Krwotok podpajęczynówkowy i neurogenne powikłania kardiologiczne - przegląd

• Autorzy: Uryga A. , Kasprowicz M. , Burzyńska M.

Warianty tytułu

EN

Subarachnoid haemorrhage and neurogenic cardiovascular disorders - review

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Krwotok podpajęczynówkowy (SAH), związany jest z wynaczynieniem się krwi do przestrzeni, która obejmuje obszar pomiędzy oponą pajęczą i miękką i wypełniona jest płynem mózgowo-rdzeniowym. Do krwotoku dochodzi najczęściej wskutek pęknięcia tętniaka, zlokalizowanego w obrębie koła tętniczego Willisa. U pacjentów po SAH rozwija się wiele patologicznych zmian, obejmujących zaburzenia śródczaszkowe oraz uogólnione zaburzenia układu sercowo-naczyniowego oraz płuc. W niniejszej pracy omówione zostały podstawowe mechanizmy prowadzące do wystąpienia SAH oraz towarzyszące im reakcje biochemiczne. Przedstawiono również najczęściej występujące w tej grupie pacjentów patologie układu sercowo-naczyniowego. Z punktu widzenia skuteczności leczenia istotne jest bowiem poznanie charakterystycznych zmian w układzie krążenia oraz mechanizmów ich powstawania.

EN

Subarachnoid haemorrhage (SAH) refers to extravasation of blood into the space between the pia and arachnoid membranes. Haemorrhage occurs mostly as a result of rupture of the aneurysm, located within the arterial circle of Willis. Among the patients with SAH a number of pathological changes are developed, including intracranial impairment and systemic disturbances, such as cardiovascular and pulmonary disorders. In this paper we present the basic mechanisms that lead to SAH occurrence and the biochemical reactions related to SAH. We also review the most common disturbances of cardiovascular system, occurred in this group of patients. For the effective treatment, it is important to know the characteristic changes in the cardiovascular system and the mechanisms involved in their appearance.

Słowa kluczowe

PL

krwotok podpajęczynówkowy; układ sercowo-naczyniowy; tętniak mózgu

EN

subarachnoid haemorrhage; cardiovascular system; aneurysm in brain

• Wydawca: Jacek Doskocz
• Czasopismo: Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 22, nr 4
• Strony: 267--272
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz.

Twórcy

autor

Uryga A.

• Politechnika Wrocławska, Wydział Podstawowych Problemów Techniki, Katedra Optyki i Fotoniki, 50-370 Wrocław, Wybrzeże Wyspiańskiego 27

autor

Kasprowicz M.

• Politechnika Wrocławska, Wydział Podstawowych Problemów Techniki, Katedra Optyki i Fotoniki, 50-370 Wrocław, Wybrzeże Wyspiańskiego 27

autor

Burzyńska M.

• Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii, I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny, 50-556 Wrocław, ul. Borowska 213

Bibliografia

• [1] N.K. de Rooij, F.H. Linn, J.A. van der Plas et al.: Incidence of subarachnoid haemorrhage: a systematic review with emphasis on region, age, gender and time trends, Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry, vol. 78, 2007, s. 1365−1372.
• [2] T. Ingall, K. Asplundh, M. Mähönen et al.: A multinational comparison of subarachnoid hemorrhage in the WHO MONICA stroke study, Stroke, vol. 31, 2000, s. 1054−1061.
• [3] J.M. Schmidt, D. Sow, M. Crimmins, D. Albers, S. Agarwal et al.: Heart rate variability for preclinical detection of secondary complications after subarachnoid hemorrhage, Neurocritical Care, vol. 20(3), 2014, s. 382−329.
• [4] P. Tung, A. Kopelnik, N. Banki, et al.: Predictors of neurocardiogenic injury after subarachnoid haemorrhage, Stroke, vol. 35, 2004, s. 548−551.
• [5] L.B.J. van der Velden, L.C. Otterspoor, L.J. Schultze Kool, et al.: Acute myocardial infarction complicating subarachnoid haemorrhage, Netherlands Heart Journal, vol. 17(7−8), 2009, s. 284−287.
• [6] M. Wybraniec, K. Mizia-Stec, Ł. Krzych: Neurocardiogenic injury in subarachnoid hemorrhage: A wide spectrum of catecholamin-mediated brain-heart interactions, Cardiology Journal, vol. 21(3), 2014, s. 220−228.
• [7] E.H. Brilstra, G.J. Rinkel, A. Algra, J. van Gijn: Rebleeding, secondary ischemia, and timing of operation in patients with subarachnoid haemorrhage, Neurology, vol. 55, 2000, s. 1656−1660.
• [8] N. Chalouhi; B.L. Hoh; D. Hasan: Review of Cerebral Aneurysm Formation, Growth, and Rupture, Stroke, vol. 44, 2013, s. 3613−3622.
• [9] N. Chalouhi, M.S. Ali, P.M. Jabbour, S.I. Tjoumakaris, L.F. Gonzalez, R.H. Rosenwasser et al.: Biology of intracranial aneurysms: role of inflammation, Journal of Cerebral Blood Flow & Metabolism., vol. 32, 2012, s. 1659−1676.
• [10] J.R. Fann, W.A. Kukull, W.J. Katon, W.T. Jr. Longstreth: Physical activity and subarachnoid haemorrhage: a population based case-control study, J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry, vol. 69, 2000, s. 768−772.
• [11] M.A. Jamous, S. Nagahiro, K.T. Kitazato, T. Tamura,H.A. Aziz, M. Shono: Endothelial injury and inflammatory response induced by hemodynamic changes preceding intracranial aneurysm formation: experimental study in rats, Journal of Neurosurgery, vol. 107, 2007, s. 405−411.
• [12] A.I. Qureshi, M.F. Suri, A.M. Yahia, J.I. Suarez, L.R. Guterman, L.N. Hopkins, R.J. Tamargo: Risk factors for subarachnoid haemorrhage, Neurosurgery, vol. 49, 2001, s. 607−612.
• [13] M. Tanabe, E.A. Crago, M.S. Suffoletto, M. Hravnak, J.M. Frangiskakis, A.B. Kassam, M.B. Horowitz, J. Gorcsan: Relation of elevation in cardiac troponin I to clinical severity, cardiac dysfunction, and pulmonary congestion in patients with subarachnoid haemorrhage, American Journal of Cardiology, vol. 102, 2008, s. 1545−1550.
• [14] K. Sugimoto, J. Inamasu, Y. Kato, Y. Yamada, T. Ganaha et al.: Association between elevated plasma norepinephrine levels and cardiac wall motion abnormality in poor-grade subarachnoid hemorrhage patients, Neurosurgery Review, vol. 36, 2013, s. 259−266.
• [15] R. Salem, F. Vallée, F. Dépret, J. Callebert, J.P. Saint Maurice et al.: Subarachnoid hemorrhage induces an early and reversible cardiac injury associated with catecholamine release: one-week follow-up study, Critical Care, vol. 18(5), 2014, s. 558.
• [16] G.I. Galasko, M. Dubowitz, R. Senior: Subarachnoid haemorrhage presenting as acute myocardial infarction with electromechanical dissociation arrest, Heart, vol. 86(3), 2001, s. 340.
• [17] A. Ahmadian, A. Mizzi, M. Banasiak, K. Downes, EM. Camporesi, J .Thompson Sullebarger et al.: Cardiac manifes-tations of subarachnoid haemorrhage, Heart Lung Vessel, vol. 5(3), 2013, s. 168−178.
• [18] K. Sugimoto, E. Watanabe, A. Yamada et al.: Prognostic implications of left ventricular wall motion abnormalities associated with subarachnoid haemorrhage, International Heart Journal, vol. 49, 2008, s. 75−85.
• [19] J.M. Frangiskakis, M. Hravnak, E.A. Crago et al.: Ventricular arrhythmia risk after subarachnoid haemorrhage, Neurocritical Care, vol. 10, 2009, s. 287−294.
• [20] H. Nguyen, J.G. Zaroff: Neurogenic stunned myocardium, Current Neurology and Neuroscience Reports, vol. 9, 2009, s. 486−491.
• [21] R. Sánchez-Porras, Z. Zheng, E. Santos, M. Schöll, A.W. Unterberg, O.W. Sakowitz: The role of spreading depolarization in subarachnoid hemorrhage, European Journal of Neurology, vol. 20(8), 2013, s. 1121−1127.
• [22] H.K. Shink, A.K. Dunn, P.B. Jones, D.A. Boas, M.A. Moskowitz, C. Ayata: Vasoconstrictive neurovascular coupling during focal ischemic depolarizations, Journal of Cerebral Blood Flow & Metabolism, vol. 26, 2006, s. 1018−1030.
• [23] J.P. Dreier, J. Woitzik, M. Fabricius et al.: Delayed ischemic neurological deficits after subarachnoid haemorrhage are associated with clusters of spreading depolarizations, Brain, vol. 129, 2006, s. 3224−3237.
• [24] S. Chatterjee: ECG Changes in Subarachnoid Haemorrhage, Netherlands Heart Journal, vol. 19(1), 2011, s. 31−34.
• [25] A. Grunsfeld, J.J. Fletcher, B.R. Nathan: Cardiopulmonary complications of brain injury, Current Neurology and Neuroscience Reports, vol. 5, 2005, s. 488−493.
• [26] M.N. Banki, A. Kopelnik, M.W. Dae, J. Miss, P. Tung et al.: Acute neurocardiogenic injury after subarachnoid haemorrhage, Circulation, vol. 112(21), 2005, s. 3314−3319.
• [27] K. Sugimoto, E. Watanabe, A. Yamada et al.: Prognostic implications of left ventricular wall motion abnormalities associated with subarachnoid haemorrhage, International Heart Journal,vol. 49, 2008, s. 75−85.
• [28] G. Tamsin, M. Smith: Cardiovascular complications of brain injury, Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care and Pain, vol. 12(2), 2012, s. 67−71.
• [29] W.L. Chen, C.H. Huang, JH. Chen, H.C. Tai, S.H. Chang et al.: ECG abnormalities predict neurogenic pulmonary edema in patients with subarachnoid haemorrhage, American Journal of Emergency Medicine, vol. 34(1), 2016, s. 79−82.
• [30] G. Pasquale, G. Pinelli, A. Andreoli , G. Manini, P. Grazi, F. Tognetti: Holter detection of cardiac arrhythmias in intracranial subarachnoid haemorrhage, American Journal of Cardiology, vol. 59, 1987, s. 596−600.
• [31] A. Hakeem, A.D. Marks, S. Bhatti, S.M. Chang: When the worst headache becomes the worst heartache, Stroke, vol. 38(12), 2007, s. 3292.
• [32] C. Hasdemir, O. Yavuzgil, E. Simsek, C. Ulucan, CS. Cinar: Stress cardiomyopathy (Tako-Tsubo) following radio-frequency ablation in the right ventricular outflow tract, Europace, vol. 10, 2008, s. 1452−1454.
• [33] M. Wybraniec, K. Mizia-Stec, Ł. Krzych: Neurocardiogenic injury in subarachnoid hemorrhage: A wide spectrum of catecholamin-mediated brain-heart interactions, Cardiology Journal, vol. 21(3), 2014, s. 220−228.
• [34] M. Shimada, J.D. Rose: Takotsubo cardiomyopathy secondary to intracranial haemorrhage, International Journal of Emergency Medicine, vol. 7, 2014, s. 33.
• [35] K. Jarząbek, M. Dąbrowski: Myocardial infarction in patients without coronary artery disease – tako-tsubo cardiomiopathy in half-year follow up, Borgis - Postępy Nauk Medycznych, vol. 8, 2010, s. 635−639.
• [36] M. Saritemur, A. Akoz, K. Kalkan, M. Emet: Intracranial hemorrhage with electrocardiographic abnormalities and troponin elevation, American Journal of Emergency Medicine, vol. 31(1), 2013, s. 271.
• [37] J.W. Hop, G.J.E. Rinkel, A. Algra, J. van Gijn: Case-fatality rates and functional outcome after subarachnoid hemorrhage: a systematic review, Stroke, vol. 28, 1997, s. 660−664.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).