Tereny poprzemysłowe a zrównoważony rozwój

• Autorzy: Janikowski R.

Warianty tytułu

EN

Brownfields and the sustainable development

• Konferencja: Konferencja "Od terenów poprzemysłowych do..." (01-03.06.2006 ; Kraków, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wynikająca z polskiej polityki ekologicznej istota zarządzania terenami poprzemysłowymi stanowi, że tereny to nie powinny być nieużytkami gospodarczymi. Najszybciej, jak to jest możliwe, powinny być one wykorzystywane do pełnienia innych funkcji, takich jak tereny leśne, rekreacyjno-wypoczynkowe, urbanistyczne czy przemysłowe. Przestrzeń jest wyczerpywalnym i nieodnawialnym zasobem środowiska, dlatego konieczne jest jej odzyskiwanie. Tereny dla nowej, silnie upodmiotowionej aktywności społeczno-gospodarczej powinny być odzyskiwane z tej samej, wykorzystywanej już wcześnij w ten sam sposób, klasy podprzestrzeni. Podobnie zwiększanie powierzchni terenów rolnych czy leśnych powinno opierać się na pozyskiwaniu terenów będących dotychczas w użytkowaniu przemysłowym czy urbanistycznym oraz na recyklingu. Całkowite szacunkowe koszty rekultywacji powierzchni ziemi objętej degradacją przemysłową wymagałyby nakładów rzędu 1 biliona złotych (w cenach z 2003 roku). Oszacowanie to nie jest kompletne, gdyż nie ujmuje w sobie dawnych terenów składowania odpadów niebezpiecznych oraz terenów położonych wzdłuż szlaków komunikacyjnych. Poniesienie tych kosztów powinno być rozłożone w czasie obejmującym kilka pokoleń. W horyzoncie czasowym wyznaczonym przez politykę ekologiczną, czyli do 2025 roku należałoby przeprowadzić rekultywację terenów wymagających pilnej interwencji. Przyjęcie tej przesłanki wyznacza roczny całkowity koszt rzędu 8 miliardów złotych w skali kraju. Powyższą kwotę prawie w całości będzie musiał pokryć Skarb Państwa, albowiem na nim ciąży bezpośrednia lub pośrednia odpowiedzialność za zaistniały dług środowiskowy.

EN

The essence of the management of post-industrial sites in Poland resulting from the country's ecological policy states that those should not remain perpetual brownfields. As quickly as possible, the brownfields should be utilized for other functions typical for the land surface, such as forested areas, sport and recreation sites, urban or industrial areas. As the land surface is the environmental resource that can run out and cannot be replenished, it is therefore necessary to keep reclaiming it. Sites for new, strongly topical socio-economic activities should come from the recovery of the same class of land areas used before in similar manner. Similarly, expansion of the arable and forested areas should be based on reclaiming the post-industrial or the post-urban areas and on land recycling. The estimated total cost of the recultivation of the industrially degraded lands in Poland would be of the order of PLN 1 trillion (10[12]) (as of 2003). This estimate is incomplete as it does not include the former dump-sites for hazardous wastes as well as the land belts along the transportation routes. The expenditure of this magnitude must be spread in time over several generations. In the time range delineated by the current Polish ecological policy, i.e. till 2025, the recultivation of the lands that require most urgent attention should be done. To accept such a goal means the total annual spending of the order of PLN 8 billion (8 x 10[9]). The almost entire amount will have to be covered by the State Treasury, since it is the Polish State, which has directly or indirectly been responsible for the existing environmental debt.

Słowa kluczowe

PL

tereny poprzemysłowe; trwały zrównoważony rozwój; recyrkulacja przestrzeni; koszty rekultywacji

EN

post-industrial sites; sustainable development; land surface recirculation; revitalization costs

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 103, z. 8-A
• Strony: 111--124
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab., rys., wz.

Twórcy

autor

Janikowski R.

• Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Katowice

Bibliografia

• 1. Grimski D., Lowe J., Smith S., Ferber V. (red.), Brownfields and Redevelopment of Urban Areas, Clarinet, Umweltbundesamt, Wiedeń 2002.
• 2. Janikowski R., Korcz M., Starzewska-Sikorska A., Sources or Funding of Post-Industrial Site Reclamation, Opening Brownfield Revitalization Seminar, Ostrava 2001, 108-116.
• 3. Janikowski R., Korcz M., Financing and Cost of Redevelopment of Post-Industrial Sites in Silesia, Report of the NICOLE workshop „Financial Aspects of site restoration with an emphasis on Central and Eastern Europe", 6-7 November 2002, Budapeszt 2002, 22-25 (pdf).
• 4. Janikowski R., Korcz M., Financing and cost of redevelopment of post-industrial sites in Poland, Land Contamination & Reclamation, 11(1), 2003.
• 5. Janikowski R., Starzewska-Sikorska A. (red.), Środowisko a zdrowie. Informacje, oceny, strategie, zastosowania, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2005.
• 6. Janikowski R., Zarządzanie antropopresjq. W kierunku zrownoważonego rozwoju społeczeństwa i gospodarki, Difin, Warszawa 2004.
• 7. Janikowski R., Kształtowanie ekorozwoju regionów uprzemysłowionych, (w:) H. Sasinowski (red.) Ekorozwój w polityce regionalnej. tom II. Ekorozwój w skali regionalnej i lokalnej, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2000.
• 8. Janikowski R., Zarządzanie ekologiczne, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa 1999.
• 9. Korcz M., Janikowski R., Zintegrowane zarządzanie terenami zdegradowanymi, Ekonomia i Środowisko Nr 2 (24), 2003, S. 74-85.
• 10. Korcz M., Janikowski R., Roszak U., Bronder J., Słowikowski D, Długosz J., Określenie zakresu i zadań programu rządowego dla terenów poprzemysłowych; Raport IETU, Katowice 2002.
• 11. Korcz M., Wybrane problemy zarządzania terenami poprzemysłowymi; Problemy ekologii, vol.6, nr 5, 2002, 199-209
• 12. Siuta J., Kucharska A., Sienkiewicz R. Polska - Wieloczynnikowa Degradacja Środowiska [mapa w skali 750 000]; Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska - Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 1996.
• 13. Starzewska-Sikorska A., Janikowski R., Korcz M. Instruments of revitalisation of Post-Industrial Sites. Opening Brownfield Revitalization Seminar, Ostrava 2001, pp. 63-72.
• 14. Veen van, Busing H.J., Kasamas H., An analysis of National and EU Research Programmes Related to Sustainable Land Management, Land Management and Reclamation, vol.9, no1, 2001
• 15. Vegter J.J., Lowe J., Kasamas H., (red.), Sustainable Management of Contaminated Land An Overview, Clarinet report, Austrian Federal Environment Agency, 2002
• 16. Vik E.A., Bardos P., Remediation of Contaminated Land. Technology Implementation in Europe.; Clarinet report, 2002.