Metody unieszkodliwiania arsenu z roztworów wodnych – ze szczególnym uwzględnieniem metalurgii miedzi – przegląd literaturowy

Piwowońska, J.; Pietrzyk, S.

doi:10.29227/IM-2018-01-43

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Metody unieszkodliwiania arsenu z roztworów wodnych – ze szczególnym uwzględnieniem metalurgii miedzi – przegląd literaturowy

Autorzy

Piwowońska J. , Pietrzyk S.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.29227/IM-2018-01-43

Warianty tytułu

Methods for the Disposal of Arsenic from Aqueous Solutions with Particular Emphasis on Copper Metallurgy - a Literature Review

Języki publikacji

Abstrakty

Arsen należy do tych zanieczyszczeń miedzi, które w znaczący sposób obniża jej przewodność elektryczną oraz cieplną. Jest trudno usuwalną domieszką, której obecność obniża nie tylko fizyko-chemiczne właściwości miedzi, ale wpływa na zwiększenie kosztów procesu technologicznego ze względu na toksyczność jego związków i potrzebę ich unieszkodliwiania. Powstające w światowej praktyce produkcji metali bazowych, półprodukty o podwyższonych zawartościach arsenu, z uwagi na współwystępujące metale towarzyszące oraz zawartość istotnych ilości miedzi, są zawracane do podstawowego obiegu technologicznego. Niniejszy artykuł prezentuje literaturowy przegląd metod usuwania arsenu z roztworów wodnych występujących w procesach ekstrakcji miedzi.

Słowa kluczowe

metalurgia miedzi arsen unieszkodliwianie arsenu

copper metallurgy arsen disposal

Wydawca

Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin

Czasopismo

Inżynieria Mineralna

Rocznik

2018

Tom

R. 19, nr 1

Strony

299--313

Opis fizyczny

Bibliogr. 56 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Piwowońska J.

Institute of Non Ferrous Metals, Gliwice, 5 Sowińskiego Str., 44-121 Gliwice

autor

Pietrzyk S.

pietstan@agh.edu.pl

AGH-University of Science and Technology, Faculty of Non-ferrous Metals, 30 Mickiewicza Av., 30-059 Kraków, Poland

Bibliografia

1. Gawęda E., „ Arsen i jego związki w środowisku pracy - zagrożenia, ocena narażenia”, Bezpieczeństwo Pracy 3/2005. http://archiwum.ciop.pl/15029
2. Szymańska-Chabowska A., Antonowicz-Juchniewicz J., Andrzejak R., 2004, „Analiza stężeń wybranych markerów neoplazmatycznych u osób zawodowo narażonych na arsen i metale ciężkie”, Medycyna Pracy 2004; 55(4), 313-320h. http://test.imp.lodz.pl/upload/oficyna/artykuly/pdf/full/ Szy3_04_04.pdf
3. Szymańska-Chabowska A., Antonowicz-Juchniewicz J., Andrzejak R., „ Analiza stężeń wybranych markerów neoplazmatycznych u osób zawodowo narażonych na arsen i metale ciężkie”, Medycyna Pracy, 2004; 55(4), 313-320h.
4. Bratek Ł., Czaplicka M., Kurowski R., „ Metody usuwania arsenu i jego związków z wód. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych”, Nr 53, 2012r,s. 73-88.
5. Koperwas L.,” Właściwości toksyczne i kancerogenne arsenu”, http://laboratoria.net/artykul/23216. html&pn=4
6. Likwidacja kopalni i huty arszeniku w ZłotymStoku, http://zlotystok.salwach.pl/likwidacja_kopalni
7. Copper-lead-zinc-metallurgical-study: https://www.911metallurgist.com/
8. Szołomicki Z., Chmielarz A., Piwowońska J.,”Usuwanie arsenu w postać skorodytu z wybranego materiału arsenonośnego metodą bezciśnieniową – skala ćwierć-techniczna”, Rudy i Metale Nieżelazne, Recykling, R 61, 2016, str. 467-475
9. Czernecki J., Byszyński L., Miczkowski Z., Krawiec G., Guzicki S., ”Sposób wyprowadzania ołowiu i arsenu z cyklu produkcji miedzi w zmodernizowanej technologii KGHM Polska Miedź S.A.”, Rudy i Metale Nieżelazne, R 60, 2015, str. 488-496,
10. Zakrzewski J., Chmielarz A., Benke G., Romanowicz P., Gogler A., „Opracowanie technologii odzysku arsenu z półproduktów hutnictwa miedzi, Etap II Opracowanie kompleksowej metody produkcji arsenu”, Sprawozdanie IMN nr 2852/II/82,
11. Zakrzewski J., Chmielarz A., Głuszczyszyn A., Benke G., Anyszkiewicz K., Romanowicz P., Warmuz M., Orzęcki S., Bisztyga J., Olewiński L., Cis W., Pluciński S., Lubieniecki B., Gałązka S., „Rozruch instalacji pilotowo-przemysłowej, próby przemysłowe wytwarzania arsenianu sodowego”, Sprawozdanie IMN nr 3849/86,
12. Monografia KGHM Polska Miedź S.A. Lubin 2007,
13. Ferron C. J., Wang Q., “Copper arsenide minerals as a sustainable feedstock for copper recovery:, COPPER 2003 – COBRE 2003, Vol. VI – Hydrometallurgy of Copper (Book 2), Nov. 30-Dec. 3, 2003, Santiago (Chile), str. 597-616,
14. Demopoulos G. P., Lagno F., Wang Q., Singhania S., „The atmospheric scorodite process”, COPPER 2003 – COBRE 2003, Vol. VI, Hydrometallurgy of copper (Book 2), Santiago, Chile, Nov. 30, Dec. 3, 2003, str. 597-616,
15. Apostoluk W., Duda L. L., „Kontrola zanieczyszczeń i gospodarka odpadami w technologiach hydrometalurgicznych”, Proc. VII Seminarium: Problemy współczesnej hydrometalurgii, Polit. Wr. Inst. Chemii Nieorganicznej i Metalurgii Pierwiastków Rzadkich, CB-P Miedzi „Cuprum”, str 41 – 56,
16. Daus B., Wennrich R., Weiss H., „Sorption materials for arsenic removal from water a comparative study”, Water Research, 2004, 30: str. 2948 – 2954,
17. Huang C. P., Fu P. L. K., „Treatment of arsenic(V) containing water by the activated carbon process” Journal Water Pollution, 1984, Control Fed. 56, str 233 – 242.
18. Rajakovic L. V., „The sorption of arsenic onto activated carbon impregnated with metallic silver and copper”, Sep. Sci. Techno., 1992, 27: str. 1423 – 1433,
19. Kociołek-Balawejder E., Ociński D., „Przegląd metod usuwania arsenu z wód”, Przemysł Chemiczny, 85/1, 2006, str. 19 – 26,
20. Kartinen Ch., Martin J., „An overview of arsenic removal processes”, Desalination, 1995, 103:str. 79 - 83,
21. Thirunavukkarasu O. S., Virarghavan T., Subramanian K. S., „Arsenic removal from drinking water using iron oxide-coated sand”, Water, Air, Soil Pollution, 2003, 142:str 135-,
22. Technologies and sosts for removal of arsenic from drinking water. 2000, U.S. Environmental Protection Agency (US EPA), EPA-815-R-00-028,
23. Su Ch., Puls R., „In situ remediation of arsenic In simulated groundwater using zerovalent iron: laboratory column tests on combined effects of phosphate and silicate”, Environ. Sci. Techno., 2002, 37 (11):str 2582-2587,
24. Farrell J., Wang J., O’Day P., Conklin M., „Electrochemical and spectroscopic study of arsenate removal from water using zero valent media”, Environ. Sci. Techno., 2001, 35: str. 2026,
25. Melitas N., Wang J., Conclin M., O’Day P., Farrell J., „Understanding soluble arsenate removal kinetics by zerovalent iron media”, Environ. Sci. Techno., 1995, 35:str. 2074,
26. Ramaswami A., Tawachsupa S., Isleyen M., „Batch-mixed iron treatment of high arsenic waters”, Water Research, 2001, 35: str 4474,
27. Balarama Kriszna M. V., Chadrasekaran K., Karunasagar D., Arunachalam J., „A combined treatment approach using Fenton’s reagent and zero valent iron for the removal of arsenic from drinking water”, Journal Hazard. Mater., B 84, 2001, str. 229,
28. Suzuki T. M., Bomani J. O., Matsunaga H., Yokoyama T., „Preparation of porous resin loaded with crystalline hydrous zirconium oxide and its application to the removal of arsenic”, React. Funt. Olym, 43 (1-2), 2000, str. 165-172,
29. Yoshozuka K., Park J., Shibata K., Nishihama S., „Arsenic removal from groundwater by several adsorbents”, Proceedings of the 2nd International Conference on Methods and Materials for Separation Processes, 9-13 June, 2013 Świeradów Zdrój, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej,
30. Domagała A., Krynicki J., Baranek W., “Oczyszczanie elektrolitu obiegowego od arsenu i innych zanieczyszczeń. Próby laboratoryjne”, Sprawozdanie IMN nr 3968/87,
31. Baradel A., Guerriero R., Meregalli L., Vittadini I., „Extraction of As from Copper Refining Electrolyte”, Journal of Metals, t. 38, Nr 2, 1986, str. 32-37,
32. Cohen J.M., “Extraction of Antimony and Arsenic from Copper Refining Electrolyte,” in ISEC ’83 Int. Solvent Extraction.
33. Flett D. S., Hydrometallurgy, 1992, nr. 30, str 327
34. Saradel A., ISEC, Munchen, 1986, t. 2, str 401
35. Yang J., Solvent Extraction, 1990, Ed. T. Sine, Elsevier, 1992, str. 1205,
36. Szymanowski J., „Removal of toxic elements from copper electrolyte by solvent extraction”, Min. Pro. Extr. Rev., Vol. 18, str 389-418,
37. Szymanowski J., Błaszczyk J., „Wydzielanie toksycznych składników arsenu, antymonu i bizmutu z elektrolitów miedziowych”, Rudy i Metale Nieżelazne, R41, 1996, nr 2,
38. Ociński D., Kociołek-Balawejder E., „Zastosowanie wymieniaczy jonowych do usuwania związków arsenu z wód”, Przemysł Chemiczny, 90/4, str 521-525, 2011,
39. Korngold E. Belayev E., Aronom L., „Removal of arsenic from drinking water by anion exchangers”, Desalination, 2001, 141: str 81,
40. Clifford D.A., Ghurye G., Tripp A. R., „Arsenic removal from drinking water using ion-exchange with spent brine recycling”, Journal American Water Associations, 2003, V. 35, No. 6, str. 119-130,
41. Apostoluk W., Walkowiak W., „Rola procesów rozdzielczych we współczesnej hydrometalurgii”, Proc. VII Seminarium: Problemy współczesnej Hydrometalurgii, Polit. Wr., Inst. Chemii Nieorganicznej i Metalurgii Pierwiastków Rzadkich, CB-P Miedzi „Cuprum”,
42. Apostoluk W., Chmielewski T., Wódka T., „Technologie wydzielania, koncentrowania i izolowania arsenu”, Referat V Seminarium – Hydrometalurgia niklu, arsenu, Lublin 2000,
43. Bratek Ł., Czaplicka M., Kurowski R., „Metody usuwania arsenu i jego związków z wód”, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, nr 53, 2012, str. 73 – 88,
44. Shen Y. S., „Study of arsenic removal from drinking water”, Journal American Water Works Association, 1973, 65: str. 543,
45. Hering J. G., Chen P., Wilkie J. A., Elimelech M., Liang S., „Arsenic removal from drinking water during coagulation”, Journal American Water Works Association, 2004, 96: str. 106,
46. Edwards M., „Chemistry of arsenic removal during coagulation and Fe-Mn oxidation”, Journal American Water Works Association, 1994, str. 64-78
47. Chmielarz A., „Problemy hydrometalurgii miedzi w Polsce”, Rudy i Metale Nieżelazne, nr 57, 2012, str. 27 – 33,
48. Robins G. R., „The solubility of barium arsenate: Sherith’s barium arsenate process”, Metal. Trans., 16B, 1985, str. 404-406,
49. Apostoluk W., Wódka J., Adamski Z., „Metody wydzielania związków arsenu z roztworów wodnych”, Rudy i Metale Nieżelazne, nr 40, 1995, str. 127-130,
50. Swash M. P., Monhemius A. J., „The disposal of arsenical wastes: Technologies and environmental considerations”, International Minerals and Metals Technology, 1995, str. 121-125,
51. Lawrence W. R., Higgs W. T., „Removing and stabilizing As in aide mine water”, Journal Metals, 51, nr 9, 1999, str. 27-29,
52. Dutrizac J. E., Jambor J. L., „The synthesis of crystalline scorodite FeAsO4·2H2O”, Hydrometallurgy, 18:str. 337-384, 1988,
53. Filippou D., Demopoulos G. P., „Arsenic immobilization by controlled scorodite precipitation”, JOM, December 1997,
54. Fujita T., Taguchi R., Abumiga M., Matsumoto M., Shibata E., Nahamura T., „Novel atmospheric scorodite synthesis by oxidation of ferrous sulfate solution. Part I”, Hydrometallurgy, 90 (2-4), 2008a, str. 92-102,
55. Piwowońska J., „Synteza krystalicznego skorodytu metodą bezciśnieniową”, Praca
56. Doktorska w przygotowaniu , Wydział Metali Nieżelaznych, AGH Kraków, obrona w 2018

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-ae4c646f-36c2-4e24-bbd2-b97956af3eca