Energy literacy in Poland

• Autorzy: Gołębiowska Bernadetta

Identyfikatory

DOI

10.34659/2020/2/20

Warianty tytułu

PL

Świadomość energetyczna w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the study is to assess energy literacy in households in Poland. Energy literacy influences decisions related to electricity consumption. Low energy literacy contributes to the energy effi ciency gap, and therefore it is important to examine its level, understand the determinants, and look for solutions that can increase literacy. Based on previous research, we designed the energy literacy questionnaire. Knowledge of energy prices, costs of using selected electrical appliances, beliefs about the impact of electricity consumption on the environment, and awareness of the consequences of climate change were taken into account. We analysed data from the computer-assisted web interviews conducted in December 2018. The quota sample of 1,000 respondents was representative of the Polish population with respect to location, education, age, and sex. Correlation analysis showed the relation between energy literacy and norms associated with the use of energy. To date, no such relationships have been analysed in Poland.

PL

Celem badania jest ocena świadomości energetycznej w gospodarstwach domowych w Polsce. Świadomość energetyczna wpływa na decyzje związane z konsumpcją energii elektrycznej. Niska świadomość energetyczna przyczynia się do luki efektywności energetycznej, dlatego ważne jest określnie jej poziomu, zrozumienie determinant, poszukiwanie rozwiązań, które mogą zwiększać świadomość. Na podstawie dotychczasowych badań zaprojektowaliśmy kwestionariusz świadomości energetycznej. Uwzględniono znajomość cen energii, kosztów korzystania z wybranych urządzeń elektrycznych, przekonania o wpływie konsumpcji energii elektrycznej na środowisko oraz świadomość dotyczącą konsekwencji zmiany klimatu. Analiza była oparta o dane z badania ankietowego przeprowadzonego przez internet w 2018 roku. Próba losowa złożona z 1000 respondentów była reprezentatywna pod względem lokalizacji, wykształcenia, wieku i płci. Analiza korelacji wykazała relację między świadomością energetyczną a normami związanymi z korzystaniem z energii. Dotychczas w Polsce nie analizowano opisanych zależności.

Słowa kluczowe

EN

electricity consumption; energy efficiency; energy literacy; households

PL

konsumpcja energii elektrycznej; efektywność energetyczna; świadomość energetyczna; gospodarstwa domowe

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 2
• Strony: 121--143
• Opis fizyczny: Bibliogr. 52 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Gołębiowska Bernadetta

• University of Warsaw Świętojerska Street 24/82, 00-202, Warsaw, Poland

Bibliografia

• Abrardi, L., 2019. Behavioral barriers and the energy efficiency gap: a survey of the literature. Journal of Industrial and Business Economics, 46(1), 25-43, https://doi.org/10.1007/s40812-018-0107-z.
• Allcott, H., Taubinsky, D., 2015. Evaluating behaviorally motivated policy: Experimental evidence from the lightbulb market. American Economic Review, 105(8), 2501-2538, http://dx.doi.org/10.1257/aer.20131564.
• Bator, A., Kukuła, W., 2016. Rola konsumenta w transformacji energetycznej. Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Warszawa, https://www.documents.clientearth.org/library/download-info/rola-konsumenta-w-transformacji-energetycznej/ [11-10-2019].
• Bauer, D., Papp, K., 2009. Book Review Perspectives: The Jevons Paradox and the Myth of Resource Efficiency Improvements. Sustainability: Science, Practice, & Policy, 5(1), https://doi.org/10.1080/15487733.2009.11908028.
• Bayer, E., Rączka, J., 2017. Jak rozwinąć potencjał DSR w Polsce i obniżyć koszty systemu energetycznego. Regulatory Assistance Project, https://www.cire.pl/pokaz-pdf-%252Fpliki%252F2%252F2017%252Ffr_jak_rozwinac__potencjal_dsr_30a110eE.pdf [12-07-2018].
• Blasch, J. et al., 2018. Empower the consumer! Energy-related f inancial literacy and its socio-economic determinants. CER-ETH–Center of Economic Research at ETH Zurich, Working Paper, 18, 289, https://doi.org/10.3929/ethz-b-000263429.
• Blasch, J. et al., 2017a. Explaining electricity demand and the role of energy and investment literacy on end-use efficiency of Swiss households. Energy Economics, 68, 89-102, https://doi.org/10.1016/j.eneco.2017.12.004.
• Blasch, J. et al., 2017b. Narrowing the energy efficiency gap: The impact of educational programs, online support tools and energy-related investment literacy. Online Support Tools and Energy-Related Investment Literacy, http://www.cer.ethz.ch/content/dam/ethz/special-interest/mtec/cer-eth/cer-eth-dam/documents/working-papers/WP-17-276.pdf [21-09-2017].
• Blasch, J. et al., 2018. Empower the consumer! Energy-related f inancial literacy and its socio-economic determinants. CER-ETH–Center of Economic Research at ETH Zurich, Working Paper, 18, 289, https://www.researchgate.net/publication/325748064_Empower_the_Consumer_Energy-Related_Financial_Literacy_and_its_Socioeconomic_Determinants/link/5b288e3ea6fdcca0f09c5bc6/download [12-11-2019].
• Blasch, J. et al., 2019. Boundedly rational consumers, energy and investment literacy, and the display of information on household appliances. Resource and Energy Economics, 56, 39-58, https://doi.org/10.1016/j.reseneeco.2017.06.001.
• Brounen, D. et al., 2013. Energy literacy, awareness, and conservation behavior of residential households. Energy Economics, 38, 42-50, https://www.researchgate.net/publication/256967505_Energy_literacy_awareness_and_conservation_behavior_of_residential_households/link/5c258995458515a4c7fcca62/download [10-10-2018].
• Carmi, N. et al., 2015. Transforming environmental knowledge in to behavior: The mediating role of environmental emotions. J. Environ. Educ., 46(3), 183-201, https://www.researchgate.net/publication/279298028_Transforming_Environmental_Knowledge_Into_Behavior_The_Mediating_Role_of_Environmental_Emotions/link/5591c33908aed6ec4bf84b21/download [12-10-2019].
• Central Statistical Office, 2019a. Budżety gospodarstw domowych w 2018 r., Warszawa, file:///C:/Users/Admin/Downloads/budzety_gospodarstw_domowych_w_2018.pdf [03-01-2020].
• Central Statistical Off ice, 2019b. Efektywność wykorzystania energii w latach 2007- 2017, Warszawa, file:///C:/Users/Admin/Desktop/2020/analfabetymz_rozli/ energy_efficiency_in_poland_in_years_2007_2017.pdf [03-01-2020].
• Central Statistical Office, 2019c. Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2018 r., Warszawa, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/energia/zuzycie-energii-w-gospodarstwach-domowych-w-2018-roku,2,4.html [03-01-2020].
• The Climate Literacy and Energy Awareness Network (CLEAN), https://cleanet.org/ index.html [12-01-2020].
• Craig, C.A., Allen, M.W., 2015. The impact of curriculum-based learning on environmental literacy and energy consumption with implications for policy. Utilities Policy, 35, 41-49, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0957178 715300084 [12-11-2019].
• Demeo, A.E. et al., 2013. A human ecological approach to energy literacy through hands-on projects: An essential component of effectively addressing climate change. Journal of Sustainability Education, 4, 1-16, http://www.susted.com/wordpress/content/a-human-ecological-approach-to-energyliteracy-through-hands-on-projects-an-essential-component-of-effectively-addressing-climate-change_2013_02/ [03-12-2019].
• DeWaters, J., Powers, S., 2013. Establishing Measurement Criteria for an Energy Literacy Questionnaire. Journal of Environmental Education, 44(1), 38, https://doi.org/10.1080/00958964.2012.711378.
• Dwyer, C., 2011. Relationship Between Energy Literacy and Environmental Sustainability. Low Carbon Economy, 123-137, https://www.researchgate.net/publication/265983356_The_Relationship_between_Energy_Literacy_and_Environmental_Sustainability/link/54721f060cf216f8cfae8178/download [04-12-2019].
• Echegaray, F., Hansstein, F.V., 2017. Assessing the intention-behavior gap in electronic waste recycling: the case of Brazil. J. Clean. Prod., 142,180-190, http://marketanalysis.com.br/wp-content/uploads/2018/09/Assessing_the_intention-behavior_gap_in.pdf [10-12-2019].
• Festinger, L., 1957. Cognitive dissonance theory. 1989 Primary Prevention of HIV/ AIDS: Psychological Approaches. Newbury Park. Sage Publications, California.
• Filippini, M. et al., 2020. Energy-related financial literacy and bounded rationality in appliance replacement attitudes: Evidence from Nepal. CER-ETH Economics working paper series 19/315, CER-ETH – Center of Economic Research (CERETH) at ETH Zurich, https://www.ethz.ch/content/dam/ethz/special-interest/mtec/cer-eth/cer-eth-dam/documents/working-papers/WP-19-315.pdf [09- 12-2019].
• Fortuński, B. 2016. Konsumpcja energii elektrycznej przez gospodarstwa domowe w Unii Europejskiej, In: Łangowska-Szczęśniak, U., Dudek, A.M. (Eds.), Konsumpcja we współczesnej gospodarce rynkowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, 97-111.
• Głowacki, A., 2018. Polacy wobec zmian klimatu. Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_158_18.PDF [04-01-2020].
• Herrmann, M.R. et al., 2018. Watts your usage? A field study of householders’ literacy for residential electricity data. Energy Efficiency, 11(7), 1703-1719, https://doi.org/10.1007/s12053-017-9555-y.
• Ibtissem, M.H., 2010. Application of value beliefs norms theory to the energy conservation behaviour. Journal of Sustainable Development, 3(2), 129, https://www.researchgate.net/publication/320087119_Application_of_Value-Belief-Norm_Theory_to_Responsible_Post_Consumption_Behaviors_Recycling_and_Reuse/link/5e30b9af299bf1cdb9f9458d/download [08-10-2018].
• The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), 2018. SPECIAL REPORT.
• Global Warming of 1.5 ºC, https://www.ipcc.ch/sr15/ [29-01-2019].
• International Energy Agency (IAE), 2019. Global Energy & CO2 Status Report 2019, https://www.iea.org/geco/ [29-01-2019].
• IPSOS, 2015. Konsumenci energii elektrycznej w Polsce. Raport z badania OMNIBUS Przygotowany dla Fundacji Client Earth Poland, https://www.documents.clientearth.org/wp-content/uploads/library/2016-12-07-konsumenci-energii-elektrycznej-w-polsce-raport-ipsos-ext-pl.pdf [29-01-2019].
• Jaffe, A.B., Stavins, R.N., 1994. The energy-efficiency gap: What does it mean? Energy Policy, 22(10), 804-810, https://doi.org/10.1016/0301-4215(94)90138-4.
• Kott, M., 2015. Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych dla wybranych krajów UE. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej, (42), 163-166, http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:IEFCuSszXdwJ:yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-21dc375e-a496-424c-938a-5fd2873d715e/c/36__ZN_WEiA_PG_42.pdf+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d [29-01-2019].
• Kowalska-Pyzalska, A., Byrka, K., 2019. Determinants of the willingness to energy monitoring by residential consumers: A case study in the city of Wroclaw in Poland. Energies, 12(5), 907, https://www.mdpi.com/1996-1073/12/5/907/ [25-01-2020].
• Ledley, T.S., 2014. Moving toward Collective Impact in Climate Change Literacy: The Climate Literacy and Energy Awareness Network (CLEAN). Journal of Geoscience Education, 62(3), 307-18, http://search-1ebscohost-1com-10000b56u435b.han.buw.uw.edu.pl/login.aspx?direct=true&db=eric&AN=EJ1143138&lang= pl&site=eds-live&scope=site [10-12-2019].
• Lee, L.S. et al., 2019. A study of energy literacy among nursing students to examine implications on energy conservation efforts in Taiwan. Energy Policy, 135, 111005, DOI: 10.1016/j.enpol.2019.111005.
• Lindén, A.L. et al., 2006. Efficient and inefficient aspects of residential energy behaviour: What are the policy instruments for change? Energy Policy, 34(14), 1918- 1927, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2005.01.015.
• Maj, R., 2015. Efektywność energetyczna w gospodarstwie domowym jest niedoceniana czy przeceniana? Analiza na przykładzie zużycia energii elektrycznej. Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, http://www.cbia.pracodawcyrp.pl/files/Analiza_Radosaw_Maj.pdf [03-02-2020].
• Ministry of Energy, 2019. Polish energy policy until 2040. Warsaw, f ile:///C:/Users/Admin/Desktop/2020/analfabetymz_rozli/PEP2040_projekt_v21_08-11- 2019z.pdf [03-02-2020].
• Mogles, N. et al., 2018. A Computational Model for Designing Energy Behaviour Change Interventions. User Modeling & User-Adapted Interaction, 28(1), 1-34, https://doi.org/10.1007/s11257-017-9199-9.
• National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA). Climate. U.S. Department of Energy – Energy Literacy and Energy Education Initiatives, https://www.climate.gov/teaching/climate-youth-engagement/case-studies/us-department-energy-%E2%80%93-energy-literacy-and-energy [29-01-2020].
• Piskiewicz, L., Radziukiewicz, M., 2018. Zasoby dóbr trwałych w gospodarstwach domowych. Wiadomości Statystyczne, 10, 37-55, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-79f9c25a-a8c0-4a8c-8c31-6933631980bf [28-01-2019].
• Pothitou, M. et al., 2016. Environmental knowledge, pro-environmental behavior and energy savings in households: An empirical study. Appl. Energy, 184, 1217-1229, https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2016.06.017.
• Pothitou, M. et al., 2017. Linking energy behaviour, attitude and habits with environmental predisposition and knowledge. Int. J. Sustain. Energy, 36(4), 398-414, https://www.researchgate.net/publication/275035102_Linking_energy_behaviour_attitude_and_habits_with_environmental_predisposition_and_knowledge/link/55303afa0cf27acb0de85603/download [28-01-2020].
• RWE Polska, 2013. Świadomość energetyczna Polaków (Raport), Warszawa, https://www.innogy.pl/pl/~/media/Innogy-Group/Innogy/Polska/Dokumenty/Swiadoma-energia/Raport_Swiadomosc_Energetyczna_Polakow.pdf [28-01-2020].
• Ščasný, M. et al., 2017. Public acceptability of climate change mitigation policies: a discrete choice experiment. Climate Policy, 17(sup1), S111-S130, https://doi.org/10.1080/14693062.2016.1248888.
• Sidorczuk-Pietraszko, E., Zawistowska A., 2011. Stan gospodarowania energią w gminach w świetle wyników badań. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku, Białystok, http://www.energia.wse.edu.pl/data/uploads/sidorczuk_zawistowska.pdf [14-06-2020].
• Simon, H.A., 1955. A behavioral model of rational choice. The Quarterly Journal of Economics, 69(1), 99-118, https://doi.org/10.2307/1884852.
• Smyczek, S., 2014. Edukacja rynkowa konsumentów na rynku energii elektrycznej, In: Czarnecka, M. (Ed.), Konsument na rynku energii elektrycznej. Wydawnictwo CH. Beck, Warszawa, 4-5.
• U.S. Department of Energy, 2017. Energy Literacy Essential Principles and Fundamental Concepts for Energy Education, https://www.energy.gov/sites/prod/files/2017/07/f35/Energy_Literacy.pdf.[27-01-2020].
• Urbaniec, M., 2017. Prognozowanie zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych. Przegląd Elektrotechniczny, 93.
• van den Broek, K.L., 2019. Household energy literacy: A critical review and a conceptual typology. Energy Research & Social Science, 57, 101256, https://doi.org/10.1016/j.erss.2019.101256.