/jan-rulewski-wybralismy-autora-najlepszego-pomyslu-na-lokomotywownie-pesy (accessed: 09.02.2015).