Wpływ charakterystyki widmowej światła sztucznego na aktywność dobową i poziom senności pracowników zmianowych

• Autorzy: Zużewicz K. , Wolska A.

Warianty tytułu

EN

Impact of artificial light spectral characteristics on diurnal activity and sleepiness level of shift workers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Światło uczestniczy nie tylko w procesie widzenia, ale także w regulacji wydzielania hormonów snu. termoregulacji, a także wpływa na poziom czujności i funkcje poznawcze Poza tymi skutkami oddziaływania światła na organizm człowieka, istnieje również pewne zagrożenie uszkodzenia fotochemicznego siatkówki oczu. Zwłaszcza światłem z zakresu niebieskiego, które równie; najsilniej oddziałuje na wydzielanie melatoniny Oświetlenie sztuczne o różnej charakterystyce widmowej może w odmienny sposób wpływać psyche fizjologię oraz zdrowie człowieka Prowadzone są, badania mające na celu opracowanie takich rozwiązań oświetlenia pomieszczeń pracy, które sprzyjałyby utrzymaniu odpowiedniego poziomu czujności i zapobiegałyby senności pracownika zwłaszcza w nocy czy w pomieszczeniach bez dostępu światła naturalnego Dotychczas powszechnie stosowano oświetlenie o szerokim widmie światła białego W nowych urządzeniach oświetleniowych próbuje się wprowadzać większy udział światła z zakresu barwy niebieskiej i zielonej, czyli o długościach stymulujących szlak siatkówkowe pod wzgórze wy ludzi Praktycznie chodzi o ustalenie takiego rozkładu widmowego światła, z istotnym udziałem światła niebieskiego, które sprzyjając wykonywaniu pracy na wysokim poziomie czujności, nie miałaby negatywnego wpływu na zdrowie.

EN

Light is not only part of the vision process but it also controls the secretion of sleep and thermoregulation hormones It also influences the level of vigilance and cognitive performance In addition to that impact of light on the human body, (here is also some risk of photochemical damage of the retina, especially by blue light, which has the strongest influence on melatonin secretion. Artificial lighting of different spectral distribution characteristics can affect human psychophysiology and health. Current research aims at developing such lighting solutions for work room lighting that would allow workers to maintain an appropriate level of vigilance and, therefore, prevent sleepiness, especially at night or in places devoid of natural light So far, white light with a broad spectrum was most common. However, the latest trend is to use blue and green light with bands simulating retino-hypothalamic tracts. In practice, the point is to establish such a spectral distribution of light, with significant contribution of blue light, which would to allow workers to work with high vigilance and, at the same time, would not to have a negative impact on their health.

Słowa kluczowe

PL

oświetlenie pomieszczeń pracy; rozkład widmowy światła; czujność; senność

EN

work-room lighting; spectral light distribution; vigilance; sleepiness

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 12
• Strony: 18--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zużewicz K.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

autor

Wolska A.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

Bibliografia

• [1] Brainard G. C., Hanifin J. P Photons, docks, and consciousness. „Journal of Biological Rhythms” 2005, 204:314-325
• [2] Herbert M.S.K., Lee M.C., Eastman C.I. The effects of prior light history on the suppression melatonin by light in humans. „J. Pineal Res.” 2002, 33:198-203
• [3] Brainard G. C., Hanifin J. P Greeson J.M., Byrne B., Glickman G., Gerner E., Rollag M.D. Action spectrum for melatonin regulation in humans: Evidence for a novel circadian photoreceptors. J. Neurosci” 2001, 21:6405-6412
• [4] Vandevalle G., Schwartz S., Gandjean D., Wuillaume C., Balteau E., Degueldre C., Schabus M., Phillips C., Luxen A., Dijk DJ., Maguet P Spectra quality of Ligot modulates emotional brain responsem in humans. PNAS, 2010, 107, 45:19549-19554 doi: 10.1073/pnas.1010180107/-/ DCSupplemental
• [5] Cajochen C., Munch M., Kobialka S., Krauchi K., Steinem R., Oelhafen P, Borgul S.,Wirz-Justice A. High sensitivity of human melatonin alertness, thermoregulation and hart rate to short wavelength light. J. Cin. Endocrinol. Metab.” 2005, 90:1311-1316
• [6] Lockley SW., Evans E.E., Scheer E A., Brainard G.C., Czeisler CA., Aeschbach D. Short-wavelength sensitivity for the direct effects of light on alertness, vigilance, and the waking electroencephalogram in humans. „Sleep” 2006, 29:161-168
• [7] Vandewalle G., Schmidt C., Albouy G., Sterpenich V., Darsaud A., Rauchs G., Berken PY., Balteau E., Degueldre C., Luxen A. Bram responses to violet, bleu and green monochromatic light exposure in humans: Prominent role of blue light and the brainsem.” PLoS ONE” 2007, 2:el 247
• [8] Provencio I., Rodrigez IR, Jiang G., Hayes W.P Moreira EF, Rollag M. A novel human opsin in the inner retina. „J Neuroscience” 2000, 20:600-605
• [9] ProvenciolI., Rollag MD., Castrucci A.M. Photoreceptive net in the mammalian retina. „Nature” 2002, 415:493
• [10] Paul M.P., Miller J.C., Gray G., Buick E, Blazeski S. Arendt J. Circadian phase delay induced by photo therapeutic devices. „Aviat. Space Environ. Med.” 2007, 78(7):645-652
• [11] Ruger M., Gordijn M.C.M, Beersma D.G.M., de Vries B., Daan S. Time of-day-dependent effects of bright light exposure on human psychophysiology: comparison of daytime and nighttime exposure. „Am. J. Physiol. Regul. Integr. Comp. Physiol.” 2006, 290:R1413-R1420. DOI:10. 1152/ajpregu. 00121. 205
• [12] Sletten T. L., Revell V.L., Middleton B., Lederle K. A, Skene D J. Age-Related Changes in Acute and Phase Advancing Responses to Monochromatic Light. „Journal of Biological Rhythms” 2009,24(1):73-84
• [13] Richter K., Acker J., Kamcev N., Bajraktarov S., Piehl A., Niklewski G. Recommendations for the prevention of breast cancer in shift workers. „EPMA Journal” 2011, Vol. 2(4): 351-356
• [14] Alpert M., Carome E., Kubulins V., Hansier R. (2009). Nighttime use of special spectacles or light bulbs that block blue light may reduce the risk of cancer Medical Hypotheses. 73:324-325 Wright H.R., Lack L.C. Effect of light wavelength on suppression and phase delay of the melatonin rhythm. „Chronobiol. Int”. 2001, 18:801-808
• [15] Ilmarinen J. Ageing workers in the European Union. Helsinki 1999
• [16] Lack, L.C., Bramwell, T., Wright, HR., Kemp, K.L. Morning blue light can advance the melatonin rhythm in mild delayed sleep phase syndrome. „Sleep and Biological Rhythms” 2007, 5 (1): 78-80
• [17] Viola A.U., James LM., Schlangen LI., Dijk D.J. Blue enriched white light in the workplace improves self-re ported alertness, performance and sleep quality. „Scan. J. Work Environ. Health” 2008, 34:297-306
• [18] Revell V.L., Skene D J. Light-induced melatonin suppression in humans with polychromatic and monochromatic light. „Chronobiol. Int”. 2007, 24:1125-1137
• [19] Revell V L.& Eastman Ch. I. How to trick mother nature into letting you fly around or stay up all night ”Journal 01 Biological Rhythms” 2005,20 (4): 353-365
• [20] Wright HR., Lack L.C. Effect of light wavelength on suppression and phase delay of the melatonin rhythm. „Chronobiol. Int.” 2001, 18:801-808
• [21] Wright HR., Lack L.C., Kennaway D.J. Differential effects of light wave length in phase advancing the melatonin rhythm. „J. Pineal Res.” 2004, 36:1-5
• [22] Thapan K J., Arendt J., Skene D J. An action spectrum for melatonin suppression: evidence for a novel non-rod, non-cone photo receptor system in humans. „J. Physiol. (Lond) 2001, 535:261-267
• [23] Roberts JE. Update on the positive effects of light In humans. „Photochemistry and Photobiology” 2005, 81:490-492
• [24] Kakooei H., Ardakani Z.Z., Ayattollahi M.T. The Effect of Bright Light on Physiological Circadian Rhythms and Subjective Alertness of Shift Work Nurses Iran.” JOSE” 2010,16 (4): 477-485